Әбу Сәрсенбаев (1905 жылы 15 қазанда Атырау облысы Құрманғазы ауданы Ботақан ауылы — 1995 жылы 25 қарашада Алматы) — ақын, жазушы. Қазақстанның халық жазушысы (1996). Ұлы Отан соғысының ардагері. Парасат орденінің иегері.
Әбу Сәрсенбаев | ||||||||||||||
Туған күні | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Туған жері | ||||||||||||||
Қайтыс болған күні | ||||||||||||||
Қайтыс болған жері | ||||||||||||||
Азаматтығы | ||||||||||||||
Ұлты | Қазақ | |||||||||||||
Мансабы | ||||||||||||||
Жанры | ||||||||||||||
Шығармалардың тілі | ||||||||||||||
Марапаттары |
| |||||||||||||
Сыйлықтары | Қазақстан жазушылар одағы сыйлығының лауреаты |
Өмірбаяны
Байұлы тайпасының Шеркеш руынан шыққан.
- Астрахандағы кеңес-партия (1929) мектебін бітірген.
- Алматыдағы жоғары коммунистік ауыл шаруашылығы (1934) мектебін бітірген.
- 1942-47 ж. Кеңес Армиясы қатарында болып, Ұлы Отан соғысына қатысқан.
- «Темір жолшы» газетінде (1934-36) редактор
- Қазақтың мемлекеттік біріккен баспасында (1936-42) директор, бөлім меңгерушісі
- Қазақ мемлекеттік оқу-педагогикалық баспасының (1947—53) директоры
- Жазушылар одағында кеңесші (1953—58) болды.
Шығармашылығы
Ә.Сарсенбаев әдебиетке 30-жылдардың орта тұсында араласа бастады.
- «Жүрек сыйы» (1938)
- «Ант» (1939) жыр жинақтары оның ақындық карымын танытты.
- «Туған өлке» (1948)
- «Махаббат жыры» (1949)
- «Отан таңы» атты кітаптары Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдардағы еңбек қаһармандарының бейнесін жасауға арналған. Оның шығармашылығында Отан қорғау, патриоттық тақырыбы ерекше орын алады.
- «Ақша бұлт» (1947) жыр жинағына ақын майданда жазған жырларын топтайды.
Әр жылдарда жарық көрген
- «Сенің бақытыңды қорғағандар» (1950)
- «Офицер күнделігі» (1960)
- «Жауынгер монологі» (1972)
- «Батырлардың ізімен» (1974) прозалық кітаптарында Ұлы Отан соғысы тақырыбына, кеңес адамдарының ерлігін, патриоттық тұлғасын бейнеледі.
- «Ақмаралдың жүрегі» (1940) атты алғашқы поэмасына Қазан революциясына дейінгі қазақ әйелінің қиын тағдыры арқау болған.
- «Намыс ұлы» (1943)
- «Шие ағашы» (1943) поэмаларында кеңес адамдарының ерлік, патриоттығы жырланды.
- «Ұлым туралы ой» (1948)
- «Миллиардтың ізімен» (1957)
- «Жас коммунист туралы жыр» (1959)
- «Жазылмаған дастан» (1961)
- «Отыз үшінші көктем» (1975) атты поэмалары сол кездегі замандастар өміріне арналған.
- Ә.Сарсенбаевтың прозалық шығармаларының ішінде байырғы қазақ балықшы-жұмысшыларының ауыр тіршілігін шыншылдықпен бейнелейтін «Толқында туғандар» (1953)
- Каспий теңізшілерінің еңбегіне, өміріне арналған «Теңіз әуендері» (1969) романдарының орны ерекше.
- 5 томдық шығармалар жинағы (1980—85)
- «Ұстаздар мен тұстастар» (1986) дастандар топтамасы
- «Қасиетті махаббат» (1987) кітаптары жарық көрді.
- «Арбасу» (Қ. Жұмалиевпен бірігіп, 1948)
- «Теңіз махаббаты» (1975) пьесаларының, сондай-ақ мектеп оқулықтарының авторы.
- А. Пушкин, М. Лермонтов, Ш. Петефи т. б. көптеген жырларын қазақ тіліне аударды.
Марапаттары
- Октябрь Революциясы ордені
- 1-дәрежелі Отан соғысы ордені
- "Еңбек Қызыл Ту" ордені
- "Халықтар достығы" ордені
- «Қызыл Жұлдыз» ордені
- "Құрмет белгісі" ордені
- КСРОның бірнеше медалдарымен марапатталған.
- тәуелсіз Қазақстанның «Парасат» ордені.
- 1996 жылы "Қазақстанның халық жазушысы" құрметті атағы берілді.
Есте қалдыру
Бүгін де Алматыда, Атырауда бір-бір көше, Құрманғазы ауданындағы бір мектеп ақынның есімімен аталады. Алматыдағы ұзақ жыл тұрған үйдің қабырғасына ескерткіш тақта орнатылған.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әbu Sәrsenbaev 1905 zhyly 15 kazanda Atyrau oblysy Қurmangazy audany Botakan auyly 1995 zhyly 25 karashada Almaty akyn zhazushy Қazakstannyn halyk zhazushysy 1996 Ұly Otan sogysynyn ardageri Parasat ordeninin iegeri Әbu SәrsenbaevTugan kүni15 kazan 1905 1905 10 15 Tugan zheriAtyrau oblysy Қurmangazy audanyҚajtys bolgan kүni25 karasha 1995 1995 11 25 90 zhas Қajtys bolgan zheriAlmatyAzamattygy KSRO Қazak KSR ҚazakstanҰltyҚazakMansabyakyn zhazushyZhanrypoema proza romanShygarmalardyn tiliҚazakshaMarapattaryҚazakstanKSRO1941 1945 zhzh Ұly Otan sogysyndagy kazhyrly enbegi үshin medaliSyjlyktaryҚazakstan zhazushylar odagy syjlygynyn laureatyӨmirbayanyBajuly tajpasynyn Sherkesh ruynan shykkan Astrahandagy kenes partiya 1929 mektebin bitirgen Almatydagy zhogary kommunistik auyl sharuashylygy 1934 mektebin bitirgen 1942 47 zh Kenes Armiyasy katarynda bolyp Ұly Otan sogysyna katyskan Temir zholshy gazetinde 1934 36 redaktor Қazaktyn memlekettik birikken baspasynda 1936 42 direktor bolim mengerushisi Қazak memlekettik oku pedagogikalyk baspasynyn 1947 53 direktory Zhazushylar odagynda kenesshi 1953 58 boldy ShygarmashylygyӘ Sarsenbaev әdebietke 30 zhyldardyn orta tusynda aralasa bastady Zhүrek syjy 1938 Ant 1939 zhyr zhinaktary onyn akyndyk karymyn tanytty Tugan olke 1948 Mahabbat zhyry 1949 Otan tany atty kitaptary Ұly Otan sogysynan kejingi zhyldardagy enbek kaһarmandarynyn bejnesin zhasauga arnalgan Onyn shygarmashylygynda Otan korgau patriottyk takyryby erekshe oryn alady Aksha bult 1947 zhyr zhinagyna akyn majdanda zhazgan zhyrlaryn toptajdy Әr zhyldarda zharyk korgen Senin bakytyndy korgagandar 1950 Oficer kүndeligi 1960 Zhauynger monologi 1972 Batyrlardyn izimen 1974 prozalyk kitaptarynda Ұly Otan sogysy takyrybyna kenes adamdarynyn erligin patriottyk tulgasyn bejneledi Akmaraldyn zhүregi 1940 atty algashky poemasyna Қazan revolyuciyasyna dejingi kazak әjelinin kiyn tagdyry arkau bolgan Namys uly 1943 Shie agashy 1943 poemalarynda kenes adamdarynyn erlik patriottygy zhyrlandy Ұlym turaly oj 1948 Milliardtyn izimen 1957 Zhas kommunist turaly zhyr 1959 Zhazylmagan dastan 1961 Otyz үshinshi koktem 1975 atty poemalary sol kezdegi zamandastar omirine arnalgan Ә Sarsenbaevtyn prozalyk shygarmalarynyn ishinde bajyrgy kazak balykshy zhumysshylarynyn auyr tirshiligin shynshyldykpen bejnelejtin Tolkynda tugandar 1953 Kaspij tenizshilerinin enbegine omirine arnalgan Teniz әuenderi 1969 romandarynyn orny erekshe 5 tomdyk shygarmalar zhinagy 1980 85 Ұstazdar men tustastar 1986 dastandar toptamasy Қasietti mahabbat 1987 kitaptary zharyk kordi Arbasu Қ Zhumalievpen birigip 1948 Teniz mahabbaty 1975 pesalarynyn sondaj ak mektep okulyktarynyn avtory A Pushkin M Lermontov Sh Petefi t b koptegen zhyrlaryn kazak tiline audardy MarapattaryOktyabr Revolyuciyasy ordeni 1 dәrezheli Otan sogysy ordeni Enbek Қyzyl Tu ordeni Halyktar dostygy ordeni Қyzyl Zhuldyz ordeni Қurmet belgisi ordeni KSROnyn birneshe medaldarymen marapattalgan tәuelsiz Қazakstannyn Parasat ordeni 1996 zhyly Қazakstannyn halyk zhazushysy kurmetti atagy berildi Este kaldyruBүgin de Almatyda Atyrauda bir bir koshe Қurmangazy audanyndagy bir mektep akynnyn esimimen atalady Almatydagy uzak zhyl turgan үjdin kabyrgasyna eskertkish takta ornatylgan Tagy karanyzSәrsenbaev atyndagy koshe Almaty Derekkozder