Орта Азия әскери округі,1926 жылы 4 маусымда құрылған. 1918 жылы 4 мамырда Түркістан әскери округі құрылып, 1919 жылы 11 тамызда ол Түркістан майданы болып өзгертілді.
Толығырақ
Азамат соғысы аяқталғаннан кейін Түркістан майданы Орта Азия әскери округі болып өзгерді. Округ құрамына қазіргі Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан республикаларының аумағы кірді. Оның құрамалары 1930 жылға дейін аумақтағы шекаралық соғыс қимылдарына тартылды. Округ жауынгерлері әскери тапсырмаларды орындаумен қатар халық шаруашылығын қалпына келтіру жұмыстарына да белсене қатысты.2-дүниежүзүлік соғыс жылдарында округте жасақталған дивизиялар мен бөлімдер майданда ерлікпен шайқасып, даңққа бөленді. Қазақстан аумағында 12 атқыштар және 4 атты әскер дивизиялары, 7 атқыштар бригадасы, 50-ге жуық жеке полктер мен батальондар құрылды. Қазақстандық 492 жауынгерге Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Майданға кадрлар даярлауда округ аумағында орналасқан 30-дан аса әскери училещелер мен курстар үлкен үлес қосты. Сонымен қатар округ жауынгерлері аумағы және мемлекеттік шекараның қауіпсіздігін қамтамасыз етті. Соғыстан кейін КСРО Қорғаныс Халық комиссариатының бұйрығымен 1945 жылы 9 шілдеде Орта Азия әскери округінің аумағында екі әскери округ (Дала және Түркістан) құрылды. Дала әскери округіне қазіргі Қазақстан Республикасының аумағы (бұған Ақтөбе,Гурьев және Батыс Қазақстан облыстары енбеді) кірді. Орта Алматы қаласы болды. Ал Түркістан әскери округі қазіргі Өзбекстан, Қырғызстан, Тәжікстан, Түрікменстан республикаларының аумағын қамтыды. Штабы Ташкент қаласында болды. 1946 жылы ақпанда екі әскери округ қосылып, Түркістан әскери округіне бірікті. 1969 жылы 30 мамырда Орта Азия әскери округі қайта құрылғанға дейін Қазақстан аумағы Түркістан әскери округіне қарады. 1979 жылы Ауғанстанға кіргізілген кеңес әскерлерінің шектеулі контингентінде Орта Азия әскери округінің бөлімдері де болып, округтің жалпы әскери бөлімдерінен басқа, 4 авиация және жеке автомобиль батальоны жіберілді. Ауған соғысында Кеңес Одағының Батыры атанған 86 жауынгердің 11-і қазақстандықтар. Олар негізінен республиканың әскери комиссариаттарынан шақырылғандар немесе Алматы жоғары жалпы әскери командалық уч-щесін бітіргендер. 1989 жылы Орта Азия әскери округі таратылып, әскерлері мен аумағы Түркістан әскери округінің құрамына қосылды.
Басқарушылары
Қазақстан Республикасы тәуелсіздігін жариялағаннан кейін ел аумағында орналасқан әскерлер еліміздің Қарулы Күштерінің негізін құрады. Орта Азия әскери округін әр жылдары К.А. Авксентьевский, П.Е. Дыбенко, М.Д. Великанов, И.К. Грязнов, А.Д. Локтионов, Л.Г. Петровский, И.Р. Апанасенко, С.Г. Трофименко, П.С. Курбаткин, М.Ф. Липатов, Н.Г. Лященко, П.Г. Лушев, Д.Т. Язов, В.Н. Лобов, А.В. Ковтунов басқарды. 1975 жылы Орта Азия әскери округі орденімен марапатталды.
Сілтемелер
Дереккөздер
<references>
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, 10 том
- Краснознаменный Туркестанский, М., 1976
- Тасболатов А., Аманжолов К., Қазақстанның әскери тарихы, А., 1998
- Военная энциклопедия Казахстана, т. 2, А., 2005
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Orta Aziya әskeri okrugi 1926 zhyly 4 mausymda kurylgan 1918 zhyly 4 mamyrda Tүrkistan әskeri okrugi kurylyp 1919 zhyly 11 tamyzda ol Tүrkistan majdany bolyp ozgertildi TolygyrakAzamat sogysy ayaktalgannan kejin Tүrkistan majdany Orta Aziya әskeri okrugi bolyp ozgerdi Okrug kuramyna kazirgi Қazakstan Өzbekstan Қyrgyzstan Tәzhikstan Tүrikmenstan respublikalarynyn aumagy kirdi Onyn kuramalary 1930 zhylga dejin aumaktagy shekaralyk sogys kimyldaryna tartyldy Okrug zhauyngerleri әskeri tapsyrmalardy oryndaumen katar halyk sharuashylygyn kalpyna keltiru zhumystaryna da belsene katysty 2 dүniezhүzүlik sogys zhyldarynda okrugte zhasaktalgan diviziyalar men bolimder majdanda erlikpen shajkasyp dankka bolendi Қazakstan aumagynda 12 atkyshtar zhәne 4 atty әsker diviziyalary 7 atkyshtar brigadasy 50 ge zhuyk zheke polkter men batalondar kuryldy Қazakstandyk 492 zhauyngerge Kenes Odagynyn Batyry atagy berildi Majdanga kadrlar dayarlauda okrug aumagynda ornalaskan 30 dan asa әskeri uchilesheler men kurstar үlken үles kosty Sonymen katar okrug zhauyngerleri aumagy zhәne memlekettik shekaranyn kauipsizdigin kamtamasyz etti Sogystan kejin KSRO Қorganys Halyk komissariatynyn bujrygymen 1945 zhyly 9 shildede Orta Aziya әskeri okruginin aumagynda eki әskeri okrug Dala zhәne Tүrkistan kuryldy Dala әskeri okrugine kazirgi Қazakstan Respublikasynyn aumagy bugan Aktobe Gurev zhәne Batys Қazakstan oblystary enbedi kirdi Orta Almaty kalasy boldy Al Tүrkistan әskeri okrugi kazirgi Өzbekstan Қyrgyzstan Tәzhikstan Tүrikmenstan respublikalarynyn aumagyn kamtydy Shtaby Tashkent kalasynda boldy 1946 zhyly akpanda eki әskeri okrug kosylyp Tүrkistan әskeri okrugine birikti 1969 zhyly 30 mamyrda Orta Aziya әskeri okrugi kajta kurylganga dejin Қazakstan aumagy Tүrkistan әskeri okrugine karady 1979 zhyly Auganstanga kirgizilgen kenes әskerlerinin shekteuli kontingentinde Orta Aziya әskeri okruginin bolimderi de bolyp okrugtin zhalpy әskeri bolimderinen baska 4 aviaciya zhәne zheke avtomobil batalony zhiberildi Augan sogysynda Kenes Odagynyn Batyry atangan 86 zhauyngerdin 11 i kazakstandyktar Olar negizinen respublikanyn әskeri komissariattarynan shakyrylgandar nemese Almaty zhogary zhalpy әskeri komandalyk uch shesin bitirgender 1989 zhyly Orta Aziya әskeri okrugi taratylyp әskerleri men aumagy Tүrkistan әskeri okruginin kuramyna kosyldy BaskarushylaryҚazakstan Respublikasy tәuelsizdigin zhariyalagannan kejin el aumagynda ornalaskan әskerler elimizdin Қaruly Kүshterinin negizin kurady Orta Aziya әskeri okrugin әr zhyldary K A Avksentevskij P E Dybenko M D Velikanov I K Gryaznov A D Loktionov L G Petrovskij I R Apanasenko S G Trofimenko P S Kurbatkin M F Lipatov N G Lyashenko P G Lushev D T Yazov V N Lobov A V Kovtunov baskardy 1975 zhyly Orta Aziya әskeri okrugi ordenimen marapattaldy SiltemelerSogys Aziya Orden ҚazakstanDerekkozder lt references gt Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 10 tom Krasnoznamennyj Turkestanskij M 1976 Tasbolatov A Amanzholov K Қazakstannyn әskeri tarihy A 1998 Voennaya enciklopediya Kazahstana t 2 A 2005