Ресей Коммунистік партиясы

Ресей Федерациясының Коммунистік партиясы (қысқартқанда РФКП, орыс. Коммунистическая партия Российской Федерации, КПРФ) — Ресейдің ұлтшыл және коммунистік . Ресми идеологиясы — және марксизм-ленинизм. Бұл Ресейдегі «Біртұтас Ресейден» кейінгі екінші ең ірі саяси партия.

Ресей Федерациясының Коммунистік партиясы
орыс. Коммунистическая партия Российской Федерации
РФКП, КПРФ
Басшысы
Негізін салушы	Валентин Купцов (орыс.)
Құрылған жылы	19 маусым 1990 жыл ( ретінде) 14 ақпан 1993 жыл (РФКП ретінде)
Штаб-пәтері	Малый Сухаревский жолағы, 3-үй, 1-корпус, Мәскеу
Идеологиясы	Марксизм-ленинизм Коммунизм Ұлтшылдық
Интернационалы
Жастар ұйымы	Ресей Федерациясы Лениндік Коммунистік Жастар Одағы
Мүшелер саны	162,173 (2016)
Ұраны	«Ресей! Еңбек! Демократия! Социализм!» (орыс. «Россия! Труд! Народовластие! Социализм!»)
Мемлекеттік думадағы мандаты	57 / 450
Федерация Кеңесіндегі мандаты	4 / 450
Әнұраны	«»
Партиялық мөр
Сайты	kprf.ru

Тарихы

РФКП өз негізін 1898 жылы пайда болған алады. Партия 1903 жылы меньшевиктер (азшылық) және (көпшілік) партияларына бөлінді; Владимир Ленин басқарған екіншісі кейін Кеңес Одағы Коммунистік Партиясына (КОКП) айналды және Қазан төңкерісі кезінде билікке келді. 1991 жылғы сәтсіз төңкерістен кейін Ресей президенті Борис Ельцин КОКП-ға тыйым салған соң, 1993 жылы 14 ақпанда Ресей коммунистерінің кезектен тыс екінші съезінде РФКП құрылды. Жаңа құрылған партия өзін мұрагер партиясы ретінде жариялаған.

РФКП тез арада Ресейдегі ең ірі партияға айналды, оның құрылғанынан көп ұзамай 500,000 мүшесі болды, бұл басқа партиялар мүше санынан екі есе көп.

Екінші кезектен тыс съез барысында партияның тең құрылтайшысы РФКП төрағасы болып сайланды. Бұдан бұрын Зюганов «ұлтшыл-патриоттік» Ұлттық құтқару майданы (орыс.) ұйымының төрағасы болды.

РФКП-ның жақсы нәтижесінен кейін ол 1996 жылғы президент сайлауында 6%-ға жуық рейтингі барсол кездегі президент Борис Ельцинге қарсы басты оппозициялық күш болды. Ельцинге қарсы тұру үшін Зюганов ұлтшыл ұйымдардан құрылған «халық-патриоттық блок» ұйымдастырды. Ельциннің 54% дауыспен жеңіске жеткенінен кейін 1996 жылы 7 тамызда Зюгановты қолдайтын коалиция 30-дан астам солшыл және ұлтшыл ұйымдардан тұратын Ресей халықтық патриоттық одағына (НПСР) ресми ұйымға айналды. Одақ құрамында басқарған Ресейдің Бүкілхалықтық Одағы (орыс.) да болған. Ол Зюгановты қолдады.

партия жинаған дауыстар күрт төмендеп, 113 мандаттан 52 мандатқа дейін түсті. Зюганов сол сайлаудың әділдігіне күмән келтірді және үкіметті дауыс ұрлау үшін жалған партиясын құрды деп айыптады. РФКП-ны одағы мақұлдады.

Зюганов заң бұзушылықтарды айыптады, бірақ ол ұйымдастырушыларына да қарсылығын білдірді. 2011 жылдың 18 желтоқсанында Мәскеу мен Санкт-Петербургтегі сайлаудың заңсыздығына наразылық білдірген партиялық митингілерге партияның бірнеше мың жақтаушылары ғана қатысты, негізінен егде адамдар.

2022 жылы Ресейдің Украинаға басып кіруінен кейін РФКП және Зюгановтың өзі соғысты қолдайтынын жариялады.

Басшылығы

2016 жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша партияның 85 аймақтық ұйымы, 2350 жергілікті филалы, және 162,163 мүшесі бар. КОКП сияқты, партия Орталық Комитетпен басқарылады.

Сайлаулардағы нәтижелері

Президент сайлаулары

Сайлау	Үміткері		1-айналымы		2-айналымы		Нәтижесі
			Дауыс саны	%	Дауыс саны	%
1996			24,211,686	32.03	30,102,288	40.31	Сайланбады N
			21,928,468	29.21			Сайланбады N
		Николай Харитонов	9,513,313	13.69			Сайланбады N
			13,243,550	17.72			Сайланбады N
			12,318,353	17.18			Сайланбады N
			8,659,206	11.77			Сайланбады N
2024		Николай Харитонов	3,768,470	4.31			Сайланбады N

Парламент сайлаулары

Сайлауы	Төрағасы		Дауыс саны	%	Мандат саны	+/–	Орны	Позициясы (де-юре)
			6,666,402	12.40	42 / 450		3	Оппозиция
			15,432,963	22.3	157 / 450	▲ 115	▲ 1	Оппозиция (1995–1998)
								Коалиция (1998–1999)
								Оппозиция (1999)
			16,196,024	22.29	113 / 450	▼ 44	▬ 1	Оппозиция
			7,647,820	12.61	51 / 450	▼ 62	▼ 2	Оппозиция
			8,046,886	11.57	57 / 450	▲ 6	▬ 2	Оппозиция
			12,599,507	19.19	92 / 450	▲ 35	▬ 2	Оппозиция
			7,019,752	13.34	42 / 450	▼ 50	▬ 2	Оппозиция
			10,660,599	18.93	57 / 450	▲ 15	▬ 2	Оппозиция

Дереккөздер

1. КОРНЯ, Анастасия КПРФ ТЕРЯЕТ ОТЦА-ОСНОВАТЕЛЯ  (орыс.). Независимая (7 июня 2004). Тексерілді, 9 тамыз 2023.
2. Программа партии  (орыс.). РФКП ресми сайты. Тексерілді, 9 тамыз 2023.
3. Nordsieck, Wolfram Parties  (ағыл.). Parties and Elections in Europe. Тексерілді, 9 тамыз 2023.
4. Klußmann, Uwe Far-Left prepares for Russia's Election: Campaigning Communists Evoke Ghost of Stalin  (ағыл.). der Spiegel (18 February 2008). Тексерілді, 9 тамыз 2023.
5. Bozóki, A. және Ishiyama J. The Communist Successor Parties of Central and Eastern Europe — 2002. — ISBN 978-0-7656-1389-9.
6. О партии. Краткая справка  (орыс.). РФКП ресми сайты. Тексерілді, 9 тамыз 2023.
7. ДМИТРОВ, Игорь және ОКУНЕВ, Дмитрий «Все шло к возврату к СССР» 25 лет назад Ельцин выиграл главные в истории России выборы. Чего стоила эта победа?  (орыс.). Lenta (3 июля 2021). Тексерілді, 20 мамыр 2023.
8. David M. Herszenhorn Where Communists See an Opening, Many Russians See a Closed Door  (ағыл.). The New York Times (20 December 2011). Тексерілді, 9 тамыз 2023.
9. Г.А. Зюганов: Нет фашизму на нашей земле!  (орыс.). РФКП ресми сайты (4 марта 2022). Тексерілді, 9 тамыз 2023.