Александр Невский, князь Александр (шамамен 1220 – 14.11.1263 жылдары) – саяси қайраткер, қолбасшы, (1236 – 51 жылдары) пен (1252 – 63 жылдары) ұлы князі. ұлы князі ұлы. Шешесі қыпшақ билеушісінің қызы. Алтын Орда билеушісі Бату хан орыс княздіктерін бағындырғаннан кейін ұлы князі өзінің бағынғанының белгісі ретінде ұлы Александрды аманатқа берген. Бату оны өз ордасында өкіл бала ретінде ұстады және үлкен ұлы Сартақпен анда қылды. Осы кезде солтүстік - батыс жерлеріне шведтер мен немістер қауіп төндірді. халқы Батудан көмек сұрады. Бату оларға көмекке Александр бастаған жасақты аттандырды. Швед әскерлері өзенің Нева өзеніне құятын жеріне келіп түскеннен кейін Александр жасағы ладогалықтармен бірігіп, шведтерге тұтқиылдан шабуыл жасап, олардың саны басым әскерлерін талқандады. 1240 жылы өткен Нева шайқасы шведтердің солтүстіктен шабуыл жасау қаупін жойды. Осы шайқас үшін князь Александр “Невский” деген атақ алды. Жеңіс Александр Невскийдің саяси ықпалын күшейтіп, мұнымен бір мезгілде оның боярларымен қарым - қатынасын шиеленістірді. Нәтижесінде Александр Невский тастап кетуге мәжбүр болды. рыцарьлары баса - көктеп кіргеннен кейін Бату ханға өз өкілдерін жіберіп, Александр Невскийді тағы да шақыртты. Александр Невский 1241 жылы көктемде қайтып оралып, тез арада әскер жасақтады. Орыс әскерлері мен тіке шабуыл жасап, бұл қалаларды немістерден азат етті. 1242 жылы 5 сәуірде каласынде магистр басқарған орден әскерлерін тас - талқан етіп жеңді. Бұл шайқастағы жеңіс Александр Невскийді сол кездегі аса көрнекті қолбасшылардың қатарына қосты. Неміс рыцарьларының шабуылы тоқтатылды. Александр Невский солтүстік - батыс шекараларын нығайтуды жалғастырды. Норвегияға елшілік аттандырып, пен Норвегия арасында бірінші рет бейбіт келісім жасалды (1251 жылы), Финляндиядағы жаңа шабуылының бетін қайтарды (1256 жылы). Александр Невский өзін сақ әрі көреген саясаткер ретінде көрсетті. Ол папа куриясының Алтын Ордаға қарсы жорық жасау әрекетіне қарсы шықты. Александр Невский Алтын Ордаға бағыну арқылы солтүстік - батыс шекарасын қорғап қалды. Бірақ осы саясаты үшін басқа орыс княздары мен боярлары тарапынан үлкен қарсылыққа ұшырады және 2 рет қуылды. Алтын Ордадан қайтып келе жатқанда деген жерде қайтыс болды. Петр І-нің бұйрығы бойынша Александр Невскийдің мәйіті Санкт-Петербургке әкелінді. 1725 жылы 21 мамырда Александр Невский ордені тағайындалды. 1942 жылы 29 шілдеде мұндай әскери орденді кеңес өкіметі де белгіледі.
![image](https://www.wp1.kk-kz.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud3AxLmtrLWt6Lm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgwTHpRMUwwRnNaWGhoYm1SbGNrNWxkbk5yYVM1cWNHY3ZNakl3Y0hndFFXeGxlR0Z1WkdWeVRtVjJjMnRwTG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
![]() | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Aleksandr Nevskij knyaz Aleksandr shamamen 1220 14 11 1263 zhyldary sayasi kajratker kolbasshy 1236 51 zhyldary pen 1252 63 zhyldary uly knyazi uly knyazi uly Sheshesi kypshak bileushisinin kyzy Altyn Orda bileushisi Batu han orys knyazdikterin bagyndyrgannan kejin uly knyazi ozinin bagynganynyn belgisi retinde uly Aleksandrdy amanatka bergen Batu ony oz ordasynda okil bala retinde ustady zhәne үlken uly Sartakpen anda kyldy Osy kezde soltүstik batys zherlerine shvedter men nemister kauip tondirdi halky Batudan komek surady Batu olarga komekke Aleksandr bastagan zhasakty attandyrdy Shved әskerleri ozenin Neva ozenine kuyatyn zherine kelip tүskennen kejin Aleksandr zhasagy ladogalyktarmen birigip shvedterge tutkiyldan shabuyl zhasap olardyn sany basym әskerlerin talkandady 1240 zhyly otken Neva shajkasy shvedterdin soltүstikten shabuyl zhasau kaupin zhojdy Osy shajkas үshin knyaz Aleksandr Nevskij degen atak aldy Zhenis Aleksandr Nevskijdin sayasi ykpalyn kүshejtip munymen bir mezgilde onyn boyarlarymen karym katynasyn shielenistirdi Nәtizhesinde Aleksandr Nevskij tastap ketuge mәzhbүr boldy rycarlary basa koktep kirgennen kejin Batu hanga oz okilderin zhiberip Aleksandr Nevskijdi tagy da shakyrtty Aleksandr Nevskij 1241 zhyly koktemde kajtyp oralyp tez arada әsker zhasaktady Orys әskerleri men tike shabuyl zhasap bul kalalardy nemisterden azat etti 1242 zhyly 5 sәuirde kalasynde magistr baskargan orden әskerlerin tas talkan etip zhendi Bul shajkastagy zhenis Aleksandr Nevskijdi sol kezdegi asa kornekti kolbasshylardyn kataryna kosty Nemis rycarlarynyn shabuyly toktatyldy Aleksandr Nevskij soltүstik batys shekaralaryn nygajtudy zhalgastyrdy Norvegiyaga elshilik attandyryp pen Norvegiya arasynda birinshi ret bejbit kelisim zhasaldy 1251 zhyly Finlyandiyadagy zhana shabuylynyn betin kajtardy 1256 zhyly Aleksandr Nevskij ozin sak әri koregen sayasatker retinde korsetti Ol papa kuriyasynyn Altyn Ordaga karsy zhoryk zhasau әreketine karsy shykty Aleksandr Nevskij Altyn Ordaga bagynu arkyly soltүstik batys shekarasyn korgap kaldy Birak osy sayasaty үshin baska orys knyazdary men boyarlary tarapynan үlken karsylykka ushyrady zhәne 2 ret kuyldy Altyn Ordadan kajtyp kele zhatkanda degen zherde kajtys boldy Petr I nin bujrygy bojynsha Aleksandr Nevskijdin mәjiti Sankt Peterburgke әkelindi 1725 zhyly 21 mamyrda Aleksandr Nevskij ordeni tagajyndaldy 1942 zhyly 29 shildede mundaj әskeri ordendi kenes okimeti de belgiledi Aleksandr NevskijDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 X tom Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet