Рәбиға Сәтіғалиқызы Сыздық (1924 жылғы 17 тамызда Ақтөбе облысы Ойыл ауылында туған – 2020 жылғы 4 шілдеде Алматы қаласында қайтыс болған) – филология ғылымдарының докторы (1972), профессор (1989). Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының академигі (2003), Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1989), Сәтіғали Құтқожиннің қызы.
Рәбиға Ғалиқызы Сыздықова | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | Ақтөбе облысы, Ойыл қалашығы |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | Алматы |
Азаматтығы | Қазақстан |
Ғылыми аясы | лингвистика |
Жұмыс орны | А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институты |
Ғылыми дәрежесі | филология ғылымдарының докторы |
Ғылыми атағы | Академик, профессор |
Альма-матер | әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті |
Өмірбаяны
Жыл | Оқиға |
---|---|
1940 жылы | Ақтөбедегі (Темір қаласы) педагогикалық училищені бітірген |
1947 жылы | Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтын (қазіргі Қазақ ұлттық педагогикалық университеті) бітірген |
1951 жылы | Абай атындағы Қазақ педагогикалық институттың аспирантурасын бітірген |
1940 – 1994 жылы | мектепте мұғалім, педучилищеде оқытушы, “Мектеп” (қазіргі “Рауан”) баспасында редактор, редакция меңгерушісі |
1961 – 1967 жылы | А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтында қазақ тілі тарихы мен диалектологиясы бөлімнің меңгерушісі |
1980 – 1994 жылы | А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтында тіл мәдениеті бөлімнің меңгерушісі |
1994 жылдан | құрметті демалыста |
Зерттеулер
Сыздық Рәбиға "Абай қара сөздерінің негізгі морфологиялық ерекшеліктері" (1959) тақырыбында кандидаттық, Сыздық Рәбиға “Абай шығармаларының тілі” (1972) тақырыбында докторлық диссертация қорғаған. Ғылыми-зерттеу еңбектері қазақ әдеби тілінің тарихы, Абайдың поэтикалық тілі, қазақ тілінің поэтикасы, XV – XIX ғасырлардағы ақын-жыраулар тілі, ортағасырлық жазба ескерткіштер тілінің тарихы мен лексика-грамматикалық құрылымы, текстологиясы, тарихи лексика, лингвостилистика, тіл мәдениеті, орфография, жазу теориясы, ахметтану, лингводидактика салаларына арналған.
Марапаттар
“Қазақ әдеби тілінің тарихы” монографиясы үшін Ш.Уәлиханов атындағы сыйлығы (1995), Абайдың шығармалық мұрасын зерттеген еңбектер топтамасы үшін ҚР Мемлекеттік сыйлығын (1996) алған. “Құрмет белгісі” (1971), “Парасат” (2004) ордендерімен, бірнеше медальдармен марапатталған.
Шығармалары
- Қазақ тілі орфографиясы мен пунктуациясы жайында анықтағыш, А., 1959, 1996;
- Сөздер сөйлейді, А., 1980, 1994, 2004;
- Сөз сазы, А., 1983;
- А.Байтұрсынов, А., 1990;
- Қазақ әдеби тілінің тарихы, А., 1993, 2004;
- Абайдың сөз өрнегі, А., 1995, 2004;
- Сөз құдіреті, А., 1997;
- Қазақ тілінің анықтағышы, Аст., 2000;
- Тілдік норма және оның қалыптасуы, Аст., 2001;
- Абай және қазақтың ұлттық әдеби тілі, А., 2004;
- Қ.А. Иасауи “Хикметтерінің” тілі, А., 2004.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
Сыртқы сілтемелер
- Рабиға Сыздық: Ғылымда жүрген қазақ әйелінің жүгі өте ауыр
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Rәbiga Sәtigalikyzy Syzdyk 1924 zhylgy 17 tamyzda Aktobe oblysy Ojyl auylynda tugan 2020 zhylgy 4 shildede Almaty kalasynda kajtys bolgan filologiya gylymdarynyn doktory 1972 professor 1989 Қazakstan Respublikasy Ұlttyk gylym akademiyasynyn akademigi 2003 Қazakstan Respublikasynyn enbek sinirgen gylym kajratkeri 1989 Sәtigali Қutkozhinnin kyzy Rәbiga Ғalikyzy SyzdykovaTugan kүni17 tamyz 1924 1924 08 17 Tugan zheriAktobe oblysy Ojyl kalashygyҚajtys bolgan kүni4 shilde 2020 2020 07 04 95 zhas Қajtys bolgan zheriAlmatyAzamattygyҚazakstanҒylymi ayasylingvistikaZhumys ornyA Bajtursynuly atyndagy Til bilimi institutyҒylymi dәrezhesifilologiya gylymdarynyn doktoryҒylymi atagyAkademik professorAlma materәl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universitetiӨmirbayanyZhyl Okiga1940 zhyly Aktobedegi Temir kalasy pedagogikalyk uchilisheni bitirgen1947 zhyly Abaj atyndagy Қazak pedagogikalyk institutyn kazirgi Қazak ulttyk pedagogikalyk universiteti bitirgen1951 zhyly Abaj atyndagy Қazak pedagogikalyk instituttyn aspiranturasyn bitirgen1940 1994 zhyly mektepte mugalim peduchilishede okytushy Mektep kazirgi Rauan baspasynda redaktor redakciya mengerushisi1961 1967 zhyly A Bajtursynuly atyndagy Til bilimi institutynda kazak tili tarihy men dialektologiyasy bolimnin mengerushisi1980 1994 zhyly A Bajtursynuly atyndagy Til bilimi institutynda til mәdenieti bolimnin mengerushisi1994 zhyldan kurmetti demalystaZertteulerSyzdyk Rәbiga Abaj kara sozderinin negizgi morfologiyalyk erekshelikteri 1959 takyrybynda kandidattyk Syzdyk Rәbiga Abaj shygarmalarynyn tili 1972 takyrybynda doktorlyk dissertaciya korgagan Ғylymi zertteu enbekteri kazak әdebi tilinin tarihy Abajdyn poetikalyk tili kazak tilinin poetikasy XV XIX gasyrlardagy akyn zhyraular tili ortagasyrlyk zhazba eskertkishter tilinin tarihy men leksika grammatikalyk kurylymy tekstologiyasy tarihi leksika lingvostilistika til mәdenieti orfografiya zhazu teoriyasy ahmettanu lingvodidaktika salalaryna arnalgan Marapattar Қazak әdebi tilinin tarihy monografiyasy үshin Sh Uәlihanov atyndagy syjlygy 1995 Abajdyn shygarmalyk murasyn zerttegen enbekter toptamasy үshin ҚR Memlekettik syjlygyn 1996 algan Қurmet belgisi 1971 Parasat 2004 ordenderimen birneshe medaldarmen marapattalgan ShygarmalaryҚazak tili orfografiyasy men punktuaciyasy zhajynda anyktagysh A 1959 1996 Sozder sojlejdi A 1980 1994 2004 Soz sazy A 1983 A Bajtursynov A 1990 Қazak әdebi tilinin tarihy A 1993 2004 Abajdyn soz ornegi A 1995 2004 Soz kudireti A 1997 Қazak tilinin anyktagyshy Ast 2000 Tildik norma zhәne onyn kalyptasuy Ast 2001 Abaj zhәne kazaktyn ulttyk әdebi tili A 2004 Қ A Iasaui Hikmetterinin tili A 2004 Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tomSyrtky siltemelerRabiga Syzdyk Ғylymda zhүrgen kazak әjelinin zhүgi ote auyr