Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
Мари́я-Антуане́тта (фр. Marie-Antoinette /maʁi ɑ̃twanɛt/, Туғандағы аты - Мария Антония Йозефа Иоганна Габсбург-Лотарингская, нем. Maria Antonia Josepha Johanna von Habsburg-Lothringen, фр. Marie Antoinette Josèphe Jeanne de Habsbourg-Lorraine; 2 қараша 1755, Вена, Аустрия — 16 қазан 1793, Париж, Франция) – Францияның патшайымы, император және Мария-Терезияның кіші қызы. 1770 жылдан бастап Франция патшасы XVI Людовиктың әйелі. Франциядағы көтерілістен кейін Конвент оны кінәраттап, асып өлтірген.
| Мария-Антуанетта Австрийская Marie-Antoinette | ||||
 Мария-Антуанетта | ||||
| Лауазымы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| 10 мамыр 1774 жыл — 21 қыркүйек 1792 жыл | ||||
| Ізашары | Мария Лещинская | |||
| Ізбасары | Жозефина Богарне | |||
| Өмірбаяны | ||||
| Дүниеге келуі | 2 қараша 1755 Вена, Аустрия | |||
| Қайтыс болуы | 16 қазан 1793 (37 жас) | |||
| Әкесі | Франц I | |||
| Анасы | Мария Терезия | |||
| Жұбайы | Людовик XVI | |||
| Балалары | Людовик Жозеф, Мария Тереза Французская, Людовик XVII, София Елена Беатриса Французская | |||
өңдеу  | ||||
Балалық шағы
Мария-Антуанетта 1755 жылы 2 қарашада Венада дүниеге келген. Ол Мария-Терезияның және император І Францтың он бесінші баласы болған.
Балалық шағы мен жас кезін Мария-Антуанетта Шенбрунн сарайында оны жақсы көретін, бірақ қатал отбасымен бірге өткізді. Үш жастан бастап ол корсет киюге мәжбүр болды. Императордың отбасында тәрбие кішкентай жастан басталып, Мария-Терезия ойлап тапқан қатал бағдарламамен өткен. Бағдарламаның ішіне би билеу сабақтары, театр қойылымдарына бару, тарих сабақтары, өнер, көркем жазу, ел басқару теориясы, математика және шетел тілдері кіретін. Сондай-ақ қыздар қолөнермен және ақсүйектермен сөйлесу сабақтарымен айналысатын. Мария-Терезияның тырысуына қарамастан, замандастар ханшайымның білімге құштарлығы жоқ екенін байқаған. Қыз сабақтың орнына ойын ойнағанды ұнататын, ал анасы бұған көп көңіл аудармайтын. Мария-Антуанетта неміс, француз тілін жаман менгерген, ал музыка жағынан білімі одан да жаман болатын, география мен тарихтан ол тіпті ештеңе білмейтін. Бір кезде Мария-Антуанетта би билеу сабақтарын әйгілі реформатор Жан-Жорж Новерден алған.
Аустрия мен Франция арасындағы одақ
XVIII ғасырдың екінші жартысында француз дипломаттары екі әулеттің одағын құруға талпынды. Олар Бурбондар мен Габсбургтар болған.
Сондықтан Мария-Терезия қызын Франция патшасына үйлендірмек болды. Алайда бұл кезде мәселелер туындады. Оның үлкен қызы Мария-Анна денсаулығының нашарлығының кесірінен тұрмысқа шыққан жоқ. Мария-Елизавета мен Франция патшасы XV Людовиктің некесі қалыңдықтың шешекпен ауруынан бұзылды. Оның тағы екі қызы Мария-Кристина мен Мария-Амалия грецогтарға тұрмысқа шықты. Тағы екі баласы Иоанна-Габриелла және Мария Йозефа шешектен қайтыс болды.
Неке тойы
Бұл неке Аустрия мен Францияның арасындағы одақты және бейбітшілікті әкелуі тиіс болған. 1769 жылы неке шартына екі жақ та қолын қояды. Алайда содан кейін Мария-Антуанеттаның білімінде олқылықтар көріне бастады. Сондай-ақ болашақ патшайым француз тілі жетік меңгермегендіктен, оның анасы мұғалімдерді жалдап, қызын оқытады.
1770 жылы 19 сәуірде сенімхат арқылы неке құрылды. 21 сәуірде 14 жасар Мария-Антуанетта Венадан мәңгілікке кетеді. 7 мамырда «табыстау» жорасы өтті. Ереже бойынша қыз өзінің аустриялық достарын, қызметшілерін және киімін қалдырып, Франция жеріне өту керек. Сол жерде ол француз көйлегін киіп, сарайға баруы тиіс. Бұл болашақ патшайымының туған жерімен қоштасуы ретінде саналады.
1770 жылы 16 мамырда Версальда екінші неке тойы өтеді.
Бұл неке Мария-Антуанетта үшін сәтсіз болды. Себебі оның күйеуі фимозбен аурды және емделу үшін хирургиялық ота қажет болды. Ханзада жеті жыл бұл емнен бас тартты, алайда Мария-Антуанеттаның ағасы келіп, оны көндіреді.
Күйеуінің олқылығы Мария-Антуанеттаның жанына қатты батты. Сол себепті ол балдарға жиі барып, олардан кеш қайтатын. Ол көп көңіл көтеріп, бүкіл елді өзінің алаңғасарлығымен таңғалдырады.
Мария-Антуанеттаның соңғы күндері
Көтеріліс кезінде 10 тамызда халық сарайға шабуыл жасап, патша отбасысын қамалға алады. Бес айдан кейін XVI Людовикті асып өлтіреді, ал оның әйелін түрмеге отырғызады. Мария-Антуанеттаның адал уәзірлері оның қашуын жоспарлайды.
Осы үшін бір күзетші жоспарды қағазға жазып, көзілдіріктің қорапшасына салып, оны білдірмей патшайымға береді. Қағазды оқып, аяқ киімінің өкшесімен қағазға тырнап мынаны жазады:
«Сізге сенемін. Айтқаныңызды орындаймын» - деп ол бір күзетшіге береді. Алайда бұл адам оны дереу бастығына бәрін айтып береді. Содан соң патшайымды басқа түрмеге апарады.
1793 жылы 16 қазанда Мария-Антуанеттаның басын шауып тастайды.
Дереккөздер
Орыс уикипедиясынан аударылған.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bul makala әli tekseristen otpedi Tekserilmegen makalalardagy mәlimetter senimsiz boluy mүmkin Tekserushilerge nuskaulykty oku үshin on zhaktagy korset degendi basynyz Makala tekserushilerge makalany tekserildi dep belgileu үshin bul үlgini alyp tastanyz Makalany tirkelgenine 6 aj bolgan 500 ondeme zhasagan barlyk katysushylar zhәne osy eki sharttyn bireuin bolsada kanagattandyratyn katysushylar tekserildi dep belgilej alady 2015 zhyldyn shildesinen bergi tekserilmegen makalalar myna sanatta tizimdeledi Sanat Uikipediya Tekserilmegen makalalar Osy ajdagy tekserilmegen makalalar sanatyn bastau Osy ajdagy tekserildi dep belgilengen makalalar https kk wikipedia org w index php title Arnajy Zhuyktagy ozgerister amp tagfilter Tekserildi dep belgiledi Bul makalany 2023 07 29 21 30 kezinde 15 aj buryn zhurnaly үlesi songy ret ondedi Tekserilmegender 2162 5 akpan 2016 Mari ya Antuane tta fr Marie Antoinette maʁi ɑ twanɛt Tugandagy aty Mariya Antoniya Jozefa Ioganna Gabsburg Lotaringskaya nem Maria Antonia Josepha Johanna von Habsburg Lothringen fr Marie Antoinette Josephe Jeanne de Habsbourg Lorraine 2 karasha 1755 Vena Austriya 16 kazan 1793 Parizh Franciya Franciyanyn patshajymy imperator zhәne Mariya Tereziyanyn kishi kyzy 1770 zhyldan bastap Franciya patshasy XVI Lyudoviktyn әjeli Franciyadagy koterilisten kejin Konvent ony kinәrattap asyp oltirgen Mariya Antuanetta Avstrijskaya Marie AntoinetteMariya AntuanettaLauazymyTu Franciya patshajymy Tu10 mamyr 1774 zhyl 21 kyrkүjek 1792 zhylIzashary Mariya LeshinskayaIzbasary Zhozefina BogarneӨmirbayanyDүniege kelui 2 karasha 1755 1755 11 02 Vena AustriyaҚajtys boluy 16 kazan 1793 1793 10 16 37 zhas Әkesi Franc IAnasy Mariya TereziyaZhubajy Lyudovik XVIBalalary Lyudovik Zhozef Mariya Tereza Francuzskaya Lyudovik XVII Sofiya Elena Beatrisa Francuzskayaondeu Balalyk shagyMariya Antuanetta Mariya Antuanetta 1755 zhyly 2 karashada Venada dүniege kelgen Ol Mariya Tereziyanyn zhәne imperator I Franctyn on besinshi balasy bolgan Mariya Antuanetta arfada ojnajdy Balalyk shagy men zhas kezin Mariya Antuanetta Shenbrunn sarajynda ony zhaksy koretin birak katal otbasymen birge otkizdi Үsh zhastan bastap ol korset kiyuge mәzhbүr boldy Imperatordyn otbasynda tәrbie kishkentaj zhastan bastalyp Mariya Tereziya ojlap tapkan katal bagdarlamamen otken Bagdarlamanyn ishine bi bileu sabaktary teatr kojylymdaryna baru tarih sabaktary oner korkem zhazu el baskaru teoriyasy matematika zhәne shetel tilderi kiretin Sondaj ak kyzdar kolonermen zhәne aksүjektermen sojlesu sabaktarymen ajnalysatyn Mariya Tereziyanyn tyrysuyna karamastan zamandastar hanshajymnyn bilimge kushtarlygy zhok ekenin bajkagan Қyz sabaktyn ornyna ojyn ojnagandy unatatyn al anasy bugan kop konil audarmajtyn Mariya Antuanetta nemis francuz tilin zhaman mengergen al muzyka zhagynan bilimi odan da zhaman bolatyn geografiya men tarihtan ol tipti eshtene bilmejtin Bir kezde Mariya Antuanetta bi bileu sabaktaryn әjgili reformator Zhan Zhorzh Noverden algan Austriya men Franciya arasyndagy odakXVIII gasyrdyn ekinshi zhartysynda francuz diplomattary eki әulettin odagyn kuruga talpyndy Olar Burbondar men Gabsburgtar bolgan Sondyktan Mariya Tereziya kyzyn Franciya patshasyna үjlendirmek boldy Alajda bul kezde mәseleler tuyndady Onyn үlken kyzy Mariya Anna densaulygynyn nasharlygynyn kesirinen turmyska shykkan zhok Mariya Elizaveta men Franciya patshasy XV Lyudoviktin nekesi kalyndyktyn sheshekpen auruynan buzyldy Onyn tagy eki kyzy Mariya Kristina men Mariya Amaliya grecogtarga turmyska shykty Tagy eki balasy Ioanna Gabriella zhәne Mariya Jozefa sheshekten kajtys boldy Neke tojyBul neke Austriya men Franciyanyn arasyndagy odakty zhәne bejbitshilikti әkelui tiis bolgan 1769 zhyly neke shartyna eki zhak ta kolyn koyady Alajda sodan kejin Mariya Antuanettanyn biliminde olkylyktar korine bastady Sondaj ak bolashak patshajym francuz tili zhetik mengermegendikten onyn anasy mugalimderdi zhaldap kyzyn okytady 1770 zhyly 19 sәuirde senimhat arkyly neke kuryldy 21 sәuirde 14 zhasar Mariya Antuanetta Venadan mәngilikke ketedi 7 mamyrda tabystau zhorasy otti Erezhe bojynsha kyz ozinin austriyalyk dostaryn kyzmetshilerin zhәne kiimin kaldyryp Franciya zherine otu kerek Sol zherde ol francuz kojlegin kiip sarajga baruy tiis Bul bolashak patshajymynyn tugan zherimen koshtasuy retinde sanalady 1770 zhyly 16 mamyrda Versalda ekinshi neke tojy otedi Bul neke Mariya Antuanetta үshin sәtsiz boldy Sebebi onyn kүjeui fimozben aurdy zhәne emdelu үshin hirurgiyalyk ota kazhet boldy Hanzada zheti zhyl bul emnen bas tartty alajda Mariya Antuanettanyn agasy kelip ony kondiredi Kүjeuinin olkylygy Mariya Antuanettanyn zhanyna katty batty Sol sebepti ol baldarga zhii baryp olardan kesh kajtatyn Ol kop konil koterip bүkil eldi ozinin alangasarlygymen tangaldyrady Mariya Antuanettanyn songy kүnderiSarajga shabuyl Koterilis kezinde 10 tamyzda halyk sarajga shabuyl zhasap patsha otbasysyn kamalga alady Bes ajdan kejin XVI Lyudovikti asyp oltiredi al onyn әjelin tүrmege otyrgyzady Mariya Antuanettanyn adal uәzirleri onyn kashuyn zhosparlajdy Osy үshin bir kүzetshi zhospardy kagazga zhazyp kozildiriktin korapshasyna salyp ony bildirmej patshajymga beredi Қagazdy okyp ayak kiiminin okshesimen kagazga tyrnap mynany zhazady Mariya Antuanettanyn olim zhazasy Sizge senemin Ajtkanynyzdy oryndajmyn dep ol bir kүzetshige beredi Alajda bul adam ony dereu bastygyna bәrin ajtyp beredi Sodan son patshajymdy baska tүrmege aparady 1793 zhyly 16 kazanda Mariya Antuanettanyn basyn shauyp tastajdy DerekkozderOrys uikipediyasynan audarylgan