Физикалық география

Физикалық география — жер сферасы, географиялық орта және жер типтері — географиялық ландшафтар — туралы ғылым саласы. Кең мағынада айтқанда, ол басқа да жаратылыстану ғылымдарының негізгі салалары сияқты жеке ғылымдар мен физикалық географияның дәл өзінен, немесе жер тану ғылымынан тұратын ғылымдар жүйесі болып табылады.

Физикалық география екі бөлімге:

1. жалпы және
2. региондық-аудандық (көбінесе ландшафттану деп аталатын) физикалық географияға бөлінеді.

Жалпы физикалық география жердің географиялық қабығының құрылысын, құрамын, динамикасын, дамуын, территориялық бөлшектенуі мен олардың сыртқы және ішкі байланыстарын зерттейді; ал региондық физикалық география табиғи бөлек территориядағы жоғарғы аталған заңдылықтардың жергілікті ерекшеліктерін зерттейді.

Қай ғылым болмасын өзінің ғасырлар бойы дамуына байланысты ерекше маңызы бар жеке ғылымдар болып табылатын көптеген салаларға бөлініп отырады. Мысалы, физикалық география мынадай жеке ғылымдар салаларына бөлінеді:

• геоморфология
• климатология
• океанология
• гидрология
• топырақ географиясы
• геоботаника
• зоогеография
• гляциология
• геокриология.

Соңғы кездерде физикалық географиядан жеке ғылым саласы есебінде палеогеография бөлініп шықты. Осындай физико-географиялық жеке ғылымдар салаларының негізгі міндеті жер қабығының түрін бір тұтас заттың бөлігі есебінде зерттеу болып табылады. Физикалық география, геология, геохимия, геофизика, биология, биохимия және тағы басқа жаратылыс тану ғылымдардың салаларымен тығыз байланысты.

Дереккөздер

1. Русско-казахский толковый географический словарь. Под общей редакцией академика АН КазССР, проф. С. К. Кенесбаева и кандидата филол. наук А. А. Абдрахманова. Алма-Ата, Изд-во «Наука», 1966, стр. 204. (Академия наук Казахской ССР. Институт языкознания. Сектор физической географии). Составители: Ж. Аубакиров, С. Абдрахманов, К. Базарбаев.