Пусан (кор. 부산) — «Корея Республикасының теңізді елордасы» деп те аталатын, Корея Республикасындағы ең ірі порт және Сеулден кейінгі ең ірі қала. Тікелей орталыққа бағынатын қала болып табылады. Қаланың корей тіліндегі ресми атауы «Пусан қала-метрополиясы» (кор. 부산광역시 Пусан кванъёкси). Пусан қаласы Корей түбегінің оңтүстік-шығыс бөлігінде, жағалауында орналасқан. Халқы тығыз орналасқан аймақтарға және өзеңдерінің арасындағы аумақты жатқызуға болады, таулар қалалық аудандардың шекарасы деп қарастыруға болады.
Қала-метрополия | |||
Пусан | |||
부산 광역시 釜山廣域市 | |||
| |||
Әкімшілігі | |||
---|---|---|---|
Ел | Корея Республикасы | ||
Аймағы |
| ||
Ішкі бөлінісі | 15 ку, 1 кун | ||
Майор |
| ||
Тарихы мен географиясы | |||
Координаттары | 35°06′ с. е. 129°02′25″ ш. б. / 35.100° с. е. 129.04028° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 35°06′ с. е. 129°02′25″ ш. б. / 35.100° с. е. 129.04028° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Бұрынғы атаулары | Кочхильсангун (VI ғасыр), Тоннэ (757-1910 жж.), | ||
Жер аумағы | 765,46 км² | ||
Уақыт белдеуі |
| ||
Тұрғындары | |||
Тұрғыны | 3 535 620 адам (2009) | ||
Тығыздығы | 4825 адам/км² | ||
Ресми тілі | |||
Сандық идентификаторлары | |||
Телефон коды | 051 | ||
busan.go.kr (кор.) | |||
Пусан шекарасы | |||
Ортаққордағы санаты: Пусан |
1950 жылдың 4 тамызы мен 18 қыркүйек айларының арасында Пусан периметрі Корей соғысында Оңтүстік Кореяның қорғаны болды.
2002 жылдары Пусанда Азия ойындары және болды. ал 2005 жылы Азиялық Тынықмұхит аралық экономиялық әріптестік форумының астанасы атанды. 2005 жылдың 14 қарашасында Пусан қаласы 2020 жылғы Олимпиадалық ойындардың жүргізілу аумағына үміткер атанды.
Қазіргі таңда Пусан — Азиядағы заманауи қала болып табылады. Қала өзінің ауқымды көк тіреген үйлерімен және архетиктуралы көзқызығарлық жерлерімен танымал. Бұл жерде әлмдегі ең үлкен универмаг — « және Корея Республикасындағы ең биік ғимарат — « орналасқан.
Тарихы
«Самгук саги» бойынша қала біздің дәуіріміздің басында Кочхильсангук (немесе Кочхильсангун), Тонногук, Чансангук немесе Нэсангук деген атпен пайда болды, ал 757 жылы Кончхильсангун жаңа Тоннэ атауын алды.Пусан атауы алғаш рет Чосон дәуірінде «Синджын тонгук ёджи сыннам» географиялық сипаттамасында айтылған. «Синджын тонгук еджи сыннаму» бойынша Пусан сөзі Тоннэ қалалық округінің оңтүстігіндегі порт пен балықшылар ауылының атауы, бұл атау ауыл орналасқан таудың пішіні «құмыра-тау» тіркесінен шыққан. Бұл ауылдағы порт Пусанпхо деп аталды.
XV ғасырдың басынан бастап 1592 жылға дейін Тоннэдегі Пусанпхо елдің негізгі сауда порты болды. Ең алдымен порт арқылы Жапониямен сауда жүргізілді. 1592 жылы жапон әскерлері Тоётоми Хидэёси басшылығымен қаланы басып алғаннан кейін Имдин соғысы басталды. 1598 жылдан 1876 жылға дейін Пусан сыртқы сауда үшін жабылды, содан кейін Кореяның ашылған алғашқы қаласы болды, бірақ 1883 жылға дейін ол тек Жапониямен сауда жасады. Порт ашылғаннан кейін жапондар Пусанда өз көшелерін, содан кейін квартал тұрғызды. 1910 жылдан бастап ол Жапония протекторатының астына өтті және жапон кварталының территориясы Тоннэден бөлінді, нәтижесінде Пусан деп аталатын тәуелсіз қалаға айналды, ал Тоннэ уезд мәртебесіне ие болды.
Пусан ірі сауда және өнеркәсіп орталығына айналды. Ол теміржол паромымен Жапонияның Симоносеки қаласымен байланысты болды. 1925 жылдан бастап Пусан Кёнсан-Намдо провинциясының әкімшілік орталығы болды. 1950-53 жылдары Корея соғысы кезінде қала Корея Республикасының уақытша астанасы болды, себебі ол КХДР шекарасынан ең алыс нүкте, сонымен қатар АҚШ пен оның одақтастарының Кореядағы негізгі әскери базасы. 1950 жылдың 4 тамызы мен 18 қыркүйегі аралығында Пусан периметрі Оңтүстік Кореяның соңғы қорғаныс шекарасы болып қала берді.Соғыстан кейін, 1963 жылға дейін ол провинцияның орталығы болып қала берді, содан кейін ол Тоннэ аумағының көп бөлігін өзіне қосу арқылы тікелей бағынышты қала болды, ал 1995 жылдың қаңтарынан бастап қала-метрополия болды.
Ішкі бөлінісі
Әкімшілік аймақтарына 15 қалалық аудан («ку») және 1 уезд («кун») кіреді:
- (북구; 北區)
- (부산진구; 釜山鎭區)
- (동구; 東區)
- (동래구; 東萊區)
- (강서구; 江西區)
- (금정구; 金井區)
- (해운대구; 海雲臺區)
- (중구; 中區)
- (남구; 南區)
- (사하구; 沙下區)
- (사상구; 沙上區)
- (서구; 西區)
- (수영구; 水營區)
- (영도구; 影島區)
- (연제구; 蓮堤區)
- уезді (기장군; 機張郡)
Пусан (1971-2000) ауа райы | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | Жыл |
Орташа максимум, °C | 7,6 | 9,1 | 13,0 | 17,8 | 21,5 | 24,0 | 27,3 | 29,2 | 26,1 | 22,1 | 16,1 | 10,3 | 18,7 |
Орташа температура, °C | 3 | 4,3 | 8,3 | 13,4 | 17,4 | 20,5 | 24,2 | 25,7 | 22,1 | 17,3 | 11,3 | 5,6 | 14,4 |
Орташа минимум, °C | −0,7 | 0,5 | 4,6 | 9,7 | 14,0 | 17,7 | 21,9 | 23,2 | 19,2 | 13,7 | 7,6 | 1,8 | 11,1 |
Жауын-шашын нормасы, мм | 38 | 45 | 86 | 136 | 154 | 223 | 259 | 238 | 167 | 62 | 60 | 24 | 1492 |
Дерекнама: Korea Meteorological Administration |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Pusan kor 부산 Koreya Respublikasynyn tenizdi elordasy dep te atalatyn Koreya Respublikasyndagy en iri port zhәne Seulden kejingi en iri kala Tikelej ortalykka bagynatyn kala bolyp tabylady Қalanyn korej tilindegi resmi atauy Pusan kala metropoliyasy kor 부산광역시 Pusan kvanyoksi Pusan kalasy Korej tүbeginin ontүstik shygys boliginde zhagalauynda ornalaskan Halky tygyz ornalaskan ajmaktarga zhәne ozenderinin arasyndagy aumakty zhatkyzuga bolady taular kalalyk audandardyn shekarasy dep karastyruga bolady Қala metropoliyaPusan부산 광역시 釜山廣域市EltanbasyӘkimshiligiEl Koreya Respublikasy Koreya RespublikasyAjmagyIshki bolinisi15 ku 1 kunMajorTarihy men geografiyasyKoordinattary35 06 s e 129 02 25 sh b 35 100 s e 129 04028 sh b 35 100 129 04028 G O Ya Koordinattar 35 06 s e 129 02 25 sh b 35 100 s e 129 04028 sh b 35 100 129 04028 G O Ya Buryngy ataularyKochhilsangun VI gasyr Tonne 757 1910 zhzh Zher aumagy765 46 km Uakyt beldeuiTurgyndaryTurgyny3 535 620 adam 2009 Tygyzdygy4825 adam km Resmi tilikorej tiliSandyk identifikatorlaryTelefon kody051busan go kr kor PusanPusan shekarasyOrtakkordagy sanaty Pusan 1950 zhyldyn 4 tamyzy men 18 kyrkүjek ajlarynyn arasynda Pusan perimetri Korej sogysynda Ontүstik Koreyanyn korgany boldy 2002 zhyldary Pusanda Aziya ojyndary zhәne boldy al 2005 zhyly Aziyalyk Tynykmuhit aralyk ekonomiyalyk әriptestik forumynyn astanasy atandy 2005 zhyldyn 14 karashasynda Pusan kalasy 2020 zhylgy Olimpiadalyk ojyndardyn zhүrgizilu aumagyna үmitker atandy Қazirgi tanda Pusan Aziyadagy zamanaui kala bolyp tabylady Қala ozinin aukymdy kok tiregen үjlerimen zhәne arhetikturaly kozkyzygarlyk zherlerimen tanymal Bul zherde әlmdegi en үlken univermag zhәne Koreya Respublikasyndagy en biik gimarat ornalaskan Tarihy Samguk sagi bojynsha kala bizdin dәuirimizdin basynda Kochhilsanguk nemese Kochhilsangun Tonnoguk Chansanguk nemese Nesanguk degen atpen pajda boldy al 757 zhyly Konchhilsangun zhana Tonne atauyn aldy Pusan atauy algash ret Choson dәuirinde Sindzhyn tonguk yodzhi synnam geografiyalyk sipattamasynda ajtylgan Sindzhyn tonguk edzhi synnamu bojynsha Pusan sozi Tonne kalalyk okruginin ontүstigindegi port pen balykshylar auylynyn atauy bul atau auyl ornalaskan taudyn pishini kumyra tau tirkesinen shykkan Bul auyldagy port Pusanpho dep ataldy XV gasyrdyn basynan bastap 1592 zhylga dejin Tonnedegi Pusanpho eldin negizgi sauda porty boldy En aldymen port arkyly Zhaponiyamen sauda zhүrgizildi 1592 zhyly zhapon әskerleri Toyotomi Hideyosi basshylygymen kalany basyp algannan kejin Imdin sogysy bastaldy 1598 zhyldan 1876 zhylga dejin Pusan syrtky sauda үshin zhabyldy sodan kejin Koreyanyn ashylgan algashky kalasy boldy birak 1883 zhylga dejin ol tek Zhaponiyamen sauda zhasady Port ashylgannan kejin zhapondar Pusanda oz koshelerin sodan kejin kvartal turgyzdy 1910 zhyldan bastap ol Zhaponiya protektoratynyn astyna otti zhәne zhapon kvartalynyn territoriyasy Tonneden bolindi nәtizhesinde Pusan dep atalatyn tәuelsiz kalaga ajnaldy al Tonne uezd mәrtebesine ie boldy Pusan iri sauda zhәne onerkәsip ortalygyna ajnaldy Ol temirzhol paromymen Zhaponiyanyn Simonoseki kalasymen bajlanysty boldy 1925 zhyldan bastap Pusan Kyonsan Namdo provinciyasynyn әkimshilik ortalygy boldy 1950 53 zhyldary Koreya sogysy kezinde kala Koreya Respublikasynyn uakytsha astanasy boldy sebebi ol KHDR shekarasynan en alys nүkte sonymen katar AҚSh pen onyn odaktastarynyn Koreyadagy negizgi әskeri bazasy 1950 zhyldyn 4 tamyzy men 18 kyrkүjegi aralygynda Pusan perimetri Ontүstik Koreyanyn songy korganys shekarasy bolyp kala berdi Sogystan kejin 1963 zhylga dejin ol provinciyanyn ortalygy bolyp kala berdi sodan kejin ol Tonne aumagynyn kop boligin ozine kosu arkyly tikelej bagynyshty kala boldy al 1995 zhyldyn kantarynan bastap kala metropoliya boldy Ishki bolinisiӘkimshilik ajmaktaryna 15 kalalyk audan ku zhәne 1 uezd kun kiredi 북구 北區 부산진구 釜山鎭區 동구 東區 동래구 東萊區 강서구 江西區 금정구 金井區 해운대구 海雲臺區 중구 中區 남구 南區 사하구 沙下區 사상구 沙上區 서구 西區 수영구 水營區 영도구 影島區 연제구 蓮堤區 uezdi 기장군 機張郡 Pusan 1971 2000 aua rajyKorsetkish Қan Akp Nau Sәu Mam Mau Shil Tam Қyr Қaz Қar Zhel ZhylOrtasha maksimum C 7 6 9 1 13 0 17 8 21 5 24 0 27 3 29 2 26 1 22 1 16 1 10 3 18 7Ortasha temperatura C 3 4 3 8 3 13 4 17 4 20 5 24 2 25 7 22 1 17 3 11 3 5 6 14 4Ortasha minimum C 0 7 0 5 4 6 9 7 14 0 17 7 21 9 23 2 19 2 13 7 7 6 1 8 11 1Zhauyn shashyn normasy mm 38 45 86 136 154 223 259 238 167 62 60 24 1492Dereknama Korea Meteorological Administration