Хамит Әлімжан (өзб. Hamid Olimjon) шынайы есімі – Хамит Әлімжанұлы Әзімов (өзб. Hamid Olimjonovich Ozimov) — өзбек ақыны, драматург, әдебиеттанушы, ХХ ғасырдағы өзбек поэтикалық классикасының өкілі.
Хамит Әлімжан | |
өзб. Hamid Olimjon | |
Туған кездегі есімі | Хамит Әлімжанұлы Әзімов |
---|---|
Туған күні | |
Туған жері | Жызақ, Самарқан облысы, Түркістан генерал-губернаторлығы, Ресей империясы |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Ұлты | Өзбек |
Қызметі | Ақын, драматург, әдебиеттанушы |
Анасы | Кәмила |
Жұбайы | |
Ортаққордағы Хамит Әлімжан |
Өмірбаян
1909 жылы Жызақ қаласында дүниеге келген. Кішкентай кезінен анасы Кәмила мен атасы Молла Әзімнен ел аузындағы ертегілерді, дастандар мен жырларды көп естіген. Жазушы бола отырып, фольклорға жинаушы ретінде де, зерттеуші ретінде де бет бұрды.
Әлімжан 1918 жылы Жызақ қаласында ашылған толық емес орта мектепке түсіп, кейін Самарқандқа университетке оқуға түседі. Самарқандтағы Өзбекстан педагогикалық академиясында (1928-1931) оқыған.
1928 жылы Әлімжанның «Көктем» атты тұңғыш жыр жинағы жарық көрді. Арада көп жылдар өткен соң Мұса Ташмұхамедов, Хамит Әлімжан туралы мақаласында бұл есімнің символдық мәніне ерекше тоқталды.
Самарқандтағы оқуының аяқталып, Ташкентке көшуі Әлімжан үшін жаңа, маңызды өмірбаяндық және шығармашылық кезеңнің басталуы болды.
“Хамит, – деп еске алады Ұйғын, – Ташкентке менен кейін келді. Уақыт тар болды: қағаз жоқ. Баспаханадан алған ұзын тар үзінділерге жаздық, бірақ жақсы жаздық; Сондықтан да болар, Хамид те, мен де тар, ұзын қағаз жолақтарын мәңгілікке сақтап қалдым." |
Әлімжан газет-журналдарда журналист, редактор болып көп жұмыс істейді, бірақ әдеби жұмысын жалғастырады. 1930 жылдары Әлімжан бақшының орындауындағы «Айгүл мен Бақтияр», «Семұрғ» дастандарының әсерінен үлкен туындылар жасайды.
1939 жылы Хамит Әлімжан Өзбекстан Жазушылар одағының жауапты хатшысы болып, 1944 жылы жол апатынан қайтыс болғанға дейін осы қызметте болды.
Ол Ташкенттегі Александров алаңында жерленген, кешегі кеңестік кезеңде күлі Шығатай зиратына әйелінің жерленген жеріне ауыстырылған.
Жад
Хамит Әлімжанның құрметіне Ташкент метрополитенінің станциясы; Самарқанд облыстық Музыка және драма театры; Қаршы мемлекеттік педагогикалық институты аталды.
1990 жылы 19 мамырда Ташкентте мүсінші Я.Шапиро мен сәулетші С. Адыловтың еңбегі үшін ақын ескерткіші салтанатты түрде ашылды. 2017 жылдың желтоқсан айында ескерткіш Жазушылар аллеясына көшірілді.
2004 жылы Хамит Әлімжан қайтыс болғаннан кейін "Буюк хизматлари учун" орденімен марапатталды.
Дереккөздер
- Хамит Әлімжанға ескерткіш / / Шығыс ақиқаты: газет. — 1990. - 20 мамыр (вып. 22281, № 115). — С. 1. Э.Тухватуллина.
- Зульфия, Х.Әлімжан және Ғ.Гулям ескерткіштері Жазушылар аллеясына көшірілді. 2019 жылдың 10 қаңтарында алынды. (орыс.). Gazeta.uz (11.12.2017).
- Өзбекстан Республикасы Президентінің Жарлығы. 2004 жылғы 23 тамыздағы "Өзбекстанның ғылымы мен мәдениетінің дамуына зор үлес қосқан ғылым, әдебиет және өнер қайраткерлерін қайтыс болғаннан кейін марапаттау туралы"
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hamit Әlimzhan ozb Hamid Olimjon shynajy esimi Hamit Әlimzhanuly Әzimov ozb Hamid Olimjonovich Ozimov ozbek akyny dramaturg әdebiettanushy HH gasyrdagy ozbek poetikalyk klassikasynyn okili Hamit Әlimzhanozb Hamid OlimjonTugan kezdegi esimiHamit Әlimzhanuly ӘzimovTugan kүni12 zheltoksan 1909 1909 12 12 Tugan zheriZhyzak Samarkan oblysy Tүrkistan general gubernatorlygy Resej imperiyasyҚajtys bolgan kүni3 shilde 1944 1944 07 03 34 zhas Қajtys bolgan zheriTashkent Өzbek KSR KSROAzamattygyResej imperiyasy KSROҰltyӨzbekҚyzmetiAkyn dramaturg әdebiettanushyAnasyKәmilaZhubajyZulfiya IsrailovaOrtakkordagy Hamit ӘlimzhanӨmirbayan1909 zhyly Zhyzak kalasynda dүniege kelgen Kishkentaj kezinen anasy Kәmila men atasy Molla Әzimnen el auzyndagy ertegilerdi dastandar men zhyrlardy kop estigen Zhazushy bola otyryp folklorga zhinaushy retinde de zertteushi retinde de bet burdy Әlimzhan 1918 zhyly Zhyzak kalasynda ashylgan tolyk emes orta mektepke tүsip kejin Samarkandka universitetke okuga tүsedi Samarkandtagy Өzbekstan pedagogikalyk akademiyasynda 1928 1931 okygan 1928 zhyly Әlimzhannyn Koktem atty tungysh zhyr zhinagy zharyk kordi Arada kop zhyldar otken son Musa Tashmuhamedov Hamit Әlimzhan turaly makalasynda bul esimnin simvoldyk mәnine erekshe toktaldy Samarkandtagy okuynyn ayaktalyp Tashkentke koshui Әlimzhan үshin zhana manyzdy omirbayandyk zhәne shygarmashylyk kezennin bastaluy boldy Hamit dep eske alady Ұjgyn Tashkentke menen kejin keldi Uakyt tar boldy kagaz zhok Baspahanadan algan uzyn tar үzindilerge zhazdyk birak zhaksy zhazdyk Sondyktan da bolar Hamid te men de tar uzyn kagaz zholaktaryn mәngilikke saktap kaldym Әlimzhan gazet zhurnaldarda zhurnalist redaktor bolyp kop zhumys istejdi birak әdebi zhumysyn zhalgastyrady 1930 zhyldary Әlimzhan bakshynyn oryndauyndagy Ajgүl men Baktiyar Semurg dastandarynyn әserinen үlken tuyndylar zhasajdy 1939 zhyly Hamit Әlimzhan Өzbekstan Zhazushylar odagynyn zhauapty hatshysy bolyp 1944 zhyly zhol apatynan kajtys bolganga dejin osy kyzmette boldy Ol Tashkenttegi Aleksandrov alanynda zherlengen keshegi kenestik kezende kүli Shygataj ziratyna әjelinin zherlengen zherine auystyrylgan ZhadHamit Әlimzhannyn kurmetine Tashkent metropoliteninin stanciyasy Samarkand oblystyk Muzyka zhәne drama teatry Қarshy memlekettik pedagogikalyk instituty ataldy 1990 zhyly 19 mamyrda Tashkentte mүsinshi Ya Shapiro men sәuletshi S Adylovtyn enbegi үshin akyn eskertkishi saltanatty tүrde ashyldy 2017 zhyldyn zheltoksan ajynda eskertkish Zhazushylar alleyasyna koshirildi 2004 zhyly Hamit Әlimzhan kajtys bolgannan kejin Buyuk hizmatlari uchun ordenimen marapattaldy DerekkozderHamit Әlimzhanga eskertkish Shygys akikaty gazet 1990 20 mamyr vyp 22281 115 S 1 E Tuhvatullina Zulfiya H Әlimzhan zhәne Ғ Gulyam eskertkishteri Zhazushylar alleyasyna koshirildi 2019 zhyldyn 10 kantarynda alyndy orys Gazeta uz 11 12 2017 Өzbekstan Respublikasy Prezidentinin Zharlygy 2004 zhylgy 23 tamyzdagy Өzbekstannyn gylymy men mәdenietinin damuyna zor үles koskan gylym әdebiet zhәne oner kajratkerlerin kajtys bolgannan kejin marapattau turaly