Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Карл Манне Георг Сигбан (кейде Сигбан) (швед. Karl Manne Georg Siegbahn; 3 желтоқсан 1886, Оребро, Швеция — 26 қыркүйек 1978, Стокгольм, Швеция) — швед физигі, 1924 жылы «рентгендік спектроскопия саласындағы жаңалықтары мен зерттеулері үшін» физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты.
| Карл Манне Георг Сигбан | |
| швед. Karl Manne Georg Siegbahn | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | , Швеция |
| Қайтыс болған күні | 26 қыркүйек 1978 (91 жас) |
| Қайтыс болған жері | |
| Ғылыми аясы | |
| Альма-матер |
|
| Марапаттары | |
Швеция Корольдік ғылым академиясының мүшесі (1922), Париж Ғылым академиясының шетелдік мүшесі (1953; 1951 жылдан корреспондент), Лондон корольдік қоғамы (1954), КСРО Ғылым академиясы (1958) мүшесі.
Өмірбаяны
Манне Сигбан швед теміржол станциясының бастығы Нильс Рейнхольд Георг Сигбан мен оның әйелі Эмма София Матильданың (туғ. Цеттенберг) отбасында дүниеге келген. 1906 жылы Сигбан Лунд университетіне оқуға түсіп, оны 1911 жылы «Магнит өрісін өлшеу» тақырыбындағы докторлық диссертациямен бітірді. 1907 жылдан 1911 жылға дейін Сигбан профессор Иоганн Ридбергтің көмекшісі болып жұмыс істеді. Диссертация қорғағаннан кейін Сигбан доцент, 1915 жылы профессор болды. 1919 жылы Ридберг қайтыс болғаннан кейін Сигбан кафедраны алды. 1923 жылы Сигбан Уппсала университетіне ауысып, 1937 жылы Швеция Корольдік ғылым академиясының зерттеуші профессоры болды. 1938 жылдан 1947 жылға дейін Сигбан Халықаралық таза және қолданбалы физика одағының (IUPAP) президенті болды.
1914 жылы Сигбан Катрин Хйогбомға үйленді. Екі ұлдың әкесі: Бу (1915 жылы туған), дипломат ретінде мансап жасаған және Кай, физик болған және 1981 жылы Нобель сыйлығын алған.
Жетістіктер
1908 жылдан 1912 жылға дейін Сигбан электр және магнетизм саласындағы мәселелермен айналысты. Содан кейін оның қызығушылығы рентгендік спектроскопия саласына ауысты. Ол эксперименттің схемасы мен техникасын жетілдіруді ұсынды, бұл өлшеу дәлдігінің айтарлықтай артуына әкелді және (сол кезде дамып келе жатқан кванттық механикамен бірге) электронды қабығының атом құрылымы туралы толық түсінік алуға мүмкіндік берді. 1923 жылы Сигбан өз жұмысының барлық нәтижелерін жинақтаған және ғылыми әдебиеттің классикалық үлгісіне айналған «Рентгендік спектроскопия» монографиясын жариялады. 1924 жылы Сигбанға физика бойынша Нобель сыйлығы берілді.
Ғылым академиясына ауысқаннан кейін Сигбан ядролық физикамен айналысып, дейтрондарды, жоғары кернеулі генераторды, көптеген бета-спектрометрлерді және бір электронды микроскопты жеделдету үшін циклотронның құрылысын бастады. Осы жабдықтың көмегімен оның институты атом ядросы мен радиоактивті сәулелену процестерін зерттеуде жетекші орындардың бірін иеленді.
Марапаттары
- Физика бойынша Нобель сыйлығы, 1924
- Гутри медалі және сыйлығы, 1933
- Хьюз медалі, Лондон корольдік қоғамы, 1934
- Румфорд медалі, Лондон корольдік қоғамы, 1940
- Дадделл медалі және сыйлығы, Лондон физикалық қоғамы, 1948
Манне Сигбан мемориалдық лекциясы
Сигбанды еске алу үшін эксперименттік физикада Манне Сигбан мемориалдық лекциясы құрылды (ағылш. Manne Siegbahn Memorial Lecture). 1993 жылдан бастап Стокгольм университетінде жыл сайын өткізіледі. Марапатталғандардың арасында 3 Нобель сыйлығының лауреаты бар.
Оқытушылар тізімі:
- 1993 Джеральд Габриэльс
- 1994 Кирстен Тилл
- 1995 Хироюки Сакаки
- 1996
![image]()
Эрик Аллин Корнелл, Джеффри Марси - 1997 Ален Блондел
- 1998 Вайсс, Райнер
- 1999 Юрий Цолакович Оганесян
- 2000
![image]()
Арош, Серж - 2001 Ланге, Эндрю
- 2002 Хау, Лене
- 2003 Андреас Эккарт
- 2004 Мишель Х. Деворет
- 2005
![image]()
Артур Макдональд - 2006 Ференц Краус
- 2007 Сидней Р. Нагель
- 2008 Алан Уотсон
- 2009 Фриц Бош
- 2010 Даниэль Руан
- 2012 Дональд Эйглер
- 2013 Джозеф Инкандела және Фабиола Джананоти
- 2014 Уильям Б. Этвуд
- 2015 Антон Цайлингер
Дереккөздер
- Siegbahn; Karl Manne Georg (1886 - 1978) // сайты (ағыл.)
Сілтемелер
- Нобель комитетінің сайтынан алынған ақпарат (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Karl Manne Georg Sigban kejde Sigban shved Karl Manne Georg Siegbahn 3 zheltoksan 1886 Orebro Shveciya 26 kyrkүjek 1978 Stokgolm Shveciya shved fizigi 1924 zhyly rentgendik spektroskopiya salasyndagy zhanalyktary men zertteuleri үshin fizika bojynsha Nobel syjlygynyn laureaty Karl Manne Georg Sigbanshved Karl Manne Georg SiegbahnTugan kүni3 zheltoksan 1886 1886 12 03 Tugan zheri ShveciyaҚajtys bolgan kүni26 kyrkүjek 1978 1978 09 26 91 zhas Қajtys bolgan zheriStokgolm ShveciyaҒylymi ayasyfizikaAlma materMarapattaryFizika salasyndagy Nobel syjlygy 1924 Shveciya Koroldik gylym akademiyasynyn mүshesi 1922 Parizh Ғylym akademiyasynyn sheteldik mүshesi 1953 1951 zhyldan korrespondent London koroldik kogamy 1954 KSRO Ғylym akademiyasy 1958 mүshesi ӨmirbayanyManne Sigban shved temirzhol stanciyasynyn bastygy Nils Rejnhold Georg Sigban men onyn әjeli Emma Sofiya Matildanyn tug Cettenberg otbasynda dүniege kelgen 1906 zhyly Sigban Lund universitetine okuga tүsip ony 1911 zhyly Magnit orisin olsheu takyrybyndagy doktorlyk dissertaciyamen bitirdi 1907 zhyldan 1911 zhylga dejin Sigban professor Iogann Ridbergtin komekshisi bolyp zhumys istedi Dissertaciya korgagannan kejin Sigban docent 1915 zhyly professor boldy 1919 zhyly Ridberg kajtys bolgannan kejin Sigban kafedrany aldy 1923 zhyly Sigban Uppsala universitetine auysyp 1937 zhyly Shveciya Koroldik gylym akademiyasynyn zertteushi professory boldy 1938 zhyldan 1947 zhylga dejin Sigban Halykaralyk taza zhәne koldanbaly fizika odagynyn IUPAP prezidenti boldy 1914 zhyly Sigban Katrin Hjogbomga үjlendi Eki uldyn әkesi Bu 1915 zhyly tugan diplomat retinde mansap zhasagan zhәne Kaj fizik bolgan zhәne 1981 zhyly Nobel syjlygyn algan Zhetistikter1908 zhyldan 1912 zhylga dejin Sigban elektr zhәne magnetizm salasyndagy mәselelermen ajnalysty Sodan kejin onyn kyzygushylygy rentgendik spektroskopiya salasyna auysty Ol eksperimenttin shemasy men tehnikasyn zhetildirudi usyndy bul olsheu dәldiginin ajtarlyktaj artuyna әkeldi zhәne sol kezde damyp kele zhatkan kvanttyk mehanikamen birge elektrondy kabygynyn atom kurylymy turaly tolyk tүsinik aluga mүmkindik berdi 1923 zhyly Sigban oz zhumysynyn barlyk nәtizhelerin zhinaktagan zhәne gylymi әdebiettin klassikalyk үlgisine ajnalgan Rentgendik spektroskopiya monografiyasyn zhariyalady 1924 zhyly Sigbanga fizika bojynsha Nobel syjlygy berildi Ғylym akademiyasyna auyskannan kejin Sigban yadrolyk fizikamen ajnalysyp dejtrondardy zhogary kerneuli generatordy koptegen beta spektrometrlerdi zhәne bir elektrondy mikroskopty zhedeldetu үshin ciklotronnyn kurylysyn bastady Osy zhabdyktyn komegimen onyn instituty atom yadrosy men radioaktivti sәulelenu procesterin zertteude zhetekshi oryndardyn birin ielendi MarapattaryFizika bojynsha Nobel syjlygy 1924 Gutri medali zhәne syjlygy 1933 Hyuz medali London koroldik kogamy 1934 Rumford medali London koroldik kogamy 1940 Daddell medali zhәne syjlygy London fizikalyk kogamy 1948Manne Sigban memorialdyk lekciyasySigbandy eske alu үshin eksperimenttik fizikada Manne Sigban memorialdyk lekciyasy kuryldy agylsh Manne Siegbahn Memorial Lecture 1993 zhyldan bastap Stokgolm universitetinde zhyl sajyn otkiziledi Marapattalgandardyn arasynda 3 Nobel syjlygynyn laureaty bar Okytushylar tizimi 1993 Dzherald Gabriels agyl 1994 Kirsten Till nem 1995 Hiroyuki Sakaki nem 1996 Erik Allin Kornell Dzheffri Marsi 1997 Alen Blondel 1998 Vajss Rajner 1999 Yurij Colakovich Oganesyan 2000 Arosh Serzh 2001 Lange Endryu 2002 Hau Lene 2003 Andreas Ekkart 2004 Mishel H Devoret 2005 Artur Makdonald 2006 Ferenc Kraus 2007 Sidnej R Nagel agyl 2008 Alan Uotson agyl 2009 Fric Bosh 2010 Daniel Ruan 2012 Donald Ejgler 2013 Dzhozef Inkandela agyl zhәne Fabiola Dzhananoti 2014 Uilyam B Etvud nem 2015 Anton CajlingerDerekkozderSiegbahn Karl Manne Georg 1886 1978 sajty agyl SiltemelerNobel komitetinin sajtynan alyngan akparat agyl