Талқас (башқ. Талҡаҫ, орыс. Талкас) — Орал тауларының шығыс беткейіндегі көл. Башқұртстанның аумағында орналасқан.
Талқас башқ. Талҡаҫ | |
Морфометрия | |
---|---|
Өлшемі | 3,9 × 1 км |
Ауданы | 3,9 км² |
Тереңдігі | 12 м |
Орташа тереңдігі | 4,5 м |
Гидрология | |
Судың мөлдірлігі | 20 м |
Шығатын өзен | |
Орналасуы | |
52°50′13″N 58°15′14″E / 52.8369°N 58.2539°E | |
Ел | Ресей |
Аймақ | Башқұртстан |
Аудан | |
Талқас Ортаққорда |
Географиясы
Көл тұщы, тектоникалық текті, алабы тар тау аралық ойысты алып жатыр. Ирендік жотасының батыс беткейінде, ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 шақырым жерде орналасқан. Оңтүстік жағалауында Исен ауылы орналасқан. Солтүстік және оңтүстік жағалаулары жайпақ, кей жерлері батпақты, батысы мен шығысы — тік келеді. Шығыс жағалауы көбіне жартасты, қандыағаш, қайың, сағызқарағай ормандарымен жабылған, батыс жағалауы да бұрын орманды болған, бірақ ағаштардың кесілгендіктен бірте-бірте селдір қайың орманына айналды. Таналықтың бір саласы өзеніне құятын маусымдық ағысы бар. 1978 жылы Талқас көлі табиғат ескерткіші болып жарияланды.
Биоресурсы
Көлде шаян, оңғақ, ақ сақа, шортан, балпанбалық, алабұға, сары шабақ (оны басқаша торта балық дейді) бар. Жағалауды жағалай ұшқан қаражемсаулы маймаққаз мен тұрпан ұялайды. Шығыс жағалауға жақын жерде 8-10 метр тереңдікте сазды емдеуде қолданылатын шірік тұнба, түптік шөгінділері жатыр.
Рекреациялық ресурстары
Суының ерекше тазалығы мен көркем ландшафтының арқасында көл Оңтүстік Оралдағы ең танымал демалыс орындарының бірі болып табылады (көбінесе «Жайық інжу-маржаны» деп аталады). « шипажайы (1931 жылы салынған) су жағасынан 300 метр жерде орналасқан.
Әдебиет
- Ахметшин Б. Легенды и были озера Талкас / Б. Ахметшин // Бельск. просторы. — 2001. — № 11. — С. 131—138.
- Савченко Т. На берегах башкирского Байкала / Т. Савченко // Респ. Башкортостан. — 2004. — 1 июля.
Сілтеме
- По тропам Южного Урала. Фотогалерея озера Талкас (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 20 тамыз 2009.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 желтоқсан 2019.
- Справочная статья. Озеро Талкас. (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 17 маусым 2019.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 желтоқсан 2019.
- Виртуальный тур по озеру Талкас (орыс.).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 желтоқсан 2019.
Дереккөздер
- Красная книга Башкирской АССР. Уфа, 1987. Басты дереккөзінен мұрағатталған 10 қараша 2013.(қолжетпейтін сілтеме)
- Талкас — жемчужина Урала (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 наурыз 2017.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 желтоқсан 2019.
- Санаторий «Талкас».(қолжетпейтін сілтеме)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Talkas bashk Talҡaҫ orys Talkas Oral taularynyn shygys betkejindegi kol Bashkurtstannyn aumagynda ornalaskan Talkas bashk TalҡaҫMorfometriyaӨlshemi3 9 1 kmAudany3 9 km Terendigi12 mOrtasha terendigi4 5 mGidrologiyaSudyn moldirligi20 mShygatyn ozenOrnalasuy52 50 13 N 58 15 14 E 52 8369 N 58 2539 E 52 8369 58 2539 T El ResejAjmakBashkurtstanAudanTalkasTalkasTalkas OrtakkordaGeografiyasyKol tushy tektonikalyk tekti alaby tar tau aralyk ojysty alyp zhatyr Irendik zhotasynyn batys betkejinde auylynan ontүstik shygyska karaj 4 shakyrym zherde ornalaskan Ontүstik zhagalauynda Isen auyly ornalaskan Soltүstik zhәne ontүstik zhagalaulary zhajpak kej zherleri batpakty batysy men shygysy tik keledi Shygys zhagalauy kobine zhartasty kandyagash kajyn sagyzkaragaj ormandarymen zhabylgan batys zhagalauy da buryn ormandy bolgan birak agashtardyn kesilgendikten birte birte seldir kajyn ormanyna ajnaldy Tanalyktyn bir salasy ozenine kuyatyn mausymdyk agysy bar 1978 zhyly Talkas koli tabigat eskertkishi bolyp zhariyalandy BioresursyKolde shayan ongak ak saka shortan balpanbalyk alabuga sary shabak ony baskasha torta balyk dejdi bar Zhagalaudy zhagalaj ushkan karazhemsauly majmakkaz men turpan uyalajdy Shygys zhagalauga zhakyn zherde 8 10 metr terendikte sazdy emdeude koldanylatyn shirik tunba tүptik shogindileri zhatyr Rekreaciyalyk resurstarySuynyn erekshe tazalygy men korkem landshaftynyn arkasynda kol Ontүstik Oraldagy en tanymal demalys oryndarynyn biri bolyp tabylady kobinese Zhajyk inzhu marzhany dep atalady shipazhajy 1931 zhyly salyngan su zhagasynan 300 metr zherde ornalaskan ӘdebietAhmetshin B Legendy i byli ozera Talkas B Ahmetshin Belsk prostory 2001 11 S 131 138 Savchenko T Na beregah bashkirskogo Bajkala T Savchenko Resp Bashkortostan 2004 1 iyulya SiltemePo tropam Yuzhnogo Urala Fotogalereya ozera Talkas orys Basty derekkozinen muragattalgan 20 tamyz 2009 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 11 zheltoksan 2019 Spravochnaya statya Ozero Talkas orys Basty derekkozinen muragattalgan 17 mausym 2019 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 11 zheltoksan 2019 Virtualnyj tur po ozeru Talkas orys kolzhetpejtin silteme Tekserildi 11 zheltoksan 2019 DerekkozderKrasnaya kniga Bashkirskoj ASSR Ufa 1987 Basty derekkozinen muragattalgan 10 karasha 2013 kolzhetpejtin silteme Talkas zhemchuzhina Urala orys Basty derekkozinen muragattalgan 14 nauryz 2017 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 11 zheltoksan 2019 Sanatorij Talkas kolzhetpejtin silteme