Көшек Батыр

Көшек Батыр, Көшек Қарасайұлы (1620 – шамамен 1652) – жоңғарлар шапқыншылығына қарсы күрес кезіндегі қазақ қолбасшысы, батыр, Есім хан мен Жәңгір ханның (Салқам Жәңгір) сенімді серіктерінің бірі. Талас өзененің төменгі бойында туып-өскен. Тектұрмастың түбіндегі биік шоқы Көшек батырдың жазғы жайлауы болған. Бұл шоқыны халық Көшек батырдың көзі тірісінде-ақ Көшек шоқысы деп атап кеткен. Аңыздарға қарағанда Көшек батыр хан атанған. атағын Есім ханның өзі берген көрінеді. Көшек батырдың даңқы Батыр қонтайшының басқыншылығына қарсы соғыста барынша асқақтайды. Көшек батыр Тектұрмас қамалын нығайта отырып, көршілес қырғыздармен қол қосып, жау әскерлеріне тойтарыс береді. 1643 жылы Андасай бойындағы Кеңгір деген жерде Жәңгір ханның Батыр қонтайшысының елу мыңдық әскеріне ойсырата соққы берген шайқасында Көшек батыр ерлігімен көзге түсті. Оның сарбаздары Таластан Ілеге дейінгі аралықтағы барлық шайқастарға қатысып, шайқастардың жеңіспен аяқталуында маңызды рөл атқарды. Талас өзені маңында болған шайқаста Көшек батыр жоңғарлардың Қаражар деген батырымен жекпе-жекке шығып, оны жеңген. Тектұрмас түбінде болған шайқаста Қарадөң деген жоңғар батырымен жекпе-жекке шығып, оны жер жастандырады. Көшек батыр жоңғар қонтайшысы Оншанмен де жекпе-жекке шыққан. Жекпе-жекте жеңіліс тапқан Оншаннан қазақтармен соғыспау туралы ант алып, еліне қайтарған. Салқам Жәңгір дүниеден қайтқан соң болған сұрапыл шайқастың бірінде Көшек батыр ерлікпен қаза табады. Көшек батырдың денесі Көшек шоқысының биігіне қойылған. Көшек батыр атында Талас ауданында ауыл және Тараз қаласында көше бар. 2000 жылы Көшек батыр қорының және жұртшылықтың белсенділік танытуымен, ұрпақтарының демеушілік көрсетуімен Көшек батыр кесенесі тұрғызылды.

Дереккөздер