Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Төрегене қатын (XII ғасырдың соңы – XIII ғасырдың ортасы) – моңғол ханы Үгедейдің (1229-1241) әйелі, Күйік ханның (1246-1248) анасы, Күйік таққа отырмай тұрып (1242 – 1246) билік жүргізген.
| Төрегене қатын | ||
| Лауазымы | ||
|---|---|---|
| ||
| 1242 — 1246 | ||
| Мұрагері | Күйік хан | |
| Өмірбаяны | ||
| Азаматтығы | Моңғол империясы | |
| Қайтыс болуы | 1246 | |
| Династия | меркіттер | |
| Жұбайы | Үгедей хан | |
| Балалары | Күйік | |
өңдеу  | ||
Шығу тегі
Төрегене, «Құпия шежіре» бойынша, удуит меркіттердің көсемі Тоқта бектің үлкен ұлы Худудың қызы болған. 1204 жылдың күзінде Тоқта бек Темучиннен жеңіліп, ұлдары Худу, Шылауынмен қашып кетті. Темүжін басқа меркіттердің арасында тұтқынға түскен Төрегенені ұлы Үгедейге әйелдікке береді.
Рашид ад-Дин оның шығу тегі туралы екі оқиғаны баяндайды. Біріншісі, Төрегене хаас-меркіттердің басшысы Дайыр-Усунның әйелі болған, ал ол қайтыс болғаннан кейін Үгедейдің әйелі болған. Тағы бір әңгімеге қарағанда, ол Тоқта бектің үш ұлының бірінің әйелі болған. Шабуылдан кейін тұтқынға түскен Төрегенені Үгедей күшпен алды. Ең ықтимал нұсқа бойынша (Син Юань ши) ол Тоқта бектің үлкен ұлы Худудың әйелі болған және меркіттерді жаулап алғаннан кейін оны Темучин Үгедейге берген.
Дереккөздер
- Рашид ад-Дин. Сборник летописей / Перевод с персидского Ю. П. Верховского, редакция профессора И. П. Петрушевского. — М., Л.: Издательство АН СССР, 1960. — Т. 2.
- Мэн-да бэй-лу («Полное описание монголо-татар»). Прим. 202 / Перевод Н. Ц. Мункуева. — М.: Наука, 1975. — 85 с.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Toregene katyn XII gasyrdyn sony XIII gasyrdyn ortasy mongol hany Үgedejdin 1229 1241 әjeli Kүjik hannyn 1246 1248 anasy Kүjik takka otyrmaj turyp 1242 1246 bilik zhүrgizgen Toregene katynLauazymyMongol imperiyasynyn regenti1242 1246Murageri Kүjik hanӨmirbayanyAzamattygy Mongol imperiyasyҚajtys boluy 1246 1246 Dinastiya merkitterZhubajy Үgedej hanBalalary Kүjikondeu Shygu tegiҮgedej han Toregene Қupiya shezhire bojynsha uduit merkitterdin kosemi Tokta bektin үlken uly Hududyn kyzy bolgan 1204 zhyldyn kүzinde Tokta bek Temuchinnen zhenilip uldary Hudu Shylauynmen kashyp ketti Temүzhin baska merkitterdin arasynda tutkynga tүsken Toregeneni uly Үgedejge әjeldikke beredi Rashid ad Din onyn shygu tegi turaly eki okigany bayandajdy Birinshisi Toregene haas merkitterdin basshysy Dajyr Usunnyn әjeli bolgan al ol kajtys bolgannan kejin Үgedejdin әjeli bolgan Tagy bir әngimege karaganda ol Tokta bektin үsh ulynyn birinin әjeli bolgan Shabuyldan kejin tutkynga tүsken Toregeneni Үgedej kүshpen aldy En yktimal nuska bojynsha Sin Yuan shi ol Tokta bektin үlken uly Hududyn әjeli bolgan zhәne merkitterdi zhaulap algannan kejin ony Temuchin Үgedejge bergen DerekkozderRashid ad Din Sbornik letopisej Perevod s persidskogo Yu P Verhovskogo redakciya professora I P Petrushevskogo M L Izdatelstvo AN SSSR 1960 T 2 Men da bej lu Polnoe opisanie mongolo tatar Prim 202 Perevod N C Munkueva M Nauka 1975 85 s