Жүсіпбек Елебеков (28 тамыз 1904, Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы Қаратау ауылы — 12 тамыз 1977, Алматы) — әнші, Қазақстанның халық артисі (1942).
Жүсіпбек Елебеков | |||||
Негізгі ақпарат | |||||
---|---|---|---|---|---|
Туған күні | |||||
Туған жері | Егіндібұлақ а., Қарқаралы уезі, Семей облысы, Ресей империясы | ||||
Қайтыс болған күні | |||||
Қайтыс болған жері | |||||
Мемлекет | |||||
Мамандықтары | опера әншісі, музыка мұғалімі | ||||
Дауыс түрі | |||||
Марапаттары | |
Өмірбаяны
- Арғын тайпасы Қаракесек руының Көшім бөлімінен.
- Бес-алты жасынан әншілік өнерге ден қойған. Ән өнерін әкесінің інісі Жақыпбек Балғабайұлынан үйренген. Кейін Ғ. Айтбаевтан, Қ. Байжановтан, Ә. Қашаубаевтан дәріс алады.
- 1920-22 жылдары Семейдегі "Ес аймақ" труппасының спектакльдері мен концерттеріне қатысады.
- 1922-30 жылдары Түрксиб темір жол құрылысы мен ет комбинатында жұмыс істеді, бірақ ән өнерінен қол үзбеді.
- 1931-35 жылдары Қазақ мемлекеттік драма театрында (қазіргі М.Әуезов атындағы драма театры)
- 1935-60 жылдары Қазақ Мемлекеттік филармониясында қызмет етті.
- 1960 жылдан "Қазақконцерттің" әнші – солисі.
- 1933-38 жылдары Қазақтың Абай атындағы опера және балет театрының спектакльдеріне қатысып, "Айман-Шолпан" музыкалық комедиясынан Әлібектің, "Қыз Жібек" пен "Айман-Шолпан" операсынан Төлеген мен Арыстанның партиясын айтты. Драмалық спектакльдерде ойнаған. Ұлы Отан соғысы жылдары (1942-43 ж.) концерттік бригаданың құрамында болып, Калинин майданы жауынгерлеріне мәдени қызмет көрсетті. Осы сапарында жауынгер-композитор Р.Елебаевтың "Жас қазақ" әнін тұңғыш рет орындап, кейін халық арасында кең түрде насихаттады.
- 1967 жылдан Қазақ эстрадалық студиясында педагогтық қызметпен айналысты.
Репертуары
Ж.Елебеков репертуары негізінен халықтың және халық композиторларының музыкалық құрылысы мен тілі күрделі, сыршыл әндерінен ("Ардақ", "Ағаш аяқ", "Айтбай", "Жамбас сипар", "Жиырма бес", "Қанатталды", "Құлагер", "Сегіз аяқ", "Сұржекей", т.б.) тұрады. Ол орындайтын әндерінен аса ұқыптылық, суреткерлік талғаммен қарайтын лирик әнші. Ән әуенінің терең сырын ашып, бояуын құлпырта түседі, домбра сүймелімен образ жасайды. Қазақ әдебиеті мен өнерінің он күндігінде (1936, 1949, 1958), сондай-ақ концерттік сапармен барлық республикаларда, Қытай Халық Республикасында (1950, 1955), Моңғол Халық Республикасында (1960), Үндістанда (1967) болды.
Есте сақтау
- Ж.Елебековтың құрметіне Егіндібұлақ селосындағы музыкалық мектепке, көшеге оның есімі берілген.
- Қазақ әнінің ардағы Жүсіпбек Елебековтің 90 жылдығы тұсында Қарағандыда дүниеге келген халық әндері мен халық композиторларының әндерін орындаушы жас әншілердің облыстық байқауы өтті. Бүгінде аймаққа ғана емес, бүкіл елімізге кең танылды. Алғашқы байқаудан кейін, араға екі жыл салып өткізген Жүсіпбек Елебеков атындағы II облыстық байқау ән әлеміне бұрын танылмай келеген талай талантты таныстырды, өнер өлкесіне сәт сапар тілеп, биіктерге самғатты…
- 1994 жылы Ж.Елебеков атындағы I республикалық байқау өтті.
Марапаттары
- Ленин ордені
- "” ордендерімен марапатталды
- Қазақ КСР-ң халық әртісі
- Қазақ КСР-ы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (1968) құрметті атақтарын иеленді.
Дереккөздер
- http://adebiportal.kz/upload/iblock/4e4/4e45f92ea0ff4fec2c6ff574a05c0dce.pdf
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
- Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN 978-601-01-0268-2
Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zhүsipbek Elebekov 28 tamyz 1904 Қaragandy oblysy Қarkaraly audany Қaratau auyly 12 tamyz 1977 Almaty әnshi Қazakstannyn halyk artisi 1942 Zhүsipbek ElebekovNegizgi akparatTugan kүni28 tamyz 1904 1904 08 28 Tugan zheriEgindibulak a Қarkaraly uezi Semej oblysy Resej imperiyasyҚajtys bolgan kүni12 tamyz 1977 1977 08 12 72 zhas Қajtys bolgan zheriAlmaty Қazak KSRMemleket Resej imperiyasy KSRO Қazak KSRMamandyktaryopera әnshisi muzyka mugalimiDauys tүritenorMarapattaryӨmirbayanyArgyn tajpasy Қarakesek ruynyn Koshim boliminen Bes alty zhasynan әnshilik onerge den kojgan Әn onerin әkesinin inisi Zhakypbek Balgabajulynan үjrengen Kejin Ғ Ajtbaevtan Қ Bajzhanovtan Ә Қashaubaevtan dәris alady 1920 22 zhyldary Semejdegi Es ajmak truppasynyn spektaklderi men koncertterine katysady 1922 30 zhyldary Tүrksib temir zhol kurylysy men et kombinatynda zhumys istedi birak әn onerinen kol үzbedi 1931 35 zhyldary Қazak memlekettik drama teatrynda kazirgi M Әuezov atyndagy drama teatry 1935 60 zhyldary Қazak Memlekettik filarmoniyasynda kyzmet etti 1960 zhyldan Қazakkoncerttin әnshi solisi 1933 38 zhyldary Қazaktyn Abaj atyndagy opera zhәne balet teatrynyn spektaklderine katysyp Ajman Sholpan muzykalyk komediyasynan Әlibektin Қyz Zhibek pen Ajman Sholpan operasynan Tolegen men Arystannyn partiyasyn ajtty Dramalyk spektaklderde ojnagan Ұly Otan sogysy zhyldary 1942 43 zh koncerttik brigadanyn kuramynda bolyp Kalinin majdany zhauyngerlerine mәdeni kyzmet korsetti Osy saparynda zhauynger kompozitor R Elebaevtyn Zhas kazak әnin tungysh ret oryndap kejin halyk arasynda ken tүrde nasihattady 1967 zhyldan Қazak estradalyk studiyasynda pedagogtyk kyzmetpen ajnalysty RepertuaryZh Elebekov repertuary negizinen halyktyn zhәne halyk kompozitorlarynyn muzykalyk kurylysy men tili kүrdeli syrshyl әnderinen Ardak Agash ayak Ajtbaj Zhambas sipar Zhiyrma bes Қanattaldy Қulager Segiz ayak Surzhekej t b turady Ol oryndajtyn әnderinen asa ukyptylyk suretkerlik talgammen karajtyn lirik әnshi Әn әueninin teren syryn ashyp boyauyn kulpyrta tүsedi dombra sүjmelimen obraz zhasajdy Қazak әdebieti men onerinin on kүndiginde 1936 1949 1958 sondaj ak koncerttik saparmen barlyk respublikalarda Қytaj Halyk Respublikasynda 1950 1955 Mongol Halyk Respublikasynda 1960 Үndistanda 1967 boldy Este saktauZh Elebekovtyn kurmetine Egindibulak selosyndagy muzykalyk mektepke koshege onyn esimi berilgen Қazak әninin ardagy Zhүsipbek Elebekovtin 90 zhyldygy tusynda Қaragandyda dүniege kelgen halyk әnderi men halyk kompozitorlarynyn әnderin oryndaushy zhas әnshilerdin oblystyk bajkauy otti Bүginde ajmakka gana emes bүkil elimizge ken tanyldy Algashky bajkaudan kejin araga eki zhyl salyp otkizgen Zhүsipbek Elebekov atyndagy II oblystyk bajkau әn әlemine buryn tanylmaj kelegen talaj talantty tanystyrdy oner olkesine sәt sapar tilep biikterge samgatty 1994 zhyly Zh Elebekov atyndagy I respublikalyk bajkau otti MarapattaryLenin ordeni ordenderimen marapattaldy Қazak KSR n halyk әrtisi Қazak KSR y Memlekettik syjlygynyn laureaty 1968 kurmetti ataktaryn ielendi Derekkozderhttp adebiportal kz upload iblock 4e4 4e45f92ea0ff4fec2c6ff574a05c0dce pdf Қazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8 Tarihi tulgalar Tanymdyk kopshilik basylym Mektep zhasyndagy okushylar men kopshilikke arnalgan Қurastyrushy Togysbaev B Suzhikova A Almaty Almatykitap baspasy 2009 ISBN 978 601 01 0268 2 Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet