Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Орыс-жапон соғысы (орыс. Ру́сско-япóнская войнá, жапон. 日露戦争 Nichiro sensō «Жапон-Орыс соғысы»; 1904 – 05) – Қиыр Шығысқа үстемдік орнатуға ұмтылған Ресей мен Жапония арасындағы соғыс. 1894 – 95 ж. Жапония Қытай армиясы мен флотын талқандап, Тайвань, аралдарын және түбегін басып алды. 1900 ж. Ресей шетелдік державалармен бірге Қытайдағы көтерілісін басып жаншуға қатыса отырып, Маньчжурияны өзінің ықпал аймағына айналдырды. 1902 ж. Ұлыбританияның қолдауымен Жапония, Маньчжурия мен Корей түбегіне еніп келе жатқан Ресейге қарсы әскери одақ құрды.
- 1904 ж. 9 ақпанға қараған түні жапон флоты соғыс жарияламастан орыс эскадрасына шабуыл жасады. Жапонияның кенеттен соғыс бастауы Ресей үшін үлкен қиындық тудырды. Бұл кезде транссібір магистралі мен Порт-Артурдағы ірі әскери құрылыстар әлі бітпеген еді.
- 1904 ж. 10 ақпанда Жапония Ресейге ресми түрде соғыс жариялады.
Жапон әскері сәуірдің аяғында өз. маңында тұрған орыс әскерлерін талқандап, Маньчжурияға шабуыл жасады. Сонымен бір мезгілде Порт-Артурдың сол жағындағы түбегіне әскери күштерін түсіріп, бекіністі қоршауға алды және Оңт. Маньчжуриядағы орыс әскерлеріне соққы берді. Орыс әскері шегінуге мәжбүр болды.
- Мамырда қ-на ие болған Жапония Порт-Артурды Маньчжуриядан оқшаулап тастады.
- 1904 ж. қыркүйектің басында патша әскері Ляоян шайқасында ірі жеңіліске ұшырады.
- 2 қаңтар 1905 ж. Ұзаққа созылған қоршаудан кейін Порт-Артур берілуге мәжбүр болды. Порт-Артурды қолға түсіруі Жапонияның стратег. жағдайын едәуір жақсартты.
- 1905 ж. 27 – 28 мамырда теңіз шайқасында орыс эскадрасы толық талқандалды. Орыс-жапон соғысында Ресей біржола жеңілді. Бұл соғыстың барысы мен нәтижесінде патшалық Ресей өзінің экон., әскери тұрғыдан артта қалғандығын көрсетті.
- 1905 ж. 5 қыркүйекте шешілген екі ел арасында Портсмут бітім шартына қол қойылды. Орыс-жапон соғысы нәтижесінде Корея мен оңт. Маньчжурияда Жапон үстемдігі орнады. Жапония Қиыр Шығыстағы жетекші елге айналды. Ал Ресейде бірінші орыс революциясы () басталды.
Дереккөздер
- Васильев Л.С., История Востока, М., 2000.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Orys zhapon sogysy orys Ru ssko yaponskaya vojna zhapon 日露戦争 Nichiro sensō Zhapon Orys sogysy 1904 05 Қiyr Shygyska үstemdik ornatuga umtylgan Resej men Zhaponiya arasyndagy sogys 1894 95 zh Zhaponiya Қytaj armiyasy men flotyn talkandap Tajvan araldaryn zhәne tүbegin basyp aldy 1900 zh Resej sheteldik derzhavalarmen birge Қytajdagy koterilisin basyp zhanshuga katysa otyryp Manchzhuriyany ozinin ykpal ajmagyna ajnaldyrdy 1902 zh Ұlybritaniyanyn koldauymen Zhaponiya Manchzhuriya men Korej tүbegine enip kele zhatkan Resejge karsy әskeri odak kurdy 1904 zh 9 akpanga karagan tүni zhapon floty sogys zhariyalamastan orys eskadrasyna shabuyl zhasady Zhaponiyanyn kenetten sogys bastauy Resej үshin үlken kiyndyk tudyrdy Bul kezde transsibir magistrali men Port Arturdagy iri әskeri kurylystar әli bitpegen edi 1904 zh 10 akpanda Zhaponiya Resejge resmi tүrde sogys zhariyalady Zhog Krejser Pallada Port Arturdyn ajlagyndagy atylystaӘskerlerdin oryn auystyruy Zhapon әskeri sәuirdin ayagynda oz manynda turgan orys әskerlerin talkandap Manchzhuriyaga shabuyl zhasady Sonymen bir mezgilde Port Arturdyn sol zhagyndagy tүbegine әskeri kүshterin tүsirip bekinisti korshauga aldy zhәne Ont Manchzhuriyadagy orys әskerlerine sokky berdi Orys әskeri sheginuge mәzhbүr boldy Mamyrda k na ie bolgan Zhaponiya Port Arturdy Manchzhuriyadan okshaulap tastady 1904 zh kyrkүjektin basynda patsha әskeri Lyaoyan shajkasynda iri zheniliske ushyrady 2 kantar 1905 zh Ұzakka sozylgan korshaudan kejin Port Artur beriluge mәzhbүr boldy Port Arturdy kolga tүsirui Zhaponiyanyn strateg zhagdajyn edәuir zhaksartty 1905 zh 27 28 mamyrda teniz shajkasynda orys eskadrasy tolyk talkandaldy Orys zhapon sogysynda Resej birzhola zhenildi Bul sogystyn barysy men nәtizhesinde patshalyk Resej ozinin ekon әskeri turgydan artta kalgandygyn korsetti 1905 zh 5 kyrkүjekte sheshilgen eki el arasynda Portsmut bitim shartyna kol kojyldy Orys zhapon sogysy nәtizhesinde Koreya men ont Manchzhuriyada Zhapon үstemdigi ornady Zhaponiya Қiyr Shygystagy zhetekshi elge ajnaldy Al Resejde birinshi orys revolyuciyasy bastaldy DerekkozderVasilev L S Istoriya Vostoka M 2000 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet