Сеута (ис. Ceuta [θewta]; араб.: سبتة, Себта) — Марокконың солтүстік жағалауындағы, Гибралтарға қарама-қарсы орналасқан шағын жартылай анклав, 1580 жылдан бері Испанияның қол астында. Ауданы – 18,5 км², халқының саны – 75 мың адам. 1956 жылы тәуелсіздік алғаннан кейін Мароккоға Танжер, берілген болатын, бірақ Испания Сеута мен Мелильяны және Ифни территориясын өзіне алып қалды. Кейіннен өткізілген отарсыздандыру 1969 жылы Ифни қаласының Мароккоға табысталуына әкелді. Жерорта теңізі отарлары қазіргі уақытқа дейін Испанияның қол астында. Анклавты Мароккодан шекаралас бөліп тұр.
Сеута | |||||
ис. Ceuta | |||||
| |||||
| |||||
Әкімшілігі | |||||
---|---|---|---|---|---|
Әкімшілік орталығы | Сеута | ||||
Президент | () | ||||
Тарихы мен географиясы | |||||
Координаттары | 35°53′12″ с. е. 5°18′00″ б. б. / 35.88667° с. е. 5.30000° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 35°53′12″ с. е. 5°18′00″ б. б. / 35.88667° с. е. 5.30000° б. б. (G) (O) (Я) | ||||
Жер аумағы | 18,5 км² (187 орын) | ||||
Биіктігі · Ең биік |
| ||||
Тұрғындары | |||||
Тұрғыны | 78 320 адам (2006)(189 орын) | ||||
Тығыздығы | 4016 адам/км² | ||||
Ресми тілі | |||||
Сандық идентификаторлары | |||||
ISO 3166-2 коды | ES-CE | ||||
ceuta.es | |||||
| |||||
Сеута Ортаққорда Координаттар: 35°53′12″ с. е. 5°18′00″ б. б. / 35.88667° с. е. 5.30000° б. б. (G) (O) (Я) |
Халқы
Қазіргі уақытта Сеутада 75 276 адам тұрады. Испандықтардан басқа қалада араб, қытай, үнді және еврей ұлт өкілдері тұрады.
Тілдері: Ресми тіл болып испан тілі есептеледі. Мағриб халқы араб тілінде сөйлейді.
Үкімет және Әкімшілік
1978 жылғы Испания 5-ші өтпелі ережесінде белгіленді: Сеута және Мелилья қалаларының муниципалитеттерінің мүшелерінің басым көпшілігінің қолдауымен қабылданған және , көмегімен 144 бапта бекітілген уақытта мақұлданған шешім бойынша осы қалалардың муниципалитеттері шешім қабылдаса, сол қалалар бола алады.
Сеута өзінің Сеута Автономды Қаласы атауын өзінің 1995 жылдың 14 наурызында Мемлекеттің Ресми Бюллетенінде (Boletín Oficial del Estado) жарияланған 1/95 болып табылатын қабылдап, келесі күні оның күшке енуінен кейін алды.
Осы статуттың Мұрағатталған 22 қазанның 2010 жылы. мазмұнын Сеута Үкіметінің ресми веб-сайтында табуға болады.
2005 жылдың аяғынан бастап автономия туралы статуттың реформасы жетілдіріліп жатыр. Ол реформада үлкенірек құзырет алудан басқа Сеута Автономиялық қаласы ресми түрде Автономды Бірлестік болып аталады.
Географиясы
- Орналасуы: 35° 55' — 35° 32' солтүстік ендік және 01° 35' — 01° 41' шығыс бойлық
- Ауданы: 18,5 км²
- Климаты: субтропикалық, жерортатеңіздік.
Мейрамдары
- 13 маусым: Әулие қажалығы күні.
- 5 тамыз: Қала қорғаушысы күні (Virgen de África).
- 2 қыркүйек: Сеута Автономды Қаласының күні.
- 10 желтоқсан: Қала қорғаушысы күні ().
- 1 қараша: Арқа қоржын күні (тұрғындардың көпшілігі осы мейрамды қала сыртында өткізеді).
Туыстас қалалар
Тарихы
Этимологиясы
Сеута қаласының шығу тегі римдықтардың аймақтың жеті тауына (Septem Fratres — «Жеті ағайынды») берген атауынан болуы мүмкін. Septem — Septa — Ceita — Ceuta. Уақыт өте келе, XIII қасырдан бері алғашқы қадамдары III Фернандо Әулиенің билігі тұсына келетін Кастилияның экспансиялық жоспарларында бола тұра Сеутаны , гректер, , , вандалдар, , және мұсылмандар кезекпен жаулады.
Хронологиясы
Б.з.д. 250 000 ж. — Сеутадағы адамдардың алғашқы қоныстануы.
- Финикийлық отаршылар қаланың негізін қалап, грек-фокейлықтар оны басып алып, «Hepta Adelphoi» деп атады. Б.з.б. 319 жылы Карфаген қаланы басып алды.
Карфаген соғыста жеңіліп Нумид патшалығын қала иесі деп мойындайды. қала қол астына көшеді.
патшалықты қосып алып, оны римдық территорияға және провинциясының бөлігіне айналдырады. 429 жылы Солтүстік Африка мен Сеута қаласы вандалдардың билігіне көшеді.
534 жылы византиялық қолбасшы 709 жылға дейін Византиялық империяның құрамында болған қаланы жаулап алады.
709 жылы қала мұсылмандардың қол астына көшеді.
788 жылы Идриси эмиратымен жаулап алынды.
931 жылы Сеута билігіне көшеді.
1084 жылы әулетін құрайды.
1227 жыл – мен оның серіктерінің азабы.
1309 жылы Фесс патшалығы көмегімен қаланы басып алды.
1415 жылдың 21 тамызында Португалия королі өзінің балалары , және Сан- Амаро жағалауына түсіп қаланы жаулап алды. қаланың бірінші губернаторы және атанды. және келісімдері Португалияның Сеутадағы билігін мойындады.
корольдің өлімінен кейін Португал корольдігі испан монархиясының бөлігіне айналды. 1640 жылы Сеута билік астында қалуды қалап, Португалияның сецессиясының артынан ерген жоқ.
1668 жылы Португалия Испанияның қала үстіндегі билігін мойындады.
1956 жыл – Марокконың тәуелсіздік алуы.
1986 жыл – Испания ЕО-на кіреді.
1995 жыл – жариялануы.
Көрнекті жерлері
Қала орталығында келесі аталған көрнекті орындарды кездестіруге болады:
- Үлкен шіркеу. Араб билігі уақытындағы (711 – 1415) мешіттің орнына салынған. 30-шы жылдары далалық әскери аурухана ретінде пайдаланылған. Соңғы реконструкциясы 1949 жылы болған.
- Корольдік қабырғалар.
- Әулие Африкалық Марияның әулиесі (святилище) мен шіркеуі (XV ғасыр).
- Муниципалдық Сарай (1926).
- Әулие Франциск шіркеуі.
- Иглесия де Нуэстра Сеньора де лос Ремедиос.
- Жерортатеңіздік теңіз паркі.
- Араб моншалары.
- Гран Казино.
- Бет-Эль Синагогасы.
- Эдифисио Трухильо.
- Айдаһарлар үйі.
- Теңіз ауылы.
- Африкалық соғыста қаза тапқандарға арналған монумент. Африка алаңында орналасқан (Plaza de África). 1858-60 жж. соғыста қаза тапқандардың құрметіне қойылған. Биіктігі – 13,5 метр, төменгі жағында мүсінші Сусино жасаған қола барельеф бар. Жанында сағана бар.
- Полковник Руис алаңы (Plaza del Teniente Ruiz). Қаланың ең көркем жерлерінің бірі, Калье Реальда (Корольдік көше) орналасқан. Сеутаның қаһарманы, қаһармандарының бірі құрментіне салынған.
Қаланың шетінде орналасқан басқа көрнекті жерлер:
- ' бекінісі. Монте Ачо тауында орналасқан, алғашқы қамалдарды салып, заманында ортақ қорғаныс жүйесіне біріктірілген. Бекініс – ғасырда қазіргі түріне енген.
- Беримериндер қабырғасы.
- Сиди-Эмбарек мешіті.
Мұражайлары
- Сеутаның қалалық мешіті. Ғимарат 1900 жылы салынған. Ғимаратта Сеутаның Ғылыми Зерттеулер Институты, уақытша экспозициялы екі және тұрақты экспозициялы бес зал бар.
- Легионның әскери мұражайы.
- Тұрақты әскер мұражайы.
- Сеута Порты мұражайы.
- Үлкен шіркеу мұражайы.
Танымал тұлғалар
- Тарихи кейіпкерлер:
- Футболшылар:
- . 1993 жылдан бері Сеута Спорт клубының футболшысы. Қаланың футбол стадионы осы футболшының атымен аталған. Азаматтық соғыста фронтта қаза тапқан.
- (Migueli).
- (Mohammed Alí Amar «Nayim»).
- (Pirri).
Тағы қараңыз
Сілтемелер
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Ceuta |
- Сеута автономды қаласының ресми сайты (исп.)
- Сеута тарихы Мұрағатталған 29 тамыздың 2008 жылы. (исп.)
- Página del Instituto de Estudios Ceutíes (исп.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Seuta is Ceuta 8ewta arab سبتة Sebta Marokkonyn soltүstik zhagalauyndagy Gibraltarga karama karsy ornalaskan shagyn zhartylaj anklav 1580 zhyldan beri Ispaniyanyn kol astynda Audany 18 5 km halkynyn sany 75 myn adam 1956 zhyly tәuelsizdik algannan kejin Marokkoga Tanzher berilgen bolatyn birak Ispaniya Seuta men Melilyany zhәne Ifni territoriyasyn ozine alyp kaldy Kejinnen otkizilgen otarsyzdandyru 1969 zhyly Ifni kalasynyn Marokkoga tabystaluyna әkeldi Zherorta tenizi otarlary kazirgi uakytka dejin Ispaniyanyn kol astynda Anklavty Marokkodan shekaralas bolip tur Seutais CeutaӘkimshiligiӘkimshilik ortalygySeutaPrezident Tarihy men geografiyasyKoordinattary35 53 12 s e 5 18 00 b b 35 88667 s e 5 30000 b b 35 88667 5 30000 G O Ya Koordinattar 35 53 12 s e 5 18 00 b b 35 88667 s e 5 30000 b b 35 88667 5 30000 G O Ya Zher aumagy18 5 km 187 oryn Biiktigi En biik345 mTurgyndaryTurgyny78 320 adam 2006 189 oryn Tygyzdygy4016 adam km Resmi tiliispan tiliSandyk identifikatorlaryISO 3166 2 kodyES CEceuta esSeuta Ortakkorda Koordinattar 35 53 12 s e 5 18 00 b b 35 88667 s e 5 30000 b b 35 88667 5 30000 G O Ya Seuta kartasyHalkyҚazirgi uakytta Seutada 75 276 adam turady Ispandyktardan baska kalada arab kytaj үndi zhәne evrej ult okilderi turady Tilderi Resmi til bolyp ispan tili esepteledi Magrib halky arab tilinde sojlejdi Үkimet zhәne Әkimshilik1978 zhylgy Ispaniya 5 shi otpeli erezhesinde belgilendi Seuta zhәne Melilya kalalarynyn municipalitetterinin mүshelerinin basym kopshiliginin koldauymen kabyldangan zhәne komegimen 144 bapta bekitilgen uakytta makuldangan sheshim bojynsha osy kalalardyn municipalitetteri sheshim kabyldasa sol kalalar bola alady Seuta ozinin Seuta Avtonomdy Қalasy atauyn ozinin 1995 zhyldyn 14 nauryzynda Memlekettin Resmi Byulleteninde Boletin Oficial del Estado zhariyalangan 1 95 bolyp tabylatyn kabyldap kelesi kүni onyn kүshke enuinen kejin aldy Osy statuttyn Muragattalgan 22 kazannyn 2010 zhyly mazmunyn Seuta Үkimetinin resmi veb sajtynda tabuga bolady 2005 zhyldyn ayagynan bastap avtonomiya turaly statuttyn reformasy zhetildirilip zhatyr Ol reformada үlkenirek kuzyret aludan baska Seuta Avtonomiyalyk kalasy resmi tүrde Avtonomdy Birlestik bolyp atalady GeografiyasyOrnalasuy 35 55 35 32 soltүstik endik zhәne 01 35 01 41 shygys bojlyk Audany 18 5 km Klimaty subtropikalyk zherortatenizdik Mejramdary13 mausym Әulie kazhalygy kүni 5 tamyz Қala korgaushysy kүni Virgen de Africa 2 kyrkүjek Seuta Avtonomdy Қalasynyn kүni 10 zheltoksan Қala korgaushysy kүni 1 karasha Arka korzhyn kүni turgyndardyn kopshiligi osy mejramdy kala syrtynda otkizedi Tuystas kalalar Siciliya Italiya Andalusiya Ispaniya TarihyEtimologiyasy Seuta kalasynyn shygu tegi rimdyktardyn ajmaktyn zheti tauyna Septem Fratres Zheti agajyndy bergen atauynan boluy mүmkin Septem Septa Ceita Ceuta Uakyt ote kele XIII kasyrdan beri algashky kadamdary III Fernando Әulienin biligi tusyna keletin Kastiliyanyn ekspansiyalyk zhosparlarynda bola tura Seutany grekter vandaldar zhәne musylmandar kezekpen zhaulady Hronologiyasy B z d 250 000 zh Seutadagy adamdardyn algashky konystanuy Finikijlyk otarshylar kalanyn negizin kalap grek fokejlyktar ony basyp alyp Hepta Adelphoi dep atady B z b 319 zhyly Karfagen kalany basyp aldy Karfagen sogysta zhenilip Numid patshalygyn kala iesi dep mojyndajdy kala kol astyna koshedi patshalykty kosyp alyp ony rimdyk territoriyaga zhәne provinciyasynyn boligine ajnaldyrady 429 zhyly Soltүstik Afrika men Seuta kalasy vandaldardyn biligine koshedi 534 zhyly vizantiyalyk kolbasshy 709 zhylga dejin Vizantiyalyk imperiyanyn kuramynda bolgan kalany zhaulap alady 709 zhyly kala musylmandardyn kol astyna koshedi 788 zhyly Idrisi emiratymen zhaulap alyndy 931 zhyly Seuta biligine koshedi 1084 zhyly әuletin kurajdy 1227 zhyl men onyn serikterinin azaby 1309 zhyly Fess patshalygy komegimen kalany basyp aldy 1415 zhyldyn 21 tamyzynda Portugaliya koroli ozinin balalary zhәne San Amaro zhagalauyna tүsip kalany zhaulap aldy kalanyn birinshi gubernatory zhәne atandy zhәne kelisimderi Portugaliyanyn Seutadagy biligin mojyndady koroldin oliminen kejin Portugal koroldigi ispan monarhiyasynyn boligine ajnaldy 1640 zhyly Seuta bilik astynda kaludy kalap Portugaliyanyn secessiyasynyn artynan ergen zhok 1668 zhyly Portugaliya Ispaniyanyn kala үstindegi biligin mojyndady 1956 zhyl Marokkonyn tәuelsizdik aluy 1986 zhyl Ispaniya EO na kiredi 1995 zhyl zhariyalanuy Kornekti zherleriSeutanyn koroldik kabyrgalary Қala ortalygynda kelesi atalgan kornekti oryndardy kezdestiruge bolady Үlken shirkeu Arab biligi uakytyndagy 711 1415 meshittin ornyna salyngan 30 shy zhyldary dalalyk әskeri auruhana retinde pajdalanylgan Songy rekonstrukciyasy 1949 zhyly bolgan Koroldik kabyrgalar Әulie Afrikalyk Mariyanyn әuliesi svyatilishe men shirkeui XV gasyr Municipaldyk Saraj 1926 Әulie Francisk shirkeui Iglesiya de Nuestra Senora de los Remedios Zherortatenizdik teniz parki Arab monshalary Gran Kazino Bet El Sinagogasy Edifisio Truhilo Ajdaһarlar үji Teniz auyly Afrikalyk sogysta kaza tapkandarga arnalgan monument Afrika alanynda ornalaskan Plaza de Africa 1858 60 zhzh sogysta kaza tapkandardyn kurmetine kojylgan Biiktigi 13 5 metr tomengi zhagynda mүsinshi Susino zhasagan kola barelef bar Zhanynda sagana bar Polkovnik Ruis alany Plaza del Teniente Ruiz Қalanyn en korkem zherlerinin biri Kale Realda Koroldik koshe ornalaskan Seutanyn kaһarmany kaһarmandarynyn biri kurmentine salyngan Қalanyn shetinde ornalaskan baska kornekti zherler bekinisi Monte Acho tauynda ornalaskan algashky kamaldardy salyp zamanynda ortak korganys zhүjesine biriktirilgen Bekinis gasyrda kazirgi tүrine engen Berimerinder kabyrgasy Sidi Embarek meshiti Murazhajlary Seutanyn kalalyk meshiti Ғimarat 1900 zhyly salyngan Ғimaratta Seutanyn Ғylymi Zertteuler Instituty uakytsha ekspoziciyaly eki zhәne turakty ekspoziciyaly bes zal bar Legionnyn әskeri murazhajy Turakty әsker murazhajy Seuta Porty murazhajy Үlken shirkeu murazhajy Tanymal tulgalarTarihi kejipkerler Әl Idrisi XII gasyr Kartografy zhәne geografy gasyrdagy Chili gubernatory 1808 1814 zhzh kaһarmany gasyrdyn gasyrdagy Ispaniya generaly Franko bujrygymen atylgan 1424 1492 katoliktik әulie Futbolshylar 1993 zhyldan beri Seuta Sport klubynyn futbolshysy Қalanyn futbol stadiony osy futbolshynyn atymen atalgan Azamattyk sogysta frontta kaza tapkan Migueli Mohammed Ali Amar Nayim Pirri Tagy karanyzMelilyaSiltemelerOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar CeutaSeuta avtonomdy kalasynyn resmi sajty isp Seuta tarihy Muragattalgan 29 tamyzdyn 2008 zhyly isp Pagina del Instituto de Estudios Ceuties isp