Америка Самоасы (ағылш. American Samoa); бұрынғы атауы — Шығыс Самоа (ағылш. Eastern Samoa) — АҚШ құрамына кірмейтін беймуниципалді, ұйымдастырылмаған, тәуелді аймақ. Тынық мұхитының шығыс бөлігінде орналасқан. 2010 жылғы мәліметтер бойынша халық саны 55 519 адамды құрайды. Жер аумағы — 199 км².
Америка Самоасы ағылш. American Samoa | |||||
| |||||
Мемлекеттік құрылымы | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ресми тілдері | , Ағылшын тілі | ||||
Елорда | Паго-Паго | ||||
Ірі қалалары | Паго-Паго | ||||
Президенті | Дональд Трамп Лоло Леталу Маталаси Молига | ||||
Географиясы | |||||
Жер аумағы • Барлығы | Әлем бойынша 212-ші орын 199 км² | ||||
Жұрты • Сарап (2017) • Тығыздығы | 51 504 адам (208-ші) 258,81 адам/км² | ||||
Экономикасы | |||||
Валютасы | АҚШ доллары | ||||
Қосымша мәліметтер | |||||
Интернет үйшігі | |||||
ISO коды | AS | ||||
ХОК коды | ASA | ||||
Телефон коды | +1 684 | ||||
Уақыт белдеулері | UTC-11 |
Тарихы
Самоа аралдарына алғашқы адамдар шамамен 3500 жыл бұрын келген. Олар полинезиялық мәдениетті дамытып, өздерін “Самоан” деп атаған.
18 ғасырда Еуропалықтардың келуімен Самоада сауда-саттық пен дін таралуы басталды. Бұл, сонымен қатар, еуропалықтармен қақтығыстар мен жер таласына алып келді.
1899 жылы Испания-Америка соғысынан кейін, Америка Құрама Штаттары Испаниядан Самоа аралдарының батыс бөлігін сатып алды.
1900 жылы АҚШ Самоада өзінің билігін орнатты және оны “Америка Самоасы” деп атады.
1929 жылы Америка Самоасы “теңіз флотының аумағы” болып жарияланды және оның басқаруы АҚШ Теңіз Флотына жүктелді.
1960-шы жылдары АҚШ Самоасына өзін-өзі басқару құқықтары беріле бастады.
1967 жылы АҚШ Самоасына губернатор сайлау құқығы берілді.
1977 жылы Америка Самоасының конституциясы қабылданды және оның өз заң шығару органдары мен сот жүйесі қалыптасты.
Климаты
Жыл бойы температура 26-32 °C (79-90 °F) аралығында ауытқиды.
Жоғары ылғалдылық, әсіресе жаңбырлы маусымда басым, ол жайсыздық тудыруы мүмкін.
Жаңбырлы маусым қараша айынан сәуірге дейін созылады, бұл кезде қатты жаңбырлар мен дауылдар болуы мүмкін.
Географиясы
Америка Самоасының 5 негізгі аралы - Тутуила (ең үлкен арал, барлық халықтың 90% тұрады), Анууа, Оф, Рота және Маноно.
Жағалау сызығының жалпы ұзындығы шамамен 114 км.
Аралдар вулкандық шығу тегімен сипатталады, таулы жерлер мен өзен аңғарларымен қапталған.
Ең биік нүктесі Тутуила аралындағы Лаласафуи тауы (1857 м).
Аралда тропикалық жаңбырлы ормандар, пальма ормандары, кокос және банан бақшалары басым.
Территориялары
Арал | Аумағы, км² | Халқы, адам. (2010) | |
---|---|---|---|
44,31 | 790 | ||
7,215 | 176 | ||
5,163 | 177 | ||
140,30 | 53 943 | ||
1,517 | 416 | ||
(атолл) | |||
0,214 | — | ||
(арал) | |||
1,865 | 17 | ||
Барлығы | 200,584 | 55 519 |
Халқы
Халық саны | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1900 | 1901 | 1903 | 1908 | 1912 | 1920 | 1926 | 1930 | 1940 | 1945 |
5679 | ↘5563 | ↗5888 | ↗6780 | ↗7251 | ↗8058 | ↗8763 | ↗10 055 | ↗12 908 | ↗16 493 |
1950 | 1956 | 1960 | 1970 | 1974 | 1980 | 1990 | 1995 | 2000 | 2010 |
↗18 937 | ↗20 154 | ↘20 051 | ↗27 159 | ↗29 190 | ↗32 297 | ↗46 773 | ↗52 884 | ↗57 291 | ↘55 519 |
2015 | |||||||||
↗57 100 |
Дереккөздер
- CIA World Factbook 2010 — Skyhorse Publishing Inc., 2009. — P. 824. — 868 p. — ISBN 978-1-60239-727-9.
Сілтемелер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Koordinattar 14 17 45 o e 170 42 27 b b 14 29583 o e 170 70750 b b 14 29583 170 70750 G O Ya Amerika Samoasy agylsh American Samoa buryngy atauy Shygys Samoa agylsh Eastern Samoa AҚSh kuramyna kirmejtin bejmunicipaldi ujymdastyrylmagan tәueldi ajmak Tynyk muhitynyn shygys boliginde ornalaskan 2010 zhylgy mәlimetter bojynsha halyk sany 55 519 adamdy kurajdy Zher aumagy 199 km Amerika Samoasy agylsh American SamoaMemlekettik kurylymyResmi tilderi Agylshyn tiliElorda Pago PagoIri kalalary Pago PagoPrezidenti Donald Tramp Lolo Letalu Matalasi MoligaGeografiyasyZher aumagy Barlygy Әlem bojynsha 212 shi oryn 199 km Zhurty Sarap 2017 Tygyzdygy 51 504 adam 208 shi 258 81 adam km EkonomikasyValyutasy AҚSh dollaryҚosymsha mәlimetterInternet үjshigiISO kody ASHOK kody ASATelefon kody 1 684Uakyt beldeuleri UTC 11TarihySamoa araldaryna algashky adamdar shamamen 3500 zhyl buryn kelgen Olar polineziyalyk mәdenietti damytyp ozderin Samoan dep atagan 18 gasyrda Europalyktardyn keluimen Samoada sauda sattyk pen din taraluy bastaldy Bul sonymen katar europalyktarmen kaktygystar men zher talasyna alyp keldi 1899 zhyly Ispaniya Amerika sogysynan kejin Amerika Қurama Shtattary Ispaniyadan Samoa araldarynyn batys boligin satyp aldy 1900 zhyly AҚSh Samoada ozinin biligin ornatty zhәne ony Amerika Samoasy dep atady 1929 zhyly Amerika Samoasy teniz flotynyn aumagy bolyp zhariyalandy zhәne onyn baskaruy AҚSh Teniz Flotyna zhүkteldi 1960 shy zhyldary AҚSh Samoasyna ozin ozi baskaru kukyktary berile bastady 1967 zhyly AҚSh Samoasyna gubernator sajlau kukygy berildi 1977 zhyly Amerika Samoasynyn konstituciyasy kabyldandy zhәne onyn oz zan shygaru organdary men sot zhүjesi kalyptasty KlimatyZhyl bojy temperatura 26 32 C 79 90 F aralygynda auytkidy Zhogary ylgaldylyk әsirese zhanbyrly mausymda basym ol zhajsyzdyk tudyruy mүmkin Zhanbyrly mausym karasha ajynan sәuirge dejin sozylady bul kezde katty zhanbyrlar men dauyldar boluy mүmkin GeografiyasyAmerika Samoasynyn 5 negizgi araly Tutuila en үlken aral barlyk halyktyn 90 turady Anuua Of Rota zhәne Manono Zhagalau syzygynyn zhalpy uzyndygy shamamen 114 km Araldar vulkandyk shygu tegimen sipattalady tauly zherler men ozen angarlarymen kaptalgan En biik nүktesi Tutuila aralyndagy Lalasafui tauy 1857 m Aralda tropikalyk zhanbyrly ormandar palma ormandary kokos zhәne banan bakshalary basym TerritoriyalaryAral Aumagy km Halky adam 2010 44 31 7907 215 1765 163 177140 30 53 9431 517 416 atoll 0 214 aral 1 865 17Barlygy 200 584 55 519HalkyHalyk sany1900 1901 1903 1908 1912 1920 1926 1930 1940 19455679 5563 5888 6780 7251 8058 8763 10 055 12 908 16 4931950 1956 1960 1970 1974 1980 1990 1995 2000 2010 18 937 20 154 20 051 27 159 29 190 32 297 46 773 52 884 57 291 55 5192015 57 100DerekkozderCIA World Factbook 2010 Skyhorse Publishing Inc 2009 P 824 868 p ISBN 978 1 60239 727 9 Siltemeler