Сократ апологиясы (грек. Ἀπολογία Σωκράτους, лат. Apologia Socratis) — Платон жазған Сократтық диалог болып, ол бдд. 399 жылғы Адалсыздық (impiety) және Азғындату (corruption) айыбы бойынша Сократқа қарсы сот процесінде Сократтың 500 адамның алдында өз-өзін ақтап сөйлеген сөзі.
Нақтырақ айтқанда, Сократ апологиясы - "жастарды азғындату" және "қала (Афина) сенетін құдайларға емес, Афиналықтарға жаңа болып табылатын басқа құдіретке сену" сынды екі негізгі айыпқа қарсы Сократтың ақталу баяндамасы.
Философ Сократтың (бдд. 469-399 жж) сотталуы мен қайтыс болуы туралы түпнұсқа дереккөздері ішінде Платон жазған Сократ апологиясы сот процесін суреттейтін диалог болып табылады, әрі Сократтың соңғы күндерін Платон егжей-тегжейлі баяндаған Эвтифрон, және қатарлылармен бірге Сократтық төрт диалогтың бірі есептеледі.
Апологияның мәтіні
Философ Платон (бдд. 429–347 жж) жазған Сократ апологиясы - Сократтың және айыптауларынан заңдық ақталуы туралы жазылған бірқанша түсіндірмелік апологиялардың бірі; апологиялар (бдд. 399 ж) кейінгі онжылдықта жарияланған. Осылайша, Платонның Сократ апологиясы - Сократтық диалог түрінде ұсынылған Сократтың алғашқы философиялық ақталуы. Аристотель кейінірек оны көркем әдебиет жанрына жатқызғанымен, бұл әлі күнге дейін Сократ (бдд. 469-399 жж) туралы пайдалы тарихи дерек көзі болып табылады.
Сократтың Мелетуспен аталмыш адалсыздық айыбының табиғаты мен логикасы туралы екі диалогын қоспағанда, Сократтың апологиясының мәтіні философ Сократтың бірінші тұлғалық көзқарасы мен дауысын негіз етеді. Сондай-ақ, Сократ сот барысында өз-өзін ақтап сөйлеген сөзінде Платонның да сот отырысына қатысқанын екі рет атап өтті.
Апология мазмұны
Сократ апологиясы Сократтың 500 шақты афиналық еркектерден құралған баяндама жасап, олардан Ликон, Анит және Мелет секілді шешендер сендірді ме деп сұрауынан басталады; бұлар Сократты қала жастарын азғындатты және Афина пантеонына қарсы адалсыздық танытты деп айып таққан кісілер болатын. Оның баяндамасының бірінші сөйлемі диалогтың басты темасын белгіледі: философия надандықты мойындаудан басталады. Кейінірек Сократ философияның осы қағидасын нақтылай түсті, егер өзі қандайда бір даналыққа ие болса, ол ештеңе білмейтіндігін білуден келген.
Сот процесінде Сократ өзін айыптаған шешендерге еліктейді, пародия жасайды, оларды түзетеді, әрі алқабилерден өзін шешендік шеберлігі бойынша емес, айтқандарының шындығы арқылы бағалауларын сұрайды (қара. Лисий XIX 1,2,3; X 1; ХV 79; II 24). Сократ жетілдірілген тілді (әсем безендірілген сөздер мен сөз тіркестері) қолданбаймын, бірақ грек тілінің ортақ идиомаларын қолданып сөйлеймін дейді. Сократ өзінің агорада (Афина алаңы) және ақша үстелінде сөйлегені секілді мәнермен сөйлемекші екенін, өйткені бұлар өзінің ана тілі және өз елінің сәні екенін айтады. Азғындату және Адалсыздық айыбын аздап жол беріп, алқабилер наразылығын жеңілдетуге мүмкіндігі болса да, Сократ ешкімнің көңіліне қарамайды, турасын айтады, өлім жазасынан құтылу үшін өз адалдығынан бас тартпайды. Алқабилер Сократты өлім жазасына кеседі.
Дереккөздер
- Platonis opera quae extant omnia. [Genevae?] : Excudebat Henr. Stephanus (1578).
- "Socrates," Stanford Encyclopedia of Philosophy, 16 Sept. 2005. See: Doug Lindner, "The Trial of Socrates, "Univ. of Missouri-Kansas City Law School 2002.
- Plato (427–347 BC) (ағыл.). doi:10.4324/9780415249126-A088-1. Тексерілді, 23 шілде 2008.
- A History of Greek Philosophy: Volume 4, Plato: The Man and His Dialogues: Earlier Period — Cambridge University Press. — P. 71-72. — ISBN 978-0-521-31101-4.
- Plato and the Socratic Dialogue: The Philosophical Use of a Literary Form — Cambridge University Press. — P. 46. — ISBN 978-0-521-64830-1.
- Plato.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sokrat apologiyasy grek Ἀpologia Swkratoys lat Apologia Socratis Platon zhazgan Sokrattyk dialog bolyp ol bdd 399 zhylgy Adalsyzdyk impiety zhәne Azgyndatu corruption ajyby bojynsha Sokratka karsy sot procesinde Sokrattyn 500 adamnyn aldynda oz ozin aktap sojlegen sozi Sokrat Rimdik byusti 1 gasyr Luvr Parizh Ortagasyrlyk kone kolzhazbadagy Sokrat apologiyasynyn basy 895zh zhazylgan Kodeks Klarkianus Naktyrak ajtkanda Sokrat apologiyasy zhastardy azgyndatu zhәne kala Afina senetin kudajlarga emes Afinalyktarga zhana bolyp tabylatyn baska kudiretke senu syndy eki negizgi ajypka karsy Sokrattyn aktalu bayandamasy Filosof Sokrattyn bdd 469 399 zhzh sottaluy men kajtys boluy turaly tүpnuska derekkozderi ishinde Platon zhazgan Sokrat apologiyasy sot procesin surettejtin dialog bolyp tabylady әri Sokrattyn songy kүnderin Platon egzhej tegzhejli bayandagan Evtifron zhәne katarlylarmen birge Sokrattyk tort dialogtyn biri esepteledi Apologiyanyn mәtiniFilosof Platon bdd 429 347 zhzh zhazgan Sokrat apologiyasy Sokrattyn zhәne ajyptaularynan zandyk aktaluy turaly zhazylgan birkansha tүsindirmelik apologiyalardyn biri apologiyalar bdd 399 zh kejingi onzhyldykta zhariyalangan Osylajsha Platonnyn Sokrat apologiyasy Sokrattyk dialog tүrinde usynylgan Sokrattyn algashky filosofiyalyk aktaluy Aristotel kejinirek ony korkem әdebiet zhanryna zhatkyzganymen bul әli kүnge dejin Sokrat bdd 469 399 zhzh turaly pajdaly tarihi derek kozi bolyp tabylady Sokrattyn Meletuspen atalmysh adalsyzdyk ajybynyn tabigaty men logikasy turaly eki dialogyn kospaganda Sokrattyn apologiyasynyn mәtini filosof Sokrattyn birinshi tulgalyk kozkarasy men dauysyn negiz etedi Sondaj ak Sokrat sot barysynda oz ozin aktap sojlegen sozinde Platonnyn da sot otyrysyna katyskanyn eki ret atap otti Apologiya mazmunySokrat apologiyasy Sokrattyn 500 shakty afinalyk erkekterden kuralgan bayandama zhasap olardan Likon Anit zhәne Melet sekildi sheshender sendirdi me dep surauynan bastalady bular Sokratty kala zhastaryn azgyndatty zhәne Afina panteonyna karsy adalsyzdyk tanytty dep ajyp takkan kisiler bolatyn Onyn bayandamasynyn birinshi sojlemi dialogtyn basty temasyn belgiledi filosofiya nadandykty mojyndaudan bastalady Kejinirek Sokrat filosofiyanyn osy kagidasyn naktylaj tүsti eger ozi kandajda bir danalykka ie bolsa ol eshtene bilmejtindigin biluden kelgen Sot procesinde Sokrat ozin ajyptagan sheshenderge eliktejdi parodiya zhasajdy olardy tүzetedi әri alkabilerden ozin sheshendik sheberligi bojynsha emes ajtkandarynyn shyndygy arkyly bagalaularyn surajdy kara Lisij XIX 1 2 3 X 1 HV 79 II 24 Sokrat zhetildirilgen tildi әsem bezendirilgen sozder men soz tirkesteri koldanbajmyn birak grek tilinin ortak idiomalaryn koldanyp sojlejmin dejdi Sokrat ozinin agorada Afina alany zhәne aksha үstelinde sojlegeni sekildi mәnermen sojlemekshi ekenin ojtkeni bular ozinin ana tili zhәne oz elinin sәni ekenin ajtady Azgyndatu zhәne Adalsyzdyk ajybyn azdap zhol berip alkabiler narazylygyn zhenildetuge mүmkindigi bolsa da Sokrat eshkimnin koniline karamajdy turasyn ajtady olim zhazasynan kutylu үshin oz adaldygynan bas tartpajdy Alkabiler Sokratty olim zhazasyna kesedi DerekkozderPlatonis opera quae extant omnia Genevae Excudebat Henr Stephanus 1578 Socrates Stanford Encyclopedia of Philosophy 16 Sept 2005 See Doug Lindner The Trial of Socrates Univ of Missouri Kansas City Law School 2002 Plato 427 347 BC agyl doi 10 4324 9780415249126 A088 1 Tekserildi 23 shilde 2008 A History of Greek Philosophy Volume 4 Plato The Man and His Dialogues Earlier Period Cambridge University Press P 71 72 ISBN 978 0 521 31101 4 Plato and the Socratic Dialogue The Philosophical Use of a Literary Form Cambridge University Press P 46 ISBN 978 0 521 64830 1 Plato