Соғды облысы (тәж. вилояти Суғд; 1939–2000 жылдары Ленинабад облысы) — Тәжікстан құрамындағы төрт облыстарының бірі. Соғды атты тарихи аймақта орналасқан бұл облыстың аумағы 25,400 шаршы километрге, және халық саны 2,707,300 адамға тең.
Облыс | |
Соғды облысы | |
тәж. Вилояти Суғд | |
Әкімшілігі | |
---|---|
Кіреді | 8 қала және 14 аудан |
Әкімшілік орталығы | |
Облыс төрағасы | Раджаббой Ахмадзода |
Тарихы мен географиясы | |
Құрылған уақыты | 27 қазан 1939 |
Жер аумағы | 25,400 км² (3 орын) |
Ірі қаласы | |
Басқа ірі қалалары | |
Тұрғындары | |
Тұрғыны | 2,823,900 адам (2022)(2 орын) |
Тығыздығы | 112,1 адам/км² |
Ұлттық құрамы | тәжіктер — 84% |
Конфессионалдық құрамы | көбінесе Суннит мұсылмандар |
Сандық идентификаторлары | |
Аббревиатура | TJ-SU |
Автомобиль коды | 02 |
|
Соғды облысының жерінде Сырдария ағады. Бұл облыс Өзбекстанның Жызақ, Наманған, Самарқан және Ферғана облыстарымен және Қырғызстанның Ош және Баткен облыстарымен шекаралас. Бұл облыста Тәжікстан халқының 29%-ы тұрады және ол елдің ЖІӨ-сінің үштен екісін жасайды.
Этимологиясы
«Соғды» атауы тұңғыш рет «Авеста» кітабында айтылады. Бұл сөздің «қасиетті», «таза» деген мағыналары болған деген болжам бар. Қазіргі кезде ол жалпы тарихи аймақты білдіру үшін қолданылады.
Соғды облысының бұрынғы атауы Ленинабад Владимир Лениннің құрметіне аталған еді.
Тарихы
Ленинабад облысы (1939–2000)
Ленинабад облысы 1939 жылдың 27 қазанында, республиканың басқа үш тұңғыш облыстарымен (Сталинабад, Куляб және Ғарм) қатар құрылды.
Соғды облысы (2000 бастап)
2000 жылы тәуелсіз Тәжікстан үкіметі облыстың атауын Соғды тарихи аумақтың атауымен атап, ол Соғды облысы деп аталды.
Халқы
Халық саны
2021 жылғы санақ бойынша Соғды облысында 2,770 миллионнан астам адам тұрады.
Ұлттық құрамы
2014 жылғы санақ бойынша Соғды облысының ұлттық құрамы:
- Тәжіктер — 84% (1,876,218 адам)
- Өзбектер — 14,76% (329,614 адам)
- Қырғыздар — 0,58% (12896 адам)
- Орыстар — 0,4% (8890 адам)
- Татарлар — 0,12% (2600 адам)
- Түрікмендер — 0,01% (157 адам)
- Қазақтар — 0,01% (155 адам)
- Қалғандары — 0,14% (3020 адам)
Әкімшілік бөлінісі
Аудандары
№ | Аудан | Тәжікше атауы | Бұрынғы атаулары | Орталығы | Ауданы (км²) | Халық саны (2020) |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Мастчоҳ | Дильваржин | Бустон | 1,000 | 128,400 | |
2 | Бобоҷон Ғафуров | Ленинабад | 2,700 | 380,500 | ||
3 | Ашт | Шайдон | 2,800 | 168,100 | ||
4 | Зафаробод | 400 | 75,900 | |||
5 | Нов | Нау (2003 дейін) | Навкат | 400 | 141,600 | |
6 | Ҷаббор Расулов | Пролетарск | Мехрабад | 300 | 137,700 | |
10 | Шаҳристон | 1,100 | 43,700 | |||
11 | Ғончӣ | Ғончи | (кейде Ганчи) | 1,600 | 173,500 | |
13 | Айнӣ | Захматабад | Айни | 5,200 | 83,600 | |
14 | Кӯҳистони Мастчоҳ | Далён | Мехрон | 3,700 | 25,400 |
Қалалық аудандары
№ | Қала | Тәжікше атауы | Бұрынғы атаулары | Ауданы (км²) | Халық саны (2020) |
---|---|---|---|---|---|
7 | Канибадам | Конибодом | 800 | 211,100 | |
8 | Исфара | 800 | 274,000 | ||
9 | Истаравшан | Истаравшан | Ұра-Төбе (Уротеппа) | 700 | 273,500 |
12 | Пенжакент | Панҷакент | 3,700 | 303,000 | |
- | Хожант | Хуҷанд | Ленинабад | <100 | 183,600 |
- | Истиқлол | Табошар | <100 | 17,900 | |
- | Гулистон | Гулистон | Кайраккум | <100 | 49,200 |
- | Бустон | Бустон | Чкаловск | <100 | 36,900 |
Дереккөздер
- Таджикская Советская Социалистическая Республика (Республикаи Советии Социалистии Тоджикистон), Таджикистан. (орыс.). Тексерілді, 31 мамыр 2023.
- О переименовании Ленинабадской области в Согдийскую область (орыс.) (10 ноября 2000). Тексерілді, 31 мамыр 2023.
- Мужчин больше: в Таджикистане подвели итоги переписи населения (орыс.). SPUTNIK. Тексерілді, 31 мамыр 2023.
- Том 3. Национальный состав и владение языками, гражданство населения Республики Таджикистан (2010) Wayback Machine мұрағатында
- Regions of the Republic of Tajikistan 2017 (орыс.) 15–21. Тәжікстан Статистика Кеңсесі. Тексерілді, 12 қазан 2020.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sogdy oblysy tәzh viloyati Sugd 1939 2000 zhyldary Leninabad oblysy Tәzhikstan kuramyndagy tort oblystarynyn biri Sogdy atty tarihi ajmakta ornalaskan bul oblystyn aumagy 25 400 sharshy kilometrge zhәne halyk sany 2 707 300 adamga ten OblysSogdy oblysytәzh Viloyati SugdӘkimshiligiKiredi8 kala zhәne 14 audanӘkimshilik ortalygyHozhantOblys toragasyRadzhabboj AhmadzodaTarihy men geografiyasyҚurylgan uakyty27 kazan 1939Zher aumagy25 400 km 3 oryn Iri kalasyHozhantBaska iri kalalaryPenzhakent Istaravshan KanibadamTurgyndaryTurgyny2 823 900 adam 2022 2 oryn Tygyzdygy112 1 adam km Ұlttyk kuramytәzhikter 84 ozbekter 14 7 kalgandary 1 3 Konfessionaldyk kuramykobinese Sunnit musylmandarSandyk identifikatorlaryAbbreviaturaTJ SUAvtomobil kody02 Sogdy oblysynyn zherinde Syrdariya agady Bul oblys Өzbekstannyn Zhyzak Namangan Samarkan zhәne Fergana oblystarymen zhәne Қyrgyzstannyn Osh zhәne Batken oblystarymen shekaralas Bul oblysta Tәzhikstan halkynyn 29 y turady zhәne ol eldin ZhIӨ sinin үshten ekisin zhasajdy Etimologiyasy Sogdy atauy tungysh ret Avesta kitabynda ajtylady Bul sozdin kasietti taza degen magynalary bolgan degen bolzham bar Қazirgi kezde ol zhalpy tarihi ajmakty bildiru үshin koldanylady Sogdy oblysynyn buryngy atauy Leninabad Vladimir Leninnin kurmetine atalgan edi TarihyLeninabad oblysy 1939 2000 Leninabad oblysy 1939 zhyldyn 27 kazanynda respublikanyn baska үsh tungysh oblystarymen Stalinabad tәzh Kulyab tәzh zhәne Ғarm tәzh katar kuryldy Sogdy oblysy 2000 bastap 2000 zhyly tәuelsiz Tәzhikstan үkimeti oblystyn atauyn Sogdy tarihi aumaktyn atauymen atap ol Sogdy oblysy dep ataldy HalkyHalyk sany 2021 zhylgy sanak bojynsha Sogdy oblysynda 2 770 millionnan astam adam turady Ұlttyk kuramy 2014 zhylgy sanak bojynsha Sogdy oblysynyn ulttyk kuramy Tәzhikter 84 1 876 218 adam Өzbekter 14 76 329 614 adam Қyrgyzdar 0 58 12896 adam Orystar 0 4 8890 adam Tatarlar 0 12 2600 adam Tүrikmender 0 01 157 adam Қazaktar 0 01 155 adam Қalgandary 0 14 3020 adam Әkimshilik bolinisiAudandary Audan Tәzhikshe atauy Buryngy ataulary Ortalygy Audany km Halyk sany 2020 1 Mastchoҳ Dilvarzhin Buston 1 000 128 4002 Boboҷon Ғafurov Leninabad 2 700 380 5003 Asht Shajdon 2 800 168 1004 Zafarobod 400 75 9005 Nov Nau 2003 dejin Navkat 400 141 6006 Ҷabbor Rasulov Proletarsk Mehrabad 300 137 70010 Shaҳriston 1 100 43 70011 Ғonchӣ Ғonchi kejde Ganchi 1 600 173 50013 Ajnӣ Zahmatabad Ajni 5 200 83 60014 Kӯҳistoni Mastchoҳ Dalyon Mehron 3 700 25 400Қalalyk audandary Қala Tәzhikshe atauy Buryngy ataulary Audany km Halyk sany 2020 7 Kanibadam Konibodom 800 211 1008 Isfara 800 274 0009 Istaravshan Istaravshan Ұra Tobe Uroteppa 700 273 50012 Penzhakent Panҷakent 3 700 303 000 Hozhant Huҷand Leninabad lt 100 183 600 Istiklol Taboshar lt 100 17 900 Guliston Guliston Kajrakkum lt 100 49 200 Buston Buston Chkalovsk lt 100 36 900DerekkozderTadzhikskaya Sovetskaya Socialisticheskaya Respublika Respublikai Sovetii Socialistii Todzhikiston Tadzhikistan orys Tekserildi 31 mamyr 2023 O pereimenovanii Leninabadskoj oblasti v Sogdijskuyu oblast orys 10 noyabrya 2000 Tekserildi 31 mamyr 2023 Muzhchin bolshe v Tadzhikistane podveli itogi perepisi naseleniya orys SPUTNIK Tekserildi 31 mamyr 2023 Tom 3 Nacionalnyj sostav i vladenie yazykami grazhdanstvo naseleniya Respubliki Tadzhikistan 2010 Wayback Machine muragatynda Regions of the Republic of Tajikistan 2017 orys 15 21 Tәzhikstan Statistika Kensesi Tekserildi 12 kazan 2020