Уәли — бұл ислам елдерін басқарудағы аймақтың немесе ел бөлінген басқа әкімшілік бірліктің наменгері лауазымына сәйкес келетін қызмет.
Бұл ұстаным VII ғасырдан бастап, исламдық мемлекеттік аппараттың қалыптасуының басынан бастап белгілі болды. Уәлилер жаңадан жаулап алынған жерлердегі халифалардың әкімдері болған және оларды тікелей тағайындаған. Кейіннен орталық үкіметтің әлсіреуіне байланысты уәли айтарлықтай автономия алды және олардың кейбіреулері тәуелсіз мұсылман әулеттерінің негізін қалаушылар болды.
Соңғы орта ғасырларда және жаңа дәуірде уәлилер Осман империясы аймақтарының наменгерлері (губернаторлары), ал өңірлердің өзі уәлаят деп аталды. Мысырда Мұхаммед Әли және оның мұрагерлері хедив атағын қабылдамас бұрын 1805-1866 жылдары уәли атағын қолданды.
Қазіргі уақытта аймақ әкімі атағы ретінде уәли термині бірқатар исламдық елдерде қолданылады, соның ішінде Ауғанстан, Алжир, Марокко, Оман, Тунис, Түркия және Түрікменстан.
Әдебиет
- Альтамира-и-Кревеа Р. Ортағасырлық Испания тарихы — СПб.: Евразия, 2003. — Б. 128—129. — ISBN 58071-0128-6.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Uәli bul islam elderin baskarudagy ajmaktyn nemese el bolingen baska әkimshilik birliktin namengeri lauazymyna sәjkes keletin kyzmet Bul ustanym VII gasyrdan bastap islamdyk memlekettik apparattyn kalyptasuynyn basynan bastap belgili boldy Uәliler zhanadan zhaulap alyngan zherlerdegi halifalardyn әkimderi bolgan zhәne olardy tikelej tagajyndagan Kejinnen ortalyk үkimettin әlsireuine bajlanysty uәli ajtarlyktaj avtonomiya aldy zhәne olardyn kejbireuleri tәuelsiz musylman әuletterinin negizin kalaushylar boldy Songy orta gasyrlarda zhәne zhana dәuirde uәliler Osman imperiyasy ajmaktarynyn namengerleri gubernatorlary al onirlerdin ozi uәlayat dep ataldy Mysyrda Muhammed Әli zhәne onyn muragerleri hediv atagyn kabyldamas buryn 1805 1866 zhyldary uәli atagyn koldandy Қazirgi uakytta ajmak әkimi atagy retinde uәli termini birkatar islamdyk elderde koldanylady sonyn ishinde Auganstan Alzhir Marokko Oman Tunis Tүrkiya zhәne Tүrikmenstan ӘdebietAltamira i Krevea R Ortagasyrlyk Ispaniya tarihy SPb Evraziya 2003 B 128 129 ISBN 58071 0128 6