Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Филип Уоррен Андерсон (ағылш. Philip Warren Anderson; 13 желтоқсан 1923, Индианаполис — 29 наурыз 2020, Принстон) — американдық физик-теоретик, Нобель сыйлығының лауреаты (1977). Ол конденсацияланған заттар физикасына, атап айтқанда Андерсон локализациясы теориясына, антиферромагнетизм теориясына және жоғары температуралық асқын өткізгіштік теориясына үлкен үлес қосты.
| Филип Андерсон | |
| ағылш. Philip W. Anderson | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | , АҚШ |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | |
| Ғылыми жетекші |
|
| Марапаттары |
|
Принстон докторы, профессоры. Белл зертханаларында 35 жыл жұмыс істеді. АҚШ Ұлттық ғылым академиясының (1967) және Америка философиялық қоғамының (1991) мүшесі. Лондон корольдік қоғамының (1980) және Ресей ғылым академиясының (1994) шетелдік мүшесі. АҚШ Ұлттық ғылым медалімен марапатталған (1982).
Өмірбаяны
Ол Иллинойс штатының Урбана қаласында өсті. Ол Гарвард университетіне түсіп, Джон Хасбрук ван Флектің жетекшілігімен диссертациясын жазды; соғыс кезінде АҚШ Әскери-теңіз күштерінің ғылыми зертханасында жұмыс уақытысында үзілді.
1949 жылдан 1984 жылға дейін ол Нью-Джерсидегі Белл зертханасында конденсацияланған заттар физикасының кең ауқымды мәселелері бойынша жұмыс істеді. Осы кезеңде ол жүйеде ақаулардың болуына байланысты локализациялануы мүмкін жағдайлардың санын кеңейтетін идея локализация тұжырымдамасын ашты; Андерсонның гамильтонианы, ол өтпелі металдағы электрондарды сипаттайды; элементар бөлшектердің массасын тудыратын Хиггс механизмі; сондай-ақ Бардин — Купер — Шриффердің асқын өткізгіштік теориясындағы псевдоспиндік тәсіл.
1967 жылдан 1975 жылға дейін Андерсон Кембридж университетінде теориялық физика профессоры болды. 1977 жылы ол магниттік және ретсіз құрылымдардың электрондық құрылымын зерттегені үшін физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты атанды, бұл компьютерлерде электронды ажыратқыштар мен жад құрылғыларының дамуына серпін берді. Онымен бірге сыйлықты әріптестері сэр Невилл Фрэнсис Мотт пен Джон ван Флек бөлісті. 1984 жылы ол Принстон университетінде физика профессоры болу үшін Белл зертханаларынан зейнетке шықты.
Ол «Ғалымдардың адамзатқа ескертуіне» (1992) және «Үшінші гуманистік манифестке» (2003) қол қойды.
Ол го бойынша бірінші дәрежелі сертификатталған магистр. Америка өнер және ғылым академиясының мүшесі (1963). Американдық ғылымды дамыту қауымдастығының мүшесі (1980).
Марапаттар мен сыйлықтар
- Оливер Бакли сыйлығы (1964)
- Дэнни Хайнеман сыйлығы (1975)
- Физика бойынша Нобель сыйлығы (1977)
- Гутри медалі және сыйлығы (1978)
- АҚШ ұлттық ғылым медалі (1982)
- Джон Бардин сыйлығы (1997)
Жарияланымдар
- Кітаптар
Anderson P.W. Concepts in solids: Lectures on the theory of solids. — Benjamin, 1963. — ISBN 981-02-3231-4.
Anderson P.W. Basic notions of condensed matter physics. — Benjamin/Cummings, 1984. — ISBN 0-201-32830-5.
Anderson P.W. A career in theoretical physics. — World Scientific, 1994, 2005.
Anderson P.W. The theory of superconductivity in the high-Tc curprates. — Princeton University Press, 1997.
Anderson P.W. More and different: Notes from a thoughtful curmudgeon. — World Scientific, 2011.
- Негізгі мақалалар
Anderson P.W. Antiferromagnetism. Theory of superexchange interaction // Physical Review. — 1950. — Vol. 79. — P. 350-356. — doi:10.1103/PhysRev.79.350.
Anderson P.W., Hasegawa H. Considerations on double exchange // Physical Review. — 1955. — Vol. 100. — P. 675-681. — doi:10.1103/PhysRev.100.675.
Anderson P.W. Absence of diffusion in certain random lattices // Physical Review. — 1958. — Vol. 109. — P. 1492-1505. — doi:10.1103/PhysRev.109.1492.
Anderson P.W. Localized magnetic states in metals // Physical Review. — 1961. — Vol. 124. — P. 41-53. — doi:10.1103/PhysRev.124.41.
Anderson P.W. Plasmons, gauge invariance, and mass // Physical Review. — 1963. — Vol. 130. — P. 439-442. — doi:10.1103/PhysRev.130.439.
Anderson P.W., Halperin B.I., Varma C.M. Anomalous low-temperature thermal properties of glasses and spin glasses // Philosophical Magazine. — 1972. — Vol. 25. — P. 1-9. — doi:10.1080/14786437208229210.
Anderson P.W. More is different // Science. — 1972. — Vol. 177. — P. 393-396. — doi:10.1126/science.177.4047.393.
Anderson P.W. Resonating valence bonds: A new kind of insulator? // Materials Research Bulletin. — 1973. — Vol. 8. — P. 153-160. — doi:10.1016/0025-5408(73)90167-0.
Edwards S.F., Anderson P.W. Theory of spin glasses // Journal of Physics F: Metal Physics. — 1975. — Vol. 5. — P. 965-974. — doi:10.1088/0305-4608/5/5/017.
Anderson P.W. Local moments and localized states (Nobel lecture) // Science. — 1978. — Vol. 201. — P. 307-316. — doi:10.1126/science.201.4353.307. Перевод: Андерсон Ф. Локальные моменты и локализованные состояния (Нобелевская лекция) // УФН. — 1979. — Т. 127. — P. 19-39. — doi:10.3367/UFNr.0127.197901b.0019.
Abrahams E., Anderson P.W., Licciardello D.C., Ramakrishnan T.V. Scaling theory of localization: Absence of quantum diffusion in two dimensions // Physical Review Letters. — 1979. — Vol. 42. — P. 673-676. — doi:10.1103/PhysRevLett.42.673.
Anderson P.W. The resonating valence bond state in La2CuO4 and superconductivity // Science. — 1987. — Vol. 235. — P. 1196-1198. — doi:10.1126/science.235.4793.1196.
Дереккөздер
- APS Member History. Басты дереккөзінен мұрағатталған 21 сәуір 2022.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 20 сәуір 2022.
- Архивированная копия. Басты дереккөзінен мұрағатталған 26 тамыз 2011. Тексерілді, 26 тамыз 2011.
Әдебиет
- Brinkman W.F., Ong N.P., Lee P.A. Philip Warren Anderson // Physics Today. — 2020. — Vol. 73, № 6. — P. 59. — doi:10.1063/PT.3.4505.
- Coleman P. Philip W. Anderson (1923–2020) // Nature. — 2020. — Vol. 581. — P. 29. — doi:10.1038/d41586-020-01318-4.
- Lee P.A., Ong N.P. Philip W. Anderson (1923–2020) // Science. — 2020. — Vol. 368. — P. 475. — doi:10.1126/science.abc1042.
- Taroni A. Philip Warren Anderson (1923–2020) // Nature Physics. — 2020. — Vol. 16. — P. 502. — doi:10.1038/s41567-020-0904-y.
- Wiersma D.S., van Tiggelen B.A.[de], Lagendijk A. In memory of Philip W. Anderson // Nature Photonics. — 2020. — Vol. 14. — P. 401-402. — doi:10.1038/s41566-020-0655-4.
- Кацнельсон М. Он не имел себе равных // Троицкий вариант — Наука. — 2020. — № 301. — С. 12.
- Храмов Ю. А. Андерсон Филипп Варен (Уоррен) // Физики : Биографический справочник / Ред. А. И. Ахиезер. — Ред. 2-ші, өңд. және тол. — М. : Наука, 1983. — Б. 15. — 400 б. — 200 000 дана.
Сілтемелер
- Нобель комитетінің сайтынан ақпарат (ағыл.)
- Филип Уоррен Андерсон (ағыл.)
- Андерсонның Халықаралық күрделі жүйелер конференциясында сөйлеген сөзінің бейнеклипі. New England Complex Systems Institute (NECSI) веб-сайтынан (ағыл.)
- Левин А. Филипп Андерсон: Хиггс бозонының жақсы және жаман данышпаны // Elements.ru, 07/04/2022
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Filip Uorren Anderson agylsh Philip Warren Anderson 13 zheltoksan 1923 Indianapolis 29 nauryz 2020 Prinston amerikandyk fizik teoretik Nobel syjlygynyn laureaty 1977 Ol kondensaciyalangan zattar fizikasyna atap ajtkanda Anderson lokalizaciyasy teoriyasyna antiferromagnetizm teoriyasyna zhәne zhogary temperaturalyk askyn otkizgishtik teoriyasyna үlken үles kosty Filip Andersonagylsh Philip W AndersonTugan kүni13 zheltoksan 1923 1923 12 13 Tugan zheri AҚShҚajtys bolgan kүni29 nauryz 2020 2020 03 29 96 zhas Қajtys bolgan zheriPrinston AҚShҒylymi zhetekshiMarapattary 1964 1975 Fizika salasyndagy Nobel syjlygy 1978 AҚSh ulttyk gylym medali 1997 Prinston doktory professory Bell zerthanalarynda 35 zhyl zhumys istedi AҚSh Ұlttyk gylym akademiyasynyn 1967 zhәne Amerika filosofiyalyk kogamynyn 1991 mүshesi London koroldik kogamynyn 1980 zhәne Resej gylym akademiyasynyn 1994 sheteldik mүshesi AҚSh Ұlttyk gylym medalimen marapattalgan 1982 ӨmirbayanyOl Illinojs shtatynyn Urbana kalasynda osti Ol Garvard universitetine tүsip Dzhon Hasbruk van Flektin zhetekshiligimen dissertaciyasyn zhazdy sogys kezinde AҚSh Әskeri teniz kүshterinin gylymi zerthanasynda zhumys uakytysynda үzildi 1949 zhyldan 1984 zhylga dejin ol Nyu Dzhersidegi Bell zerthanasynda kondensaciyalangan zattar fizikasynyn ken aukymdy mәseleleri bojynsha zhumys istedi Osy kezende ol zhүjede akaulardyn boluyna bajlanysty lokalizaciyalanuy mүmkin zhagdajlardyn sanyn kenejtetin ideya lokalizaciya tuzhyrymdamasyn ashty Andersonnyn gamiltoniany ol otpeli metaldagy elektrondardy sipattajdy elementar bolshekterdin massasyn tudyratyn Higgs mehanizmi sondaj ak Bardin Kuper Shrifferdin askyn otkizgishtik teoriyasyndagy psevdospindik tәsil 1967 zhyldan 1975 zhylga dejin Anderson Kembridzh universitetinde teoriyalyk fizika professory boldy 1977 zhyly ol magnittik zhәne retsiz kurylymdardyn elektrondyk kurylymyn zerttegeni үshin fizika bojynsha Nobel syjlygynyn laureaty atandy bul kompyuterlerde elektrondy azhyratkyshtar men zhad kurylgylarynyn damuyna serpin berdi Onymen birge syjlykty әriptesteri ser Nevill Frensis Mott pen Dzhon van Flek bolisti 1984 zhyly ol Prinston universitetinde fizika professory bolu үshin Bell zerthanalarynan zejnetke shykty Ol Ғalymdardyn adamzatka eskertuine 1992 zhәne Үshinshi gumanistik manifestke 2003 kol kojdy Ol go bojynsha birinshi dәrezheli sertifikattalgan magistr Amerika oner zhәne gylym akademiyasynyn mүshesi 1963 Amerikandyk gylymdy damytu kauymdastygynyn mүshesi 1980 Marapattar men syjlyktarOliver Bakli syjlygy 1964 Denni Hajneman syjlygy 1975 Fizika bojynsha Nobel syjlygy 1977 Gutri medali zhәne syjlygy 1978 AҚSh ulttyk gylym medali 1982 Dzhon Bardin syjlygy 1997 ZhariyalanymdarKitaptar Anderson P W Concepts in solids Lectures on the theory of solids Benjamin 1963 ISBN 981 02 3231 4 Anderson P W Basic notions of condensed matter physics Benjamin Cummings 1984 ISBN 0 201 32830 5 Anderson P W A career in theoretical physics World Scientific 1994 2005 Anderson P W The theory of superconductivity in the high Tc curprates Princeton University Press 1997 Anderson P W More and different Notes from a thoughtful curmudgeon World Scientific 2011 Negizgi makalalar Anderson P W Antiferromagnetism Theory of superexchange interaction Physical Review 1950 Vol 79 P 350 356 doi 10 1103 PhysRev 79 350 Anderson P W Hasegawa H Considerations on double exchange Physical Review 1955 Vol 100 P 675 681 doi 10 1103 PhysRev 100 675 Anderson P W Absence of diffusion in certain random lattices Physical Review 1958 Vol 109 P 1492 1505 doi 10 1103 PhysRev 109 1492 Anderson P W Localized magnetic states in metals Physical Review 1961 Vol 124 P 41 53 doi 10 1103 PhysRev 124 41 Anderson P W Plasmons gauge invariance and mass Physical Review 1963 Vol 130 P 439 442 doi 10 1103 PhysRev 130 439 Anderson P W Halperin B I Varma C M Anomalous low temperature thermal properties of glasses and spin glasses Philosophical Magazine 1972 Vol 25 P 1 9 doi 10 1080 14786437208229210 Anderson P W More is different Science 1972 Vol 177 P 393 396 doi 10 1126 science 177 4047 393 Anderson P W Resonating valence bonds A new kind of insulator Materials Research Bulletin 1973 Vol 8 P 153 160 doi 10 1016 0025 5408 73 90167 0 Edwards S F Anderson P W Theory of spin glasses Journal of Physics F Metal Physics 1975 Vol 5 P 965 974 doi 10 1088 0305 4608 5 5 017 Anderson P W Local moments and localized states Nobel lecture Science 1978 Vol 201 P 307 316 doi 10 1126 science 201 4353 307 Perevod Anderson F Lokalnye momenty i lokalizovannye sostoyaniya Nobelevskaya lekciya UFN 1979 T 127 P 19 39 doi 10 3367 UFNr 0127 197901b 0019 Abrahams E Anderson P W Licciardello D C Ramakrishnan T V Scaling theory of localization Absence of quantum diffusion in two dimensions Physical Review Letters 1979 Vol 42 P 673 676 doi 10 1103 PhysRevLett 42 673 Anderson P W The resonating valence bond state in La2CuO4 and superconductivity Science 1987 Vol 235 P 1196 1198 doi 10 1126 science 235 4793 1196 DerekkozderAPS Member History Basty derekkozinen muragattalgan 21 sәuir 2022 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 20 sәuir 2022 Arhivirovannaya kopiya Basty derekkozinen muragattalgan 26 tamyz 2011 Tekserildi 26 tamyz 2011 ӘdebietBrinkman W F Ong N P Lee P A Philip Warren Anderson Physics Today 2020 Vol 73 6 P 59 doi 10 1063 PT 3 4505 Coleman P Philip W Anderson 1923 2020 Nature 2020 Vol 581 P 29 doi 10 1038 d41586 020 01318 4 Lee P A Ong N P Philip W Anderson 1923 2020 Science 2020 Vol 368 P 475 doi 10 1126 science abc1042 Taroni A Philip Warren Anderson 1923 2020 Nature Physics 2020 Vol 16 P 502 doi 10 1038 s41567 020 0904 y Wiersma D S van Tiggelen B A de Lagendijk A In memory of Philip W Anderson Nature Photonics 2020 Vol 14 P 401 402 doi 10 1038 s41566 020 0655 4 Kacnelson M On ne imel sebe ravnyh Troickij variant Nauka 2020 301 S 12 Hramov Yu A Anderson Filipp Varen Uorren Fiziki Biograficheskij spravochnik Red A I Ahiezer Red 2 shi ond zhәne tol M Nauka 1983 B 15 400 b 200 000 dana SiltemelerNobel komitetinin sajtynan akparat agyl Filip Uorren Anderson agyl Andersonnyn Halykaralyk kүrdeli zhүjeler konferenciyasynda sojlegen sozinin bejneklipi New England Complex Systems Institute NECSI veb sajtynan agyl Levin A Filipp Anderson Higgs bozonynyn zhaksy zhәne zhaman danyshpany Elements ru 07 04 2022