Хиромантия

Хиромантия (грек. cheіr — қол және manteіa — бал ашу) — алақандағы сызықтар мен төмпешіктерге қарап, адамның тағдырын айту. Адамдардың қолы мен алақанындағы шым-шытырық сызықтардың құпиясы — оларды ғасырлар бойы қызықтырып келді.

Цыган болжағыш әйелінің бал ашуы

Тарихы

Саусақтардың таңбасы алғаш рет тас дәуірінің үңгір қабырғаларында бейнеленген. Көптеген зерттеушілер хиромантияның негізі Ежелгі Мысырда қаланған деп есептейді. Хиромантия Шығыста дамып, римдіктердің көмегімен Батысқа тараған. Хиромантия туралы мәліметтер б.з. 2000 ж. бұрынғы үнді жазба әдебиеттерінде кездеседі. Ал батыста б.з.б. 384 — 322 ж. хиромантия туралы Аристотельдің еңбектерінде айтылған. Әбу Әли ибн Синаның орта ғасырда жарық көрген “” атты медициналық энциклопедиясында хиромантияға арналған бөлімдер бар. Еуропада хиромантия туралы алғаш кітапты (“Kunst Chіromantіa”) жазды. Сондай-ақ , , , т.б. еңбектерін атауға болады. Француз суретшісі “” (1860) атты еңбегі талай рет қайта басылып, осы күнге дейін өз құндылығын жойған жоқ.

Практикалық хиромантия

Адам терісінің ғажайып бір ерекшелігі — саусақ терісін қанша сыпырсаң да, терісі қайта қалпына келгенде, бұрынғы саусақ пен алақан сызықтары қаз қалпында өзгеріссіз орнына келеді. Сондықтан саусақ пен алақан таңбалары жеке адамның өзіндік коды болып табылады. Дүниежүзілік құқық қорғау жүйесінде қылмыскерлерді негізінен осы таңбалы белгі арқылы анықтайды. Саусақ пен алақан терісінің бұл қасиетін 1884 жылы бұл құпияны алғаш рет ағылшын ғалымдары ашқан. Алақан сызықтары бойынша адам тағдырын болжайтын мамандарды хироманттар деп атайды. Хироманттар әрқашанда адамның алақанындағы негізгі үш сызыққа қарап, болжамын айтады:

1. , бұған қарап адамның жалпы денсаулығына баға беріліп, өмір ұзақтылығы айтылады. Мысалы, бұл сызық неғұрлым ұзын, айқын көрінсе, ол адамның денсаулығының жақсы екенін көрсетеді; оның қосарлана жүруі кейде байлықты, бақытты болуды білдіреді, т.б.;
2. арқылы адамның мінез-құлқын, жанының тазалығын, сезімін, кейде иесінің жүрек ауруларына бейімділігін де анықтайды. Мысалы, жүрек сызығы алақанның бір шетінен екінші шетіне түгел жетіп жатса, бұл адамның ерекше сезімталдығы мен нәзіктігінің белгісі болып саналады, т.б.;
3. арқылы адамның ойлау қабілетінің деңгейін, саналылығын, жігерлілігін біле алады. Мысалы, бұл сызық тура тартылса, әрі ұзын болса, онда иесінің жарқын ойлы, жігерлі, саналы адам болғаны. Ал сызықтың бойындағы “арал” (бұтақталып барып қайта қосылатын тұсы) мидың қатты шаршағанын білдіреді, т.б.

Адам мінезіне және қабілетіне толық талдау жүргізу үшін тағы да қосымша үш сызық бар:

• ;
• ;
• .

Бұл сызықтардың орналасу ерекшеліктеріне, өрнектеріне қарап хироманттар өз болжамдарын айтады. Адамдардың болашағын болжау ежелден астрологиялық принциптерге бағынышты болған. Атап айтқанда, аспан денелерінің орналасуы мен планеталардың және шоқжұлдыздардың әрбір адамға қалай әсер ететіні ескерілген. Сондықтан астрологияда адамдардың тағдырына негізінен 7 планетаның (Күн, Ай, Меркурий, Шолпан, Марс, Юпитер және Сатурн) әсері айрықша деп есептеледі. Адам туылғанда осы планеталардың, сондай-ақ шоқжұлдыздардың орналасуына қарай адамның тағдырына баға берілген. Хиромантияда алақанда кездесетін төмпешіктер осы 7 планетаның атымен аталады. Мысалы, Шолпан төмпешігі, Юпитер төмпешігі, т.б. Хироманттар адам саусақтарының ұзын-қысқалығына қарап та болжам жасайды. Мысалы, ұзын саусақты адамдар ұқыпты, байсалды, төзімді келеді; өте жуан саусақтар іс-әрекеттерді табысты атқаруға бейім; жіңішке саусақтылар — қиялшыл, арманшыл болады, ол ғалымдар мен өнертапқыштарға тән, т.с.с.

Дереккөздер

1. “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
2. Жантану атауларының түсіндірме сөздігі. — Алматы: "Сөздік-Словарь", 2006. - 384 бет. ISBN 9965-409-98-6