Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Итжүзім (лат. Bryonia) – асқабақ тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы.
| Итжүзім | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| [[{{{diversity_link}}}|Өзге түр]]і | ||||||||||||||||||||
| 12 түрі белгілі |
Дүние жүзінде , және аймағында кездесетін 12 түрі белгілі. Қазақстанның оңтүстік және оңтүстік-шығыс аудандарындағы жазық жерлер мен тау аңғарларында, сондай-ақ орман шеті мен бұталар арасында өсетін 3 түрі бар. Олардың ішінде түр өте сирек, тек Шардара алабы мен Қызылқұмда ғана кездесетін (В. melanocarpa) қорғауға алынып, Қазақстанның « Қызыл кітабына» енгізілген. Оның биіктігі 2 – 4 м. Тамыры жуан, , сабағы көп бұтақты, шырмалып өседі. Етжеңді, бестармаққа бөлінген төменгі жағындағы жапырақтары ірі болады. Бір үйлі, сарғыш жасыл гүлі дара жынысты. Тұқымынан көбейеді. Сәуір – мамыр айларында гүлдеп, піседі. Жемісі – шар тәрізді қою жасыл түсті жидек. Бұл өсімдіктің тамырынан алынатын құрғақ ұнтақты жануарлардың әр түрлі жарасын емдеуге қолданады. Итжүзімнің тағы бір түрі – сыртдән итжүзімінің тамырында улы , , шайыр, крахмал, балауыз, минералды тұздар, органикалық қышқылдар болады. Оны несеп жүргізетін, қақырық түсіретін, ауруды бәсеңдететін және қан тоқтататын дәрі ретінде пайдаланады. Тұқымында эфир майы (1,5–2,1 %) болғандықтан сабын қайнатуға қолданылады. Сондай-ақ гүлінен аралар бал жинайды.
Галерея
-
![image]()
Ақ итжүзім -
![image]()
Жемістері
Дереккөздер
- Қазақстан Энциклопедиясы
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Itzhүzim lat Bryonia askabak tukymdasyna zhatatyn kop zhyldyk shoptesin osimdikter tuysy ItzhүzimDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked Saby Tukymdasy CucurbitaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Kishi tajpasy Tegi Bryonia Karl Linnej diversity link Өzge tүr i12 tүri belgili Dүnie zhүzinde zhәne ajmagynda kezdesetin 12 tүri belgili Қazakstannyn ontүstik zhәne ontүstik shygys audandaryndagy zhazyk zherler men tau angarlarynda sondaj ak orman sheti men butalar arasynda osetin 3 tүri bar Olardyn ishinde tүr ote sirek tek Shardara alaby men Қyzylkumda gana kezdesetin V melanocarpa korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen Onyn biiktigi 2 4 m Tamyry zhuan sabagy kop butakty shyrmalyp osedi Etzhendi bestarmakka bolingen tomengi zhagyndagy zhapyraktary iri bolady Bir үjli sargysh zhasyl gүli dara zhynysty Tukymynan kobejedi Sәuir mamyr ajlarynda gүldep pisedi Zhemisi shar tәrizdi koyu zhasyl tүsti zhidek Bul osimdiktin tamyrynan alynatyn kurgak untakty zhanuarlardyn әr tүrli zharasyn emdeuge koldanady Itzhүzimnin tagy bir tүri syrtdәn itzhүziminin tamyrynda uly shajyr krahmal balauyz mineraldy tuzdar organikalyk kyshkyldar bolady Ony nesep zhүrgizetin kakyryk tүsiretin aurudy bәsendetetin zhәne kan toktatatyn dәri retinde pajdalanady Tukymynda efir majy 1 5 2 1 bolgandyktan sabyn kajnatuga koldanylady Sondaj ak gүlinen aralar bal zhinajdy GalereyaAk itzhүzim ZhemisteriDerekkozderҚazakstan Enciklopediyasy Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet