Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Баһадүр Герей (қырымтат. Bahadır Geray; 1523 жылдың наурызында қай.) — Қырым қалғайы (1519—1523), Астрахан ханы (1523), I Мехмет Герей ханның үлкен ұлы әрі мұрагері.
| Баһадүр Герей қырымтат. Bahadır Geray | ||||
| Лауазымы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| 1519 — 1523 | ||||
| Ізашары | Ахмет Герей | |||
| Ізбасары | Алып Герей | |||
| ||||
| 1523 — 1523 | ||||
| Ізашары | ||||
| Ізбасары | ||||
| Өмірбаяны | ||||
| Діні | ислам | |||
| Қайтыс болуы | 1523 Астрахан облысы, Астраханның маңайы | |||
| Династия | Герейлер | |||
| Әкесі | I Мехмет Герей | |||
өңдеу  | ||||
Өмірбаяны
1519 жылы ағасы I Мехмет Герейге қарсы сәтсіз бүлік жасаған бұрынғы қалғай сұлтан Ақсақ Ахмет Герей қайтыс болғаннан кейін, қалғай (Қырым хандығында ханнан кейінгі екінші адам) лауазымы бос қалды. Сол 1519 жылы I Мехмет Герей өзінің үлкен ұлы Баһадүр Герейді қалғай етіп тағайындады.
Баһадүр Герей Қалғай-сұлтан әкесінің әскери жорықтарына қатысқан, тіпті кейде өзі де Қырымның Мәскеу мен Литва иеліктеріне шабуылдарын басқарған. 1519 жылы Баһадүр Герей Қырым татарлары әскерінің басында оңтүстік поляк-литва иеліктеріне басып кірді. Қырым «айдаулары» бен жерлерін қиратты, содан кейін бет бұрды. 1519 жылы тамызда Баһадүр Герей ұлы литвалық гетман бастаған 6 мыңдық поляк-литва әскерін жеңді.
1521 жылы Баһадүр Герей әкесі I Мехмет Герейдің Ресей мемлекетіне қарсы кезінде Қырым татарлары әскерінің авангардына басшылық етті. Қырым атты әскерлері Мәскеуге жетіп, Ресей астанасын өртеп, көптеген тұтқындарды алып кетті.
1522 жылы желтоқсанда Баһадүр Герей қалғай Астрахан ханы қарсы I Мехмет Герейдің әскери жорығына қатысты. Бұл жорықта Қырым ханының одақтасы ноғай мырзалары Мамай мен Ағыш болды. 1523 жылдың көктемінде қырымдықтар мен ноғайлар Астрахан ханы Хұсейінді сол жерден қуып шығарып, Астраханды (Қажы Тархан) басып алды. I Мехмет Герей барлық дала хандықтарын өз билігіне бағындыруға тырысып, үлкен ұлы Баһадүр Герейді жаңа Астрахан ханы деп жариялады, бұл ноғай мырзаларының наразылығын тудырды. Көп ұзамай I Мехмет Герей өзінің негізгі күштерін таратып, 3 мыңдық жасақпен Астрахан маңында тұрақ құрды. Бірде Мамай мен Ағыш мырзалар үлкен ноғай әскерімен кенеттен ханның тұрағына шабуыл жасады. Шайқас кезінде Қырым ханы I Мехмет Герей мен оның үлкен ұлы Баһадүр Герей көз жұмды.
Әдебиет
- Гайворонский О. Герейлердің шоқжұлдызы.
- Гайворонский О. Екі құрлық билеушілері. — Т. 1—2.
- Хәлім Герей. .
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baһadүr Gerej kyrymtat Bahadir Geray 1523 zhyldyn nauryzynda kaj Қyrym kalgajy 1519 1523 Astrahan hany 1523 I Mehmet Gerej hannyn үlken uly әri murageri Baһadүr Gerej kyrymtat Bahadir GerayLauazymyTu Tu1519 1523Izashary Ahmet GerejIzbasary Alyp GerejAstrahan hany1523 1523IzasharyIzbasaryӨmirbayanyDini islamҚajtys boluy 1523 1523 Astrahan oblysy Astrahannyn manajyDinastiya GerejlerӘkesi I Mehmet Gerejondeu Өmirbayany1519 zhyly agasy I Mehmet Gerejge karsy sәtsiz bүlik zhasagan buryngy kalgaj sultan Aksak Ahmet Gerej kajtys bolgannan kejin kalgaj Қyrym handygynda hannan kejingi ekinshi adam lauazymy bos kaldy Sol 1519 zhyly I Mehmet Gerej ozinin үlken uly Baһadүr Gerejdi kalgaj etip tagajyndady Baһadүr Gerej Қalgaj sultan әkesinin әskeri zhoryktaryna katyskan tipti kejde ozi de Қyrymnyn Mәskeu men Litva ielikterine shabuyldaryn baskargan 1519 zhyly Baһadүr Gerej Қyrym tatarlary әskerinin basynda ontүstik polyak litva ielikterine basyp kirdi Қyrym ajdaulary ben zherlerin kiratty sodan kejin bet burdy 1519 zhyly tamyzda Baһadүr Gerej uly litvalyk getman bastagan 6 myndyk polyak litva әskerin zhendi 1521 zhyly Baһadүr Gerej әkesi I Mehmet Gerejdin Resej memleketine karsy kezinde Қyrym tatarlary әskerinin avangardyna basshylyk etti Қyrym atty әskerleri Mәskeuge zhetip Resej astanasyn ortep koptegen tutkyndardy alyp ketti 1522 zhyly zheltoksanda Baһadүr Gerej kalgaj Astrahan hany karsy I Mehmet Gerejdin әskeri zhorygyna katysty Bul zhorykta Қyrym hanynyn odaktasy nogaj myrzalary Mamaj men Agysh boldy 1523 zhyldyn kokteminde kyrymdyktar men nogajlar Astrahan hany Husejindi sol zherden kuyp shygaryp Astrahandy Қazhy Tarhan basyp aldy I Mehmet Gerej barlyk dala handyktaryn oz biligine bagyndyruga tyrysyp үlken uly Baһadүr Gerejdi zhana Astrahan hany dep zhariyalady bul nogaj myrzalarynyn narazylygyn tudyrdy Kop uzamaj I Mehmet Gerej ozinin negizgi kүshterin taratyp 3 myndyk zhasakpen Astrahan manynda turak kurdy Birde Mamaj men Agysh myrzalar үlken nogaj әskerimen kenetten hannyn turagyna shabuyl zhasady Shajkas kezinde Қyrym hany I Mehmet Gerej men onyn үlken uly Baһadүr Gerej koz zhumdy ӘdebietGajvoronskij O Gerejlerdin shokzhuldyzy Gajvoronskij O Eki kurlyk bileushileri T 1 2 Hәlim Gerej