Ақ сақа Сиги көлдер мен өзендерде және теңіздің суы тұщыланған аудандарында өсетін балықтар тобы оларға сылан пальма түр

Ақ сақа (Сиги) — көлдер мен өзендерде және теңіздің суы тұщыланған аудандарында өсетін балықтар тобы, оларға , сылан (пальма), түрке (омуль), , , (ропушка), тугун т. б. балықтар жатады. Ақ сақалар Солтүстік пен Сібір суларында, сондай-ақ Латвия мен Литва көлдерінде, Алтайлық өзендері мен көлдерінде, Байқалда көп кездеседі.

Түрке, Сібір өзендерінің сағаларында (Обьтан басқасында), Байқал көлінде және Алтай өзендерінде көп тараған. Салмағы 500 грамнан 2 кг-ға дейін. Сондай-ақ пайка, Байқал ақ сақаларының да салмақтары осындай болады. Нева өзені мен Финн шығанағын мекендейтін нева ақ сақасы ауланады. Волхов ақ сақасы мен лудотаны және валаамканы Ладога мен Онега көлдерінен, Чудь ақ сақасын Чудь көлінен аулайды. Бұл аталған балықтардың салмағы 400 грамнан 2 килограмға дейін болады.

Ақ сақа балықтарының ішіндегі ең ірілері сылан (нельма) мен ақ балық (салмақтары 50 килограмға дейін жетеді). Сылан Солтүстік Мұзды мұхиты бассейнінің өзендерінде көп тараған (Обь, Енисей, Лена, Печора, Анадыр). Салмағы 7—10 кг. Ақ балық өте сирек кездеседі. Чир балығы етінің дәмділігі жағынан сылан мен ақ балыққа жақын. Ол Сібір өзендерінде кездеседі. Салмағы 3—5 кг. Сондай-ақ Сібір өзендерінен майқан (ленок) мен таймень балықтарын аулайды. Таймень ірі балық (салмағы 10 килограмнан 100 килограмға дейін), ал майқан тайменьге қарағанда ұсақ (салмағы 2—4 кт), денесінде үлкен теңбілі бар. Ақ сақа балықтарының ішіндегі ең ұсағы — тугун балығы, ол Сібір өзендері мен көлдерін мекендейді. Салмағы 10—30 г. Сыртқы бейнесі майшабақтарға ұқсас, бірақ оның жонымен, ондағы май қанаттары жалпақтау болып келеді. Оны әдетте тұздал, дәмін келтіріп жейді. Ұсақ ақ сақаларға балықтары жатады. Европалық көкшұбар балықтары Ақ теңіз бен теңіздері бассейнінің көлдерінде кездеседі. Салмағы 25—35 г. Ладога көлінен ауланатын көкшұбар балығының салмағы 180 г, ал Онега көлінен ауланатын кислең балығының салмағы 500—600 г. Солтүстік пен Сібір өзендерінде сібір көкшұбар балығы кездеседі (салмағы 150—250 г). Ақ сақа балықтарының көпшілігінен сирек кездесетін ысталған және тұздалған тағамдар жасайды. Сыланның, таймень мен майқаның (ленок) етінен неше түрлі балық тағамдарын жасауға болады.

Дереккөздер

Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9