Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Дәлелхан Сүгірбайұлы (1906 жыл, Қытай, Алтай аймағы, , Көксу қонысы -1949) - Қытайдың Шыңжаң өлкесінде болған ұлт-азаттық қозғалысының көрнекті қайраткері, .
Керей тайпасының Абақ руының Шеруші бөлімінен шыққан. 1933 жылғы белсене қатынасқан. Өлкедегі ел басшыларын жаппай тұтқынға алып жатқан кезде Дәлелхан 1941 жылы Қазақстанға өтіп кетті. Кейін аймаққа қайта оралып (1944), Гоминьдан үкіметіне қарсы Үш аймақ көтерілісі басшыларының бірі болды. 1945 жылы Алтай аймағы Гоминьдан үкіметі ықпалынан азат етілгеннен кейін, Алтай аймағы генерал-губернаторының бірінші орынбасары әрі аймақтың әскери округінің қолбасшысы болып тағайындалды. , Тарбағатай аймақтары да азат етіліп, үш аймақтың негізінде Шығыс Түркістан Республикасы құрылған кезде (1946) Дәлелхан үкімет мүшесі және Шығыс Түркістан ұлттық армиясы қолбасшысының бірінші орынбасары, кейін (1946) Алтай аймағының генерал-губернаторы болды және денсаулық сақтау министрі қызметін қоса атқарды.
Ұлт-азаттық қозғалысына белсене қатысқаны үшін Дәлелханға «Алтын жұлдыз» ордені тапсырылды, «Халық қаһарманы» деген құрметті атақ және генерал-майор әскери шені берілді.
Дәлелхан Шығыс Түркістан Республикасының өзге де басшыларымен бірге белгісіз жағдайда ұшақ апатынан қайтыс болды.
Отбасы
- Ұлы: Фатхан (Пәтіхан) Дәлелханұлы Сүгірбаев Іле Қазақ автономиялық облысының уәлиі (1954 жылдың қарашасы – 1955 жыл, маусым) болды
- Ұлы: Шыңғысхан Сүгірбаев (1937-06.05.2020)
- Ұлы: Зуреш Дәлелхан
- Ұлы: Мәлен Дәлелханұлы
Дереккөздер
- Айбын. Энциклопедия. / Бас редакторы Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. ISBN 9965-893-73-Х
- Жәди Шәкенұлы: Тазалықтан тектілік туады! (қаз.) (22 сәуір 2019).
 | Бұл — тұлға туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dәlelhan Sүgirbajuly 1906 zhyl Қytaj Altaj ajmagy Koksu konysy 1949 Қytajdyn Shynzhan olkesinde bolgan ult azattyk kozgalysynyn kornekti kajratkeri Dәlelhan Sүgirbajuly Kerej tajpasynyn Abak ruynyn Sherushi boliminen shykkan 1933 zhylgy belsene katynaskan Өlkedegi el basshylaryn zhappaj tutkynga alyp zhatkan kezde Dәlelhan 1941 zhyly Қazakstanga otip ketti Kejin ajmakka kajta oralyp 1944 Gomindan үkimetine karsy Үsh ajmak koterilisi basshylarynyn biri boldy 1945 zhyly Altaj ajmagy Gomindan үkimeti ykpalynan azat etilgennen kejin Altaj ajmagy general gubernatorynyn birinshi orynbasary әri ajmaktyn әskeri okruginin kolbasshysy bolyp tagajyndaldy Tarbagataj ajmaktary da azat etilip үsh ajmaktyn negizinde Shygys Tүrkistan Respublikasy kurylgan kezde 1946 Dәlelhan үkimet mүshesi zhәne Shygys Tүrkistan ulttyk armiyasy kolbasshysynyn birinshi orynbasary kejin 1946 Altaj ajmagynyn general gubernatory boldy zhәne densaulyk saktau ministri kyzmetin kosa atkardy Ұlt azattyk kozgalysyna belsene katyskany үshin Dәlelhanga Altyn zhuldyz ordeni tapsyryldy Halyk kaһarmany degen kurmetti atak zhәne general major әskeri sheni berildi Dәlelhan Shygys Tүrkistan Respublikasynyn ozge de basshylarymen birge belgisiz zhagdajda ushak apatynan kajtys boldy OtbasyҰly Fathan Pәtihan Dәlelhanuly Sүgirbaev Ile Қazak avtonomiyalyk oblysynyn uәlii 1954 zhyldyn karashasy 1955 zhyl mausym boldy Ұly Shyngyshan Sүgirbaev 1937 06 05 2020 Ұly Zuresh Dәlelhan Ұly Mәlen DәlelhanulyDerekkozderAjbyn Enciklopediya Bas redaktory B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 ISBN 9965 893 73 H Zhәdi Shәkenuly Tazalyktan tektilik tuady kaz 22 sәuir 2019 Bul tulga turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet