Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Көп балалы отбасы – төрт-бес және одан да көп баласы бар отбасы.
Өсу мөлшерінің аз не көп болу жағдайлары
Жекелеген шаңырақтардағы балалар саны бірқатар жалпы және жеке себептерге, атап айтқанда, елдің экономикалық даму деңгейіне, халықтың тұрмыс деңгейіне, оның біліміне, әйелдердің өндіріске тартылуына, отбасының әлеуметтік қамсыздандырылуына байланысты аз не көп болады. Демографиялық деректер бойынша – аграрлы елдерге қарағанда өнеркәсібі дамыған елдерде адамдарының сәбилі болу деңгейі төмен; халықтың материалдық жағынан неғұрлым қамтамасыз етілген және білімді жіктеріндегі балалар саны нашар қамсыздандырылған және білімі төмен жіктеріндегіден гөрі аздау. Ұлттық құндылыққа бағдарланған дәстүрлі қоғамдар, сондай-ақ діни канондар, әдет-ғұрыптар мен салт-дәстүрлерді (мысалы, ислам конфессиясын) ұстанатын этностар балаларының көп болуын қалайды. Мұнда этнографиялық ортаның да, аға ұрпақ өкілдерінің де ықпалы сезіледі.
Эволюциялық өзгеріске ұшырау салдары
Көп балалы отбасы туралы түсінік және қоғамдағы оған деген көзқарас отбасы және оның функцияларының дамуымен, әйелдің отбасы мен қоғамдағы рөлінің өзгеруімен бірге белгілі бір эволюцияға ұшырап отырады. Мысалы, екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі жылдары Қазақстан мен КСРО-да дүниеге ұрпақ әкелу жасындағы ер адамдар санының күрт азаюынан туындаған елеулі демогр. мәселелерге байланысты аналар мен балаларды қорғаудың және отбасын нығайтудың маңызды мақсаттары қатарында көп бала табуды көтермелейтін арнаулы жарлық қабылданды. Осыған орай үшінші баладан бастап бір жолғы жәрдемақы төлемі, төртінші баладан бастап балаларға төрт жыл бойына ай сайын жәрдемақы төлемі белгіленді.
Көп балалы отбасыларын қолдау
Қазақстанда егемендік пен тәуелсіздік алғаннан кейін, 20 ғасырдың 90-жылдарынан бастап көп балаы отбасыларға (қалада – 4 баласы, ауылдық жерлерде – 6 баласы барларға), басқа да отбасыларына әр бала дүниеге келгенде бір жолғы жәрдемақы төленеді, сондай-ақ тиісті жағдайларда 1,5 жастан 6 жасқа дейінгі балаларға ай сайынғы жәрдемақы тағайындалады. Жұмыс істейтін ана-әйелдерге зейнет жасына келуіне байланысты зейнетақы тағайындау кезінде басқа да жеңілдіктер беріледі, сондай-ақ, көп балалы аналар бала санына қарай “Алтын алқа”, “Күміс алқа”, т.б. орден, медальдармен марапатталады. Қазақстанда көп балалы отбасылары, негізінен, қазақтар көп тұратын оңтүстік облыстарда, сондай-ақ түркі ұлыстары немесе ислам дінін ұстанатын басқа да ұлыстар көбірек қоныстанған бірқатар басқа да дара этнографиялық. аудандардың ауылдық жерлерінде басым болып келеді.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қысқаша энциклопедия, 2-том. Алматы, 1987.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kop balaly otbasy tort bes zhәne odan da kop balasy bar otbasy Kop balaly otbasyӨsu molsherinin az ne kop bolu zhagdajlaryZhekelegen shanyraktardagy balalar sany birkatar zhalpy zhәne zheke sebepterge atap ajtkanda eldin ekonomikalyk damu dengejine halyktyn turmys dengejine onyn bilimine әjelderdin ondiriske tartyluyna otbasynyn әleumettik kamsyzdandyryluyna bajlanysty az ne kop bolady Demografiyalyk derekter bojynsha agrarly elderge karaganda onerkәsibi damygan elderde adamdarynyn sәbili bolu dengeji tomen halyktyn materialdyk zhagynan negurlym kamtamasyz etilgen zhәne bilimdi zhikterindegi balalar sany nashar kamsyzdandyrylgan zhәne bilimi tomen zhikterindegiden gori azdau Ұlttyk kundylykka bagdarlangan dәstүrli kogamdar sondaj ak dini kanondar әdet guryptar men salt dәstүrlerdi mysaly islam konfessiyasyn ustanatyn etnostar balalarynyn kop boluyn kalajdy Munda etnografiyalyk ortanyn da aga urpak okilderinin de ykpaly seziledi Evolyuciyalyk ozgeriske ushyrau saldaryKop balaly otbasy turaly tүsinik zhәne kogamdagy ogan degen kozkaras otbasy zhәne onyn funkciyalarynyn damuymen әjeldin otbasy men kogamdagy rolinin ozgeruimen birge belgili bir evolyuciyaga ushyrap otyrady Mysaly ekinshi dүniezhүzilik sogystan kejingi zhyldary Қazakstan men KSRO da dүniege urpak әkelu zhasyndagy er adamdar sanynyn kүrt azayuynan tuyndagan eleuli demogr mәselelerge bajlanysty analar men balalardy korgaudyn zhәne otbasyn nygajtudyn manyzdy maksattary katarynda kop bala tabudy kotermelejtin arnauly zharlyk kabyldandy Osygan oraj үshinshi baladan bastap bir zholgy zhәrdemaky tolemi tortinshi baladan bastap balalarga tort zhyl bojyna aj sajyn zhәrdemaky tolemi belgilendi Kop balaly otbasylaryn koldauҚazakstanda egemendik pen tәuelsizdik algannan kejin 20 gasyrdyn 90 zhyldarynan bastap kop balay otbasylarga kalada 4 balasy auyldyk zherlerde 6 balasy barlarga baska da otbasylaryna әr bala dүniege kelgende bir zholgy zhәrdemaky tolenedi sondaj ak tiisti zhagdajlarda 1 5 zhastan 6 zhaska dejingi balalarga aj sajyngy zhәrdemaky tagajyndalady Zhumys istejtin ana әjelderge zejnet zhasyna keluine bajlanysty zejnetaky tagajyndau kezinde baska da zhenildikter beriledi sondaj ak kop balaly analar bala sanyna karaj Altyn alka Kүmis alka t b orden medaldarmen marapattalady Қazakstanda kop balaly otbasylary negizinen kazaktar kop turatyn ontүstik oblystarda sondaj ak tүrki ulystary nemese islam dinin ustanatyn baska da ulystar kobirek konystangan birkatar baska da dara etnografiyalyk audandardyn auyldyk zherlerinde basym bolyp keledi Tagy karanyzAltyn alka Kүmis alkaDerekkozderҚyskasha enciklopediya 2 tom Almaty 1987