Материалдық нүкте, ескерілмей, бірақ нақтылы массасы бар денелер туралы механикалық ұғым. М. н-нің материялық нүкте — белгілі жағдайларда өлшемдері кеңістіктегі орны геом. нүктемен алмастырылатындықтан ол механиканың көптеген есептерін шешуді жеңілдетеді. Аспан әлеміндегі жұлдыздардың, астероидтардың, Күн және оның планеталарының қозғалыстарын қарастырғанда олардың барлығын М. н. деп санауға болады. Н. Асанов
Механикада дағдылы анықтамасы материалдық нүктені есептерді шығаруда өлшемі жоқ деп есептеуге болатын нәрсе дейді. Бұл нәрсе деформацияланбайды, айнала алмайды. Материалдық нүктенің механикалық энергиясы тек қана оның (алдыға) қозғалу кинетикалық энергиясы түрінде ғана жинақтала алады, яғни айналу немесе деформациялық энергиясы болмайды. Басқаша айтқанда, материалдың нүкте — ең қарапайым механикалық жүйе; ең аз бар механикалық жүйе (үшөлшемді кеңістікте қозғалса және байланыс болмаса – 3 еркіндік дәрежесі), ішкі еркіндік дәрежесіз. Бұл анықтаманың ұқыптылығын мына үлгіден көруге болады: сиректенген газда жоғары температурада әр молекула өлшемі молекулалар орташа арақашықтығымен салыстырғанда өте аз. Оны жоқтың қасы деуге болындай көрінгенімен олай емес: молекулалардың дірілдеуі мен айналуы — молекуланың “ішкі энергиясының” маңызды қоры болып табылады, қордың “ауқымдығы”молекуладардың өлшемімен анықталады.
Дереккөздер
«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VI том
Сілтемелер
- Қазақ Энциклопедиясы
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Materialdyk nүkte eskerilmej birak naktyly massasy bar deneler turaly mehanikalyk ugym M n nin materiyalyk nүkte belgili zhagdajlarda olshemderi kenistiktegi orny geom nүktemen almastyrylatyndyktan ol mehanikanyn koptegen esepterin sheshudi zhenildetedi Aspan әlemindegi zhuldyzdardyn asteroidtardyn Kүn zhәne onyn planetalarynyn kozgalystaryn karastyrganda olardyn barlygyn M n dep sanauga bolady N Asanov Mehanikada dagdyly anyktamasy materialdyk nүkteni esepterdi shygaruda olshemi zhok dep esepteuge bolatyn nәrse dejdi Bul nәrse deformaciyalanbajdy ajnala almajdy Materialdyk nүktenin mehanikalyk energiyasy tek kana onyn aldyga kozgalu kinetikalyk energiyasy tүrinde gana zhinaktala alady yagni ajnalu nemese deformaciyalyk energiyasy bolmajdy Baskasha ajtkanda materialdyn nүkte en karapajym mehanikalyk zhүje en az bar mehanikalyk zhүje үsholshemdi kenistikte kozgalsa zhәne bajlanys bolmasa 3 erkindik dәrezhesi ishki erkindik dәrezhesiz Bul anyktamanyn ukyptylygyn myna үlgiden koruge bolady sirektengen gazda zhogary temperaturada әr molekula olshemi molekulalar ortasha arakashyktygymen salystyrganda ote az Ony zhoktyn kasy deuge bolyndaj koringenimen olaj emes molekulalardyn dirildeui men ajnaluy molekulanyn ishki energiyasynyn manyzdy kory bolyp tabylady kordyn aukymdygy molekuladardyn olshemimen anyktalady Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VI tomSiltemelerҚazak EnciklopediyasyBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet