Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Итсигек, жапырақсыз бұйырғын (Anabasis aphylla) – алаботалар тұқымдасы, бұйырғын туысына жататын бір жылдық шала бұта.
Қазақстанның батыс, оңтүстік облыстарында кең таралған. Шөл, шөлейтті, тақыр жерлерде өседі. Биіктігі 30 – 75(100) см, тамырының ұзындығы 5 – 6 метрге жетеді. Сабағы көп бұтақты. Жапырағы ұсақ, қынап тәрізді қабыршаққа ұқсас, пішіні үш бұрышты, қарама-қарсы орналасқан, ұзындығы 2 – 3 мм. Сарғылт, қызыл түсті ұсақ бұтақша ұшында масақ тәрізді гүлшоғырын құрайды. Жемісі – қауашақ. Тұқымының пішіні қошқармүйіз тәрізді. Шілде – қыркүйек айларында гүлдеп, жемістенеді. Итсигектің жасыл бұтағынан 7 түрлі алкалоидтар (анабазин, , т.б.), күлінен сабын жасау, тері илеу үшін сақар алынады.
Итсигек – малды емдеуге қолданылатын дәрілік өсімдік. Шымкент қаласындағы Химия-фармакология зауытында Итсигектің жасыл сабақтарынан анабазин өндіріледі. Итсигекті Қазақстан Ғылыми Академиясының корреспондент-мүшесі Л.Қылышев зерттеп, көп жылдық екпе өсімдікке айналдырды. Итсигек – мәдени өсімдік ретінде Түркістан облысының Арыс ауданында ұйымдастырылған «Дәрмене» кеңшарында өсіріледі.
Дереккөздер
- “Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9
 | Бұл — биология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Itsigek zhapyraksyz bujyrgyn Anabasis aphylla alabotalar tukymdasy bujyrgyn tuysyna zhatatyn bir zhyldyk shala buta Қazakstannyn batys ontүstik oblystarynda ken taralgan Shol sholejtti takyr zherlerde osedi Biiktigi 30 75 100 sm tamyrynyn uzyndygy 5 6 metrge zhetedi Sabagy kop butakty Zhapyragy usak kynap tәrizdi kabyrshakka uksas pishini үsh buryshty karama karsy ornalaskan uzyndygy 2 3 mm Sargylt kyzyl tүsti usak butaksha ushynda masak tәrizdi gүlshogyryn kurajdy Zhemisi kauashak Tukymynyn pishini koshkarmүjiz tәrizdi Shilde kyrkүjek ajlarynda gүldep zhemistenedi Itsigektin zhasyl butagynan 7 tүrli alkaloidtar anabazin t b kүlinen sabyn zhasau teri ileu үshin sakar alynady Itsigek maldy emdeuge koldanylatyn dәrilik osimdik Shymkent kalasyndagy Himiya farmakologiya zauytynda Itsigektin zhasyl sabaktarynan anabazin ondiriledi Itsigekti Қazakstan Ғylymi Akademiyasynyn korrespondent mүshesi L Қylyshev zerttep kop zhyldyk ekpe osimdikke ajnaldyrdy Itsigek mәdeni osimdik retinde Tүrkistan oblysynyn Arys audanynda ujymdastyrylgan Dәrmene kensharynda osiriledi Derekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 Bul biologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz