Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мэри Шелли (ағылш. Mary Shelly, туған кездегі есімі Мэри Уолстонкрафт Годин ағылш. Mary Wollstonecraft Godwin, 30 тамыз 1797 — 1 ақпан 1851, Лондон, Ұлыбритания) — ағылшын жазушысы.
| Мэри Шелли | |
| Mary Shelley | |
 | |
| Туған кездегі есімі | ағылш. Mary Wollstonecraft Godwin |
|---|---|
| Туған күні | |
| Туған жері | Somers Town, Лондон, Ұлыбритания |
| Қайтыс болған күні | |
| Қайтыс болған жері | Chester Square, Лондон, Ұлыбритания |
| Азаматтығы | |
| Мансабы | |
| Бағыты | |
| Жанры | Готикалық роман, фэнтези, мистикалық |
| Шығармалардың тілі | ағылшын |
| Сыйлықтары |
|
| Қолтаңбасы |
|
кітабының авторы ретінде танымал.
Өмірбаяны
Мэри Шелли Лондонда (Англия) әйгілі оқытушы және жазушы Мэри Уолстонкрафттың және либералды, анархистік және атеистік көзқарастарды ұстанатын әйгілі философ және журналист Уильям Годвиннің отбасында дүниеге келген. Анасы босанғаннан кейін, көп ұзамай қайтыс болды, ал әкесі Мэри мен оның жалғыз сіңлісі, , асыруға мәжбүр болғандықтан, қайтадан үйленді. Әкесінің басшылығымен Мэри керемет білім алды, сол кездегі қыздарға мұндай зат сирек болатын.
Ол әкесі сияқты фристайл және радикалды , Перси мен оның бірінші әйелі Гарриет Лондондағы Годвиндердің үйіне барған кезде алғашқы рет кездесті. 1814 жылдың жазында, Перси 16 жастағы Мэримен бір-біріне ғашық болды. Олар Мэридің өгей сінілісі, бірге, Францияға қашып кетті. Бұл ақынның екінші қашуы болды, өйткені ол үш жыл бұрын Гарриетпен бірге қашып кеткен. Бірнеше апта өткен соң, қайтып келген жас жұп, Годвин оларды көргісі келмегеніне таңарып қалды.
Мэриге, оның жұмыстары мен бүкіл өмірінің махаббатына айналған, Перси жұбаныш болды. Перси де алғашқы жылдары серіктесімен қанағаттанғандырақ болды. Ол Мэридің "поэзияны сезініп, философияны түсіне алатындығына" қуанышты болды, бірақ ол да Гарриет сияқты, оны досы Томас Хоггпен бөлісу туралы ұсынысынан бас тартты. Осылайша, Мэри Персидің еркін махаббат мұраттарына деген адалдығы әрқашан өзінің көптеген өлеңдерінде жазған "шынайы махаббатқа" деген ішкі ұмтылысымен сәйкес келмейтінің түсінді.
1816 жылы қаңтарда, олардың Уильям атты ұлдары пайда болды; ол Мэридің әкесінің есімімен аталды. 1816 жылы 30 желтоқсанда Персидің әйелі өзін-өзі өлтіргеннен кейін көп ұзамай ол Мэримен үйленді. 1817 жылдың қыркүйегінде Клара деген қыздары дүниеге келді, алайда ол бір жылдан кейін қайтыс болды. Келесі жылдың маусым айында Уильям қайтыс болды, ал 12 қарашада ұлы дүниеге келді. Перси 1822 жылы шілде айында, Ливорнодан "Ариэль" шхунына қайтып жатқан кезде, суға батып қайтыс болды.
1970 жылдарға дейін Шелли негізінен күйеуінің шығармаларын жариялауға тырысуымен белгілі болды, сонымен қатар әліде әйгілі және көптеген адамдарды театр мен кино экрандауға шабыттандырған "Франкенштейн" романымен танымал болды.
Мэри Шелли 1851 жылы 1 ақпанда қайтыс болды.
Женева көлі және Франкенштейн
1816 жылының мамырында Мэри Годвин, Перси Шелли және олардың ұлы, Клэр Клэрмонтпен Женеваға сапар шекті. Олар жазды ақын лорд Байронмен бірге өткізбек болды, оның Клэрмен қарым-қатынасының нәтижесі соңғысының жүктілігі болды. Олар бұл жерге 14 мамырда келді, ал Байрон оларға тек 25 мамырда дәрігер бірге қосылды. Осы уақытта Мэри Годвин оған Шелли ханым ретінде жүгінуді сұрайды. Колония деген ауылда, Женева көлінің жанында, Байрон вилланы, ал Перси Шелли — қарапайым, бірақ тікелей жағалау бойындағы үйді жалға алды. Олар шығармашылықпен, қайықта серуендеумен және түнгі әңгімелермен уақыт өткізді.
«Жаз ылғалды және суық болды», «жаңбыр бізді үйден шығармады» — деп кейінірек Мэри еске алды. Әңгімелерге арналған көптеген тақырыптардан басқа, XVIII ғасырда өмір сүрген философ және ақын тәжірибелері туралы әңгіме қозғалды. Ол гальванизация мәселелерімен айналысқан (сол кезде «гальванизация» термині электрогальваникалық әдіспен металл жабындарды жасауды емес, Луиджи Гальванидің әдісі бойынша электр тогының әсер ету процесін білдіретін — бұлшықеттің жиырылуын және өлі денені қайта тірілудің пайда болуын тудыратын) және өлі дененің немесе шашыраңқы қалдықтардың өмірге қайта оралуының орындылығын деп есептелген. Тіпті ол өлі заттарды тірілте алды деген қауесет тарады. Байрон вилласындағы каминнің жанында отырып, компания неміс елес әңгімелерін де оқыды. Бұл Байронды әрқайсысы «тылсым» әңгіме жазу туралы ұсынысқа итермеледі. Көп ұзамай Мэри Годвиннің түсінде «Франкенштейнді» жазу идеясы пайда болды»:
«Маған ол жиналған тіршілік иесіне сүйеніп, оккультивті ғылымдардың ізбасары, бозғылт ғалым келді. Мен адам кейпіндегі жексұрын фантомды көрдім, содан кейін белгілі бір қуатты қозғалтқышты қосқаннан кейін, ол өмірдің белгілерін көрсетті. Оның қимылдары қысыңқы, күшсіз болды. Бұл қорқынышты көрініс болды; Жаратушының керемет механизмін алдау әрекеттерінің салдары өте қорқынышты болады».
Мэри бастапқыда новелла жанрында болуы керек шығармамен жұмыс істей бастады. Перси Шеллидің ынта-жігерінің әсерінен, новелла романның көлеміне дейін өсті, Мэри үшін бұл бірінші романы болып, «Франкенштейн, немесе қазіргі Прометей» деп аталды. Бұл роман 1818 жылы жарық көрді, алғашқы басылымы анонимді болды. Кейінірек ол Швейцариядағы жазды «мен бала кезімнен өмірге алғаш қадам басқан кезім» деп сипаттайды.
Беделі
Мэри Шелли жазушы ретінде байсалды қабылданды, дегенмен рецензенттер оның шығармаларының саяси бағытын жиі жіберіп алатын. Ол қайтыс болғаннан кейін, көбіне Перси Биш Шеллидің әйелі және «Франкенштейн» авторы ретінде есте қалды. Редактор Фредерик Джонс, Мэри Шеллидің 1945 жылы жарияланған хаттар туралы жазбаларында былай деп жазған: «Қазіргі өлшеміндегі ықтимал шығармалардың коллекциясы хаттардың жалпы сапасымен немесе Мэри Шеллидің жазушы ретіндегі маңыздылығымен ақтауға болмайды. Бірақ оның Перси Биш Шеллидің әйелі болған деген факт бізді қызықтырады» (ағылш. «A collection of the present size could not be justified by the general quality of the letters or by Mary Shelley's importance as a writer. It is as the wife of Percy Bysshe Shelley that she excites our interest…»).
Басты шығармалары
- Алты апталық саяхаттың тарихы (1817)
- Франкенштейн, немесе Заманауи Прометей (1818)
- Матильда (1819)
- Вальперга (1823)
- Соңғы адам (1826)
- Перкина Уорбектің тағдыры (1830)
- Лодор (1835)
- Фолкнер (1837)
Суретші және жазушы жазушының көркем өмірбаяның жазды және оны өзінің ретінде ұсынды.
Кинода
- 1935 — «Франкенштейнның келіні». Мэри Шелли рөлінде — .
- 1972 — «Шелли» / Shelley. Рөлде .
- 1973 — Byron libérateur de la Grèce ou Le jardin des héros. Рөлде Анни Делби.
- 1986 — «Готика». Рөлде — .
- 1990 — «Азат етілген Франкенштейн». Рөлде .
- 1990 — «Тау елінің адамы» (Франция-Канада). The Modern Prometheus (1997) бөлімі. Рөлде Трейси Киттинг.
- 2003 — «Байрон» (Ұлыбритания, режиссер ). Рөлде .
- 2004 — «Мэри Шелли» / Mary Shelley. Рөлде Сара Аллен.
- 2012 — «Франкенштейнмен өмір сүру» «Living with Frankenstein» (сериал). Рөлде Дженнифер Нила Пейдж.
- 2013 — «Ғашық Франкенштейн» Frankenstein in Love. Рөлде Сара Аткинсон.
- 2014 — «Франкенштейн және вампир» Frankenstein and the Vampyre: A Dark and Stormy Night. Рөлде Анна Тейлор Гордон.
- 2015 — «Франкенштейннің шежірелері» «The Frankenstein Chronicles» (сериал). Рөлде .
- 2016 — «Екінші мүмкіндік» «Second Chance» (USA). Рөлде — .
- 2017 — «Құбыжыққа сұлу» Mary Shelley. Рөлде Эль Фэннинг.
- 2020 — «Вилла Диодатиның елестері» «The Haunting of Villa Diodati», «Доктор Кім» ғылыми-фантастикалық телесериалының эпизоды. Рөлде Лили Миллер.
Дереккөздер
- Summary Bibliography: Mary Shelley
- https://londonist.com/2011/08/monday-miscellanea-40
- Harriet Shelley
- Дауден Э. Очерк жизни Шелли // Шелли П. Б. Избранные произведения. Стихотворения. Поэмы. Драмы. Философские этюды. — М., Рипол классик. — 1998.
- Title: Frankenstein, or, The Modern Prometheus
- Mellor, xi, 39.
- Qtd. in Blumberg, 2.
- Bennett, «Finding Mary Shelley», 291.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Meri Shelli agylsh Mary Shelly tugan kezdegi esimi Meri Uolstonkraft Godin agylsh Mary Wollstonecraft Godwin 30 tamyz 1797 1 akpan 1851 London Ұlybritaniya agylshyn zhazushysy Meri ShelliMary ShelleyTugan kezdegi esimiagylsh Mary Wollstonecraft GodwinTugan kүni30 tamyz 1797 1797 08 30 Tugan zheriSomers Town London ҰlybritaniyaҚajtys bolgan kүni1 akpan 1851 1851 02 01 53 zhas Қajtys bolgan zheriChester Square London ҰlybritaniyaAzamattygyҰlybritaniyaMansabyZhazushyBagytyRomantizmZhanryGotikalyk roman fentezi mistikalykShygarmalardyn tiliagylshynSyjlyktaryҚoltanbasy kitabynyn avtory retinde tanymal ӨmirbayanyMeri Shelli Londonda Angliya әjgili okytushy zhәne zhazushy Meri Uolstonkrafttyn zhәne liberaldy anarhistik zhәne ateistik kozkarastardy ustanatyn әjgili filosof zhәne zhurnalist Uilyam Godvinnin otbasynda dүniege kelgen Anasy bosangannan kejin kop uzamaj kajtys boldy al әkesi Meri men onyn zhalgyz sinlisi asyruga mәzhbүr bolgandyktan kajtadan үjlendi Әkesinin basshylygymen Meri keremet bilim aldy sol kezdegi kyzdarga mundaj zat sirek bolatyn Ol әkesi siyakty fristajl zhәne radikaldy Persi men onyn birinshi әjeli Garriet Londondagy Godvinderdin үjine bargan kezde algashky ret kezdesti 1814 zhyldyn zhazynda Persi 16 zhastagy Merimen bir birine gashyk boldy Olar Meridin ogej sinilisi birge Franciyaga kashyp ketti Bul akynnyn ekinshi kashuy boldy ojtkeni ol үsh zhyl buryn Garrietpen birge kashyp ketken Birneshe apta otken son kajtyp kelgen zhas zhup Godvin olardy korgisi kelmegenine tanaryp kaldy Merige onyn zhumystary men bүkil omirinin mahabbatyna ajnalgan Persi zhubanysh boldy Persi de algashky zhyldary seriktesimen kanagattangandyrak boldy Ol Meridin poeziyany sezinip filosofiyany tүsine alatyndygyna kuanyshty boldy birak ol da Garriet siyakty ony dosy Tomas Hoggpen bolisu turaly usynysynan bas tartty Osylajsha Meri Persidin erkin mahabbat murattaryna degen adaldygy әrkashan ozinin koptegen olenderinde zhazgan shynajy mahabbatka degen ishki umtylysymen sәjkes kelmejtinin tүsindi 1816 zhyly kantarda olardyn Uilyam atty uldary pajda boldy ol Meridin әkesinin esimimen ataldy 1816 zhyly 30 zheltoksanda Persidin әjeli ozin ozi oltirgennen kejin kop uzamaj ol Merimen үjlendi 1817 zhyldyn kyrkүjeginde Klara degen kyzdary dүniege keldi alajda ol bir zhyldan kejin kajtys boldy Kelesi zhyldyn mausym ajynda Uilyam kajtys boldy al 12 karashada uly dүniege keldi Persi 1822 zhyly shilde ajynda Livornodan Ariel shhunyna kajtyp zhatkan kezde suga batyp kajtys boldy 1970 zhyldarga dejin Shelli negizinen kүjeuinin shygarmalaryn zhariyalauga tyrysuymen belgili boldy sonymen katar әlide әjgili zhәne koptegen adamdardy teatr men kino ekrandauga shabyttandyrgan Frankenshtejn romanymen tanymal boldy Meri Shelli 1851 zhyly 1 akpanda kajtys boldy Zheneva koli zhәne Frankenshtejn1816 zhylynyn mamyrynda Meri Godvin Persi Shelli zhәne olardyn uly Kler Klermontpen Zhenevaga sapar shekti Olar zhazdy akyn lord Bajronmen birge otkizbek boldy onyn Klermen karym katynasynyn nәtizhesi songysynyn zhүktiligi boldy Olar bul zherge 14 mamyrda keldi al Bajron olarga tek 25 mamyrda dәriger birge kosyldy Osy uakytta Meri Godvin ogan Shelli hanym retinde zhүginudi surajdy Koloniya degen auylda Zheneva kolinin zhanynda Bajron villany al Persi Shelli karapajym birak tikelej zhagalau bojyndagy үjdi zhalga aldy Olar shygarmashylykpen kajykta seruendeumen zhәne tүngi әngimelermen uakyt otkizdi Zhaz ylgaldy zhәne suyk boldy zhanbyr bizdi үjden shygarmady dep kejinirek Meri eske aldy Әngimelerge arnalgan koptegen takyryptardan baska XVIII gasyrda omir sүrgen filosof zhәne akyn tәzhiribeleri turaly әngime kozgaldy Ol galvanizaciya mәselelerimen ajnalyskan sol kezde galvanizaciya termini elektrogalvanikalyk әdispen metall zhabyndardy zhasaudy emes Luidzhi Galvanidin әdisi bojynsha elektr togynyn әser etu procesin bildiretin bulshykettin zhiyryluyn zhәne oli deneni kajta tiriludin pajda boluyn tudyratyn zhәne oli denenin nemese shashyranky kaldyktardyn omirge kajta oraluynyn oryndylygyn dep eseptelgen Tipti ol oli zattardy tirilte aldy degen kaueset tarady Bajron villasyndagy kaminnin zhanynda otyryp kompaniya nemis eles әngimelerin de okydy Bul Bajrondy әrkajsysy tylsym әngime zhazu turaly usynyska itermeledi Kop uzamaj Meri Godvinnin tүsinde Frankenshtejndi zhazu ideyasy pajda boldy Magan ol zhinalgan tirshilik iesine sүjenip okkultivti gylymdardyn izbasary bozgylt galym keldi Men adam kejpindegi zheksuryn fantomdy kordim sodan kejin belgili bir kuatty kozgaltkyshty koskannan kejin ol omirdin belgilerin korsetti Onyn kimyldary kysynky kүshsiz boldy Bul korkynyshty korinis boldy Zharatushynyn keremet mehanizmin aldau әreketterinin saldary ote korkynyshty bolady Meri bastapkyda novella zhanrynda boluy kerek shygarmamen zhumys istej bastady Persi Shellidin ynta zhigerinin әserinen novella romannyn kolemine dejin osti Meri үshin bul birinshi romany bolyp Frankenshtejn nemese kazirgi Prometej dep ataldy Bul roman 1818 zhyly zharyk kordi algashky basylymy anonimdi boldy Kejinirek ol Shvejcariyadagy zhazdy men bala kezimnen omirge algash kadam baskan kezim dep sipattajdy BedeliMeri Shelli zhazushy retinde bajsaldy kabyldandy degenmen recenzentter onyn shygarmalarynyn sayasi bagytyn zhii zhiberip alatyn Ol kajtys bolgannan kejin kobine Persi Bish Shellidin әjeli zhәne Frankenshtejn avtory retinde este kaldy Redaktor Frederik Dzhons Meri Shellidin 1945 zhyly zhariyalangan hattar turaly zhazbalarynda bylaj dep zhazgan Қazirgi olshemindegi yktimal shygarmalardyn kollekciyasy hattardyn zhalpy sapasymen nemese Meri Shellidin zhazushy retindegi manyzdylygymen aktauga bolmajdy Birak onyn Persi Bish Shellidin әjeli bolgan degen fakt bizdi kyzyktyrady agylsh A collection of the present size could not be justified by the general quality of the letters or by Mary Shelley s importance as a writer It is as the wife of Percy Bysshe Shelley that she excites our interest Basty shygarmalaryAlty aptalyk sayahattyn tarihy 1817 Frankenshtejn nemese Zamanaui Prometej 1818 Matilda 1819 Valperga 1823 Songy adam 1826 Perkina Uorbektin tagdyry 1830 Lodor 1835 Folkner 1837 Suretshi zhәne zhazushy zhazushynyn korkem omirbayanyn zhazdy zhәne ony ozinin retinde usyndy Kinoda1935 Frankenshtejnnyn kelini Meri Shelli rolinde 1972 Shelli Shelley Rolde 1973 Byron liberateur de la Grece ou Le jardin des heros Rolde Anni Delbi 1986 Gotika Rolde 1990 Azat etilgen Frankenshtejn Rolde 1990 Tau elinin adamy Franciya Kanada The Modern Prometheus 1997 bolimi Rolde Trejsi Kitting 2003 Bajron Ұlybritaniya rezhisser Rolde 2004 Meri Shelli Mary Shelley Rolde Sara Allen 2012 Frankenshtejnmen omir sүru Living with Frankenstein serial Rolde Dzhennifer Nila Pejdzh 2013 Ғashyk Frankenshtejn Frankenstein in Love Rolde Sara Atkinson 2014 Frankenshtejn zhәne vampir Frankenstein and the Vampyre A Dark and Stormy Night Rolde Anna Tejlor Gordon 2015 Frankenshtejnnin shezhireleri The Frankenstein Chronicles serial Rolde 2016 Ekinshi mүmkindik Second Chance USA Rolde 2017 Қubyzhykka sulu Mary Shelley Rolde El Fenning 2020 Villa Diodatinyn elesteri The Haunting of Villa Diodati Doktor Kim gylymi fantastikalyk teleserialynyn epizody Rolde Lili Miller DerekkozderSummary Bibliography Mary Shelley https londonist com 2011 08 monday miscellanea 40 Harriet Shelley Dauden E Ocherk zhizni Shelli Shelli P B Izbrannye proizvedeniya Stihotvoreniya Poemy Dramy Filosofskie etyudy M Ripol klassik 1998 Title Frankenstein or The Modern Prometheus Mellor xi 39 Qtd in Blumberg 2 Bennett Finding Mary Shelley 291