Колленхима

Колленхима (лат. kolla - желім және еnсһуtа - құйылған) - ұзындығына тартылған тұйық немесе шабылған ұштары бар жасушалардан тұратын, тірі механикалық талшық. Паренхима секілді тірі жасушалардан тұрады, бірақ бұл жасушалар оның функциясына сәйкес өзгертіліп, өсімдік денесін тірек пен механикалық беріктіктен тұрады.

Жасуша қабықшалары бірқалыпсыз жуанданған. Бұрыштық колленхима бұрыштары жуан қабықшалар, бұрыштары көршілес үш-бес жасушалар өзара үш-бес бұрыштарды қалыптастыра отыра қосылады. Қопсытылған колленхима қосылған учаскелері арасында жасуша аралықтардың болуымен сипатталады. Колленхима жас ағзалардың беріктігін қамтамасыз етеді және өзі қоршаған талшықтардың созылуы мөлшеріне байланысты созыла алады.

Колленхима құрамында ұзындығы 1 – 2 мм хлоропласт болады, ол сабаққа, жапыраққа беріктік қасиет береді. Колленхима паренхималы не ұзынша келген жасушалардан тұрады. Олар қабығының қалыңдығына қарай колленхиманы үш түрге бөледі. Бұрышты колленхимада бір клетка мен екінші жасушаның түйіскен бұрышы қалыңдайды (мысалы, алабота, бегония, картоп, тағы басқа), тақташа түрінде жасуша қабықшаларының эпидермиске параллель жатқан қабырғалары ғана қалыңдайды (мысалы, , тайтұяқ, тағы басқа), борпылдақ түрінде жасуша қабықшасы қалыңдағанмен, жасуша араларында қуыс қалады (мысалы, жас сабағы). Колленхима негізінде қос жарнақты өсімдіктердің өсіп келе жатқан сабағының алғашқы қабығында болады. Колленхима жасушалары өсу қабілетін жоймайды, тургорға өте берік келеді және қабырғасы көбінесе целлюлоза не целлюлоза мен пектиннен тұрады. Шөптесін өсімдіктердің жуандау келген сабағында Колленхима көбіне қор жинау немесе ассимиляциялық қызмет атқарады.

Дереккөздер

1. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған профессор Е. Арын – Павлодар: 2007 - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
2. Қазақ Энциклопедиясы

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Collenchyma