Баязит шаһзада (түр. Şehzade Bayezid; желтоқсан 1612 — 27 шілде 1635) — I Ахмет пен оның сүйікті күңі Махфируз Қадиша сұлтанның кенжесі, II Османның інісі.
Баязит шаһзада | |
түр. Şehzade Bayezid | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Әкесі | |
Анасы | Махфируз Қадиша сұлтан |
Өмірбаяны
Баязит шаһзада 1612 жылы желтоқсанда дүниеге келген. Оның ата-анасы I Ахмет пен оның сүйікті күңі Махфируз Қадиша сұлтан, сондай-ақ оның екі туған ағасы және бір қарындасы болған. 1617 жылы I Ахмет қайтыс болғаннан кейін таққа оның ағасы II Осман отыру керек еді, ал шаһзада мен оның аға-інілерін, Фатиха заңы бойынша, өлім жазасы күтіп тұрды. Алайда осыдан бірнеше жыл бұрын I Ахмет ұлдары туса да I Мұстафаға өмірін сақтап қалды. Тарихшылар Мұстафаның психикалық аурулары үшін таққа кауіп төндіруге қабілетсіз болғандықтан I Ахмет өлтірмеді деп санайды. Тағы бір себеп: Көсем сұлтан өзінің балаларынның болашағына қауіптенгендіктен Ахметті көндірді, себебі болашақ сұлтан Османның анасы басқа әйел еді, ал бұл Көсемнің балаларына үлкен қауіп туғызды. Нәтижесінде, әкесінің өлімінен кейін таққа оның есалаң көкесі I Мұстафа отырды.
Баласыз I Мұстафаның сұлтанаты қысқа болды: 1618 жылы төңкеріс нәтижесінде II Осман таққа шықты. Көсем сұлтанның әсері осы жолы да балаларының өмірін сақтап қалуға көмектесті. Төрт жылдан соң, кезекті төңкеріс орын алды: Осман құлатылып, өлтірілді. Алайда, таққа Баязит емес, Мұстафа шықты. 1623 жылы Мустафаны екінші рет тақтан түсірді. Баязит бұл күндері інісі Сүлейменмен Ыстамбұлда болмаған еді. Мұндай мән-жайларда Көсем таққа өзінің он бір жастағы ұлы IV Мұратты отырғызды.
1635 жылы IV Мұрат Сүлеймен мен Баязитті өлім жазасына кесті. Екі ағайынды Сұлтанахмет мешітінің жаңындағы I Ахмет мазарында әкесінің жаңында жерленді.
Өнерде
«Ғаламат ғасыр: Көсем дәуірі» телехикаясы (2015-қ.у., Баязит шаһзада рөлінде — Жігіт Ұшан)
Дереккөздер
- Boyar, Fleet, 2010, p. 42
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bayazit shaһzada tүr Sehzade Bayezid zheltoksan 1612 27 shilde 1635 I Ahmet pen onyn sүjikti kүni Mahfiruz Қadisha sultannyn kenzhesi II Osmannyn inisi Bayazit shaһzadatүr Sehzade BayezidTugan kүnizheltoksan 1612Tugan zheriKonstantinopol Osmanly memleketiҚajtys bolgan kүni27 shilde 1635 1635 07 27 Қajtys bolgan zheriKonstantinopol Osmanly memleketiӘkesiI AhmetAnasyMahfiruz Қadisha sultanӨmirbayanyBayazit shaһzada 1612 zhyly zheltoksanda dүniege kelgen Onyn ata anasy I Ahmet pen onyn sүjikti kүni Mahfiruz Қadisha sultan sondaj ak onyn eki tugan agasy zhәne bir karyndasy bolgan 1617 zhyly I Ahmet kajtys bolgannan kejin takka onyn agasy II Osman otyru kerek edi al shaһzada men onyn aga inilerin Fatiha zany bojynsha olim zhazasy kүtip turdy Alajda osydan birneshe zhyl buryn I Ahmet uldary tusa da I Mustafaga omirin saktap kaldy Tarihshylar Mustafanyn psihikalyk aurulary үshin takka kauip tondiruge kabiletsiz bolgandyktan I Ahmet oltirmedi dep sanajdy Tagy bir sebep Kosem sultan ozinin balalarynnyn bolashagyna kauiptengendikten Ahmetti kondirdi sebebi bolashak sultan Osmannyn anasy baska әjel edi al bul Kosemnin balalaryna үlken kauip tugyzdy Nәtizhesinde әkesinin oliminen kejin takka onyn esalan kokesi I Mustafa otyrdy Balasyz I Mustafanyn sultanaty kyska boldy 1618 zhyly tonkeris nәtizhesinde II Osman takka shykty Kosem sultannyn әseri osy zholy da balalarynyn omirin saktap kaluga komektesti Tort zhyldan son kezekti tonkeris oryn aldy Osman kulatylyp oltirildi Alajda takka Bayazit emes Mustafa shykty 1623 zhyly Mustafany ekinshi ret taktan tүsirdi Bayazit bul kүnderi inisi Sүlejmenmen Ystambulda bolmagan edi Mundaj mәn zhajlarda Kosem takka ozinin on bir zhastagy uly IV Muratty otyrgyzdy 1635 zhyly IV Murat Sүlejmen men Bayazitti olim zhazasyna kesti Eki agajyndy Sultanahmet meshitinin zhanyndagy I Ahmet mazarynda әkesinin zhanynda zherlendi Өnerde Ғalamat gasyr Kosem dәuiri telehikayasy 2015 k u Bayazit shaһzada rolinde Zhigit Ұshan DerekkozderBoyar Fleet 2010 p 42