Геометриялық оптика — оптиканың жарықты геом. сызық ретінде қарастыра отырып, жарықтың таралу заңдарын зерттейтін бөлімі.
Сызық бойымен жарық энергиясы ағыны таралатын геом. сызық жарық сәулесі деп аталады. Жарық сәулесі түсінігін оптикалық біртекті емес ортада жарық дифракциясы ескерілмеген жағдайда ғана пайдалануға болады. Ал бұл жарық толқынының ұзындығы біртекті емес орта мөлшерінен көп кіші болған жағдайда мүмкін.
Геометриялық оптика заңдары көп ретте оптикалық жүйелердің жеңілдетілген, бірақ көп жағдайда дәл теориясын жасауға мүмкіндік береді. Геометриялық оптика, негізінен, оптикалық кескіннің пайда болуын түсіндіреді, оптикалық жүйелер аберрацияларын есептеп шығаруға және оларды түзету әдістерін жетілдіруге, оптикалық жүйелер арқылы өтетін сәулелер шоғының энергет. қатысын табуға мүмкіндік береді. Дегенмен, барлық толқындық құбылыстар, сондай-ақ, кескіннің сапасына ықпал ететін және оптикалық приборлардың ажыратқыштық шамасын анықтайтын дифракциялық құбылыстар Геометриялық оптикада қарастырылмайды.
Тәуелсіз таралатын жарық сәулелері туралы түсінік ежелгі ғылымда пайда болды. Ежелгі грек оқымыстысы Евклид жарықтың түзу сызық бойымен таралуын және оның айнадан шағылу заңдарын тұжырымдады. 17 ғ-да бірқатар оптикалық приборлардың (көру түтігі, телескоп, микроскоп, т.б.) жасалуына және олардың кең қолданылуына байланысты Геометриялық оптика қарқынды дамыды. Голланд математигі В. Снелл және Р. Декарт жарық сәулелерінің екі ортаның шекаралық бөлігіндегі таралу заңдарын тәжірибелік жолмен анықтады. Геометриялық оптиканың теориялық негізі 17 ғ-дың соңында Ферма принципі ашылғаннан кейін қалыптасты. Ертеректе ашылған жарық сәулелерінің түзу сызық бойымен таралу, айнадан шағылу және сыну заңдары осы принциптің салдары болып табылады.
18 ғ-дан бастап геометриялық оптика оптикалық жүйелерді есептеу әдістерін жетілдіре отырып, қолданбалы ғылым ретінде дамыды. Классикалық электр динамикасы жасалғаннан кейін, геометриялық оптиканың формулаларын Максвелл теңдеулерінен алуға болатындығы дәлелденді. Геометриялық оптика теориясы іргелі түсініктері мен заңдарының (жарық сәулелері туралы түсінік, шағылу және сыну заңдары) аздығына қарамастан көптеген практикалық нәтиже алуға мүмкіндік беретін теория үлгісі болып есептеледі. Оптикалық құрылғылар теориясының көптеген есептері осы кезге дейін геометриялық оптикаға негізделген.
Дереккөздер
- Физика: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану - Ф49 математика бағытындағы 11 сыныбына арналған оқулық /С. Тұяқбаев, Ш. Насохова, Б. Кронгарт, т.б. — Алматы: "Мектеп" баспасы. — 384 бет, суретті. ISBN 9965-36-055-3
![]() | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Geometriyalyk optika optikanyn zharykty geom syzyk retinde karastyra otyryp zharyktyn taralu zandaryn zerttejtin bolimi Syzyk bojymen zharyk energiyasy agyny taralatyn geom syzyk zharyk sәulesi dep atalady Zharyk sәulesi tүsinigin optikalyk birtekti emes ortada zharyk difrakciyasy eskerilmegen zhagdajda gana pajdalanuga bolady Al bul zharyk tolkynynyn uzyndygy birtekti emes orta molsherinen kop kishi bolgan zhagdajda mүmkin Geometriyalyk optika zandary kop rette optikalyk zhүjelerdin zhenildetilgen birak kop zhagdajda dәl teoriyasyn zhasauga mүmkindik beredi Geometriyalyk optika negizinen optikalyk keskinnin pajda boluyn tүsindiredi optikalyk zhүjeler aberraciyalaryn eseptep shygaruga zhәne olardy tүzetu әdisterin zhetildiruge optikalyk zhүjeler arkyly otetin sәuleler shogynyn energet katysyn tabuga mүmkindik beredi Degenmen barlyk tolkyndyk kubylystar sondaj ak keskinnin sapasyna ykpal etetin zhәne optikalyk priborlardyn azhyratkyshtyk shamasyn anyktajtyn difrakciyalyk kubylystar Geometriyalyk optikada karastyrylmajdy Tәuelsiz taralatyn zharyk sәuleleri turaly tүsinik ezhelgi gylymda pajda boldy Ezhelgi grek okymystysy Evklid zharyktyn tүzu syzyk bojymen taraluyn zhәne onyn ajnadan shagylu zandaryn tuzhyrymdady 17 g da birkatar optikalyk priborlardyn koru tүtigi teleskop mikroskop t b zhasaluyna zhәne olardyn ken koldanyluyna bajlanysty Geometriyalyk optika karkyndy damydy Golland matematigi V Snell zhәne R Dekart zharyk sәulelerinin eki ortanyn shekaralyk boligindegi taralu zandaryn tәzhiribelik zholmen anyktady Geometriyalyk optikanyn teoriyalyk negizi 17 g dyn sonynda Ferma principi ashylgannan kejin kalyptasty Erterekte ashylgan zharyk sәulelerinin tүzu syzyk bojymen taralu ajnadan shagylu zhәne synu zandary osy principtin saldary bolyp tabylady 18 g dan bastap geometriyalyk optika optikalyk zhүjelerdi esepteu әdisterin zhetildire otyryp koldanbaly gylym retinde damydy Klassikalyk elektr dinamikasy zhasalgannan kejin geometriyalyk optikanyn formulalaryn Maksvell tendeulerinen aluga bolatyndygy dәleldendi Geometriyalyk optika teoriyasy irgeli tүsinikteri men zandarynyn zharyk sәuleleri turaly tүsinik shagylu zhәne synu zandary azdygyna karamastan koptegen praktikalyk nәtizhe aluga mүmkindik beretin teoriya үlgisi bolyp esepteledi Optikalyk kurylgylar teoriyasynyn koptegen esepteri osy kezge dejin geometriyalyk optikaga negizdelgen DerekkozderFizika Zhalpy bilim beretin mekteptin zharatylystanu F49 matematika bagytyndagy 11 synybyna arnalgan okulyk S Tuyakbaev Sh Nasohova B Krongart t b Almaty Mektep baspasy 384 bet suretti ISBN 9965 36 055 3 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet