Ақшатау болысы 1878 жылдың 1 қаңтарына дейін Керней болысы Семей облысы Қарқаралы уезіндегі қазақ болысы Ақшатау болысыА

Ақшатау болысы (1878 жылдың 1 қаңтарына дейін Керней болысы) — Семей облысы Қарқаралы уезіндегі қазақ болысы.

Әкімшілігі
Ақшатау болысы
Ақшатау болысы
Кіреді	Семей облысы, Қарқаралы уезі
Енеді	8 ауыл 1893 жылы
Тарихы мен географиясы
Құрылған уақыты	1869
Таратылған уақыты	1923
Тұрғындары
Тұрғыны	4914 адам (1893)
Ұлттық құрамы	Арғын тайпасының Қаракесек бұтағының Керней руы
vk.com/kerneiruy

Тарихы

1869 жылы Кәрсөн-Керней болысының Керней және Кәрсөн болыстары деп екіге бөлу кезінде пайда болды.. 1923 жылдың қазан айында ЦИК КазАССРының 1923 жылдың 5 шілдесіндегі қаулысы бойынша Нұра, Тоқырауын, болыстарымен біріктірілді.

Халқы

Керней руы — Қазақ халқының Орта жүзінің Арғын тайпасының Қаракесек бұтағынан тарайтын ру.

Қаракесек — Ақша — Бошан — Машай — Бораншы — Тілеулі — Керней. Кернейден 4 ата тарйды: Балапан, Шаң, Дау (Балта, Түйте), Самырза.

Халқы Қаракесек руына кіретін Керней руынан құралды. 1884 жылдағы Керней бөлімшелерілері бойынша киіз үй саны:

Шаң 350
Балапан 226
Балта 300
Түйте 350
Барлығы 1226

Шежіресі

« бұл тұлғаға қатысты шежіре бар: Ақшатау болысы (Семей облысы)

Шежіре (қаз.)

Қодан

Қарақожа

Мейрам

Қаракесек

Бошан

Машай

Таз

Жанту

Байбөрі

Манат

Бораншы

Бәйімбет

Сұраулы

Тілеулі

Қояншы

Таңай

Дәулет

Кәрсөн

Керней

Дау

Шаң

Балапан

Самырза

Балта

Түйте

Қалқаман

Қуандық

Сүйіндік

Ес

Жар

Маматай

Есей

Бөгілі

Тұрнияз

Сақұлы

Территория

1893 жылғы Семей облысы болыстарының картасы

Территориясы Қарқаралы уезінің оңтүстігінде, ал қазіргі Шет ауданының оңтүстінде орналасқан.

Әкімшілік бөлінісі

8 Әкімшілік ауылдарға бөлінді:

Әкімшілік ауылдың атауы (старшындық)	кибитка саны (киіз үй) (1887)	кибитка саны (киіз үй) (1905) Щербина, МПЗК	Қожалық ауылдар саны	рудың бөлімшелері
1	185	201	55	Жарылғап
2	100	123	47	Құтымбет
3	204	143	25	Жарылғап
4	102	139	38	Қуандық, Сүйіндік
5	152	106	31	Балта
6	172	218	83	Балапан
7	101	170	42	Балапан
8	150	98	27	Сүйіндік, Қуандық, Балапан, Тарақты, Карсен
Барлығы	1166	1199	348

Құрылтай

Керней ескерткіші Ақжал кентінен солтүстік-шығысқа қарай 13 км жерде, 2005 жылы орнатылған

2005 жылы тамыз айында Шет ауданы Ақжал кентінде 170 киіз үй тігілген құрылтай өтті. Ақжал кенті маңында Алматы-Екатеринбург жолының бойында Кернейге ескерткіш белгі қойылды.
2015 жылы 8 тамыз айында Шет ауданы Ақжал кентінде құрылтай өтті.
2025 жылы тамыз айының басына Шет ауданы Ақжал кентінде құрылтай жоспарлануда.

Қоғамдық қайырымдылық қоры

«Көкбөрі Керней баба» қоғамдық қайырымдылық қоры 05.11.2003 жылы құрылған.

Басшылары:

Жамбыл Сәулебекұлы Ақылбаев (2003-?)
Мәжит Аманқұлұлы Әбдіров
Балтабай Игенов
Төрехан Майбас (?-5 қазан 2024)
Ұлан Әбдіханов (5 қазан 2024 бастап)

Өлең

Көкбөрі Керней баба Сөзі мен әнін жазған: Оралтай Сүлейменов

Тұлғалар

Жамбыл Сәулебекұлы Ақылбаев Дау-Балта-Итқара
Камал Бошаев Дау-Балта-Итқара
Орынбек Беков Дау-Балта-Жамбы
Дарико Сопыжанқызы Хасанғалиева Дау-Балта-Қараша
Амангелді Дінұлы Ермегияев Дау-Түйте-Жарылғап
Майбас Төрехан Дау-Түйте-Жарылғап
Жарылғап батыр Дау-Түйте-Жарылғап
Талғат Амангелдіұлы Ермегияев Дау-Түйте-Жарылғап
Шәрбан Батталқызы Батталова Дау-Түйте-Жарылғап
Дия Ахметұлы Дау-Түйте-Жарылғап
Әлімшайқы Сәлімбаев Дау-Түйте-Жарылғап
Әбді Қайқыбасов Дау-Қалқаман

Әбдіхамит Ібінияұлы Сембаев Шаң-Құтымбет
Дәурен Хамитұлы Сембаев Шаң-Құтымбет
Дәулет Хамитұлы Сембаев Шаң-Құтымбет
Аңғар Смағұлов Шаң-Құтымбет
Бегім Беркімбаев Шаң-Қуандық
Едіге Дәріғұлұлы Тұрсынов Шаң-Сүйіндік
Рысқали Қалиақбарұлы Әбдікеров Шаң-Қуандық
Дәулет Ырысбайұлы Сәтибеков Шаң-Қуандық
Нұрлан Мәжитұлы Әбдіров Шаң-Сүйіндік
Гүлбаршын Сәуірбекқызы Ақпанова Шаң-Сүйіндік
Әбду Жүнісұлы Шаң-Айтпай
Моряк Смағұлұлы Шегенов Шаң-Ес
Қазкен Қалиұлы Томпы Шаң-Ес
Марал Қазкенұлы Томпиев Шаң-Ес

Жүсіпбек Алтайбаев Самырза-Күшік
Нұрлан Сатыбалдыұлы Әуесбаев Самырза
Баян Рақышұлы Рақышев Балапан-Бөгілі*
Хайролла Алтынбекұлы Оспанов Балапан-Есей
Қазыбек Бейсенұлы Нұржанов балапан бөгілі

Дереккөздер

Просмотр документа - dlib.rsl.ru
Шет өңірінің тарихи-мәдени ескерткіштері, Қарағанды 2004
Справочник по административно-территориальному делению Казахстана (август 1920 — декабрь 1936), Алма-Ата 1959
1901 Памятная книга Семипалатинской области 1902
Е. А. Жартыбаев, Геронтократия және оның Орталық Қазақстан топонимдеріндегі көрінісі
http://nblib.library.kz/elib/Sait/%D0%A0%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B8%D0%B5%20%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B8/01-10-2014/%D0%A2%D0%BE%D0%BC%206/1.html#955/z Мұрағатталған 19 наурыздың 2018 жылы.
Шет ауданында баһадүр Керней батырдың туылғанына 400 жыл толуына орай ұрпақтары ұлан асыр ас беріп, рухына тағзым жасады.

Әдебиет

Керней шежіресі, Төрехан Майбас, Қарағанды, Болашақ-Баспа 2005, 360 б., Тираж 1000, ISBN 9965-528-85-3
Қазкен Қалиұлы Томпиевтің «Еуразиялық түркі шежіре аңыздары». — Алматы, 2012
https://ru.calameo.com/books/001798844f0c0d4bd34c5

Сыртқы сілтемелер

http://baq.kz/regional_media/post/463
http://alashainasy.kz/shezhire/bes-meyram-emes-bes-boshan-60642/
http://www.abai.kz/post/view?id=2479
http://inovainvest.ru/delenie-argynov-311.html Мұрағатталған 24 наурыздың 2020 жылы.
http://news.ivest.kz/47226466-pohod-na-turkestan
https://qamba.info/site/book/online/rta-zhuz-rw-taipalary-twraly-angyzdar/content/content_1.xhtml/ Мұрағатталған 13 тамыздың 2018 жылы.

[autogenerated1-1] Просмотр документа - dlib.rsl.ru

[2] Шет өңірінің тарихи-мәдени ескерткіштері, Қарағанды 2004

[3] Справочник по административно-территориальному делению Казахстана (август 1920 — декабрь 1936), Алма-Ата 1959

[4] 1901 Памятная книга Семипалатинской области 1902

[5] Е. А. Жартыбаев, Геронтократия және оның Орталық Қазақстан топонимдеріндегі көрінісі

[6] ttp://nblib.library.kz/elib/Sait/%D0%A0%D0%B5%D0%B4%D0%BA%D0%B8%D0%B5%20%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B8/01-10-2014/%D0%A2%D0%BE%D0%BC%206/1.html#955/z Мұрағатталған 19 наурыздың 2018 жылы.

[Шет_ауданында_баһадүр_Керней_батырдың_туылғанына_400_жыл_толуына_орай_ұрпақтары_ұлан_асыр_ас_беріп,_рухына_тағзым_жасады-7] Шет ауданында баһадүр Керней батырдың туылғанына 400 жыл толуына орай ұрпақтары ұлан асыр ас беріп, рухына тағзым жасады.