Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Догон (догом, хабе, кадо, томбо) — Малидің оңтүстік-шығысында (Мопти аймағының оңтүстігінде), Кот-д’Ивуардың солтүстігінде және Буркина-Фасодағы халық. Жалпы саны 800 мың адам. (2007, бағалау).
| Догон | |
| догом, хабе, кадо, томбо | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
| 800 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
|
| |
| Діні | |
| ислам, дәстүрлі нанымдар |
Тілі
Олар сөйлейді. Көптеген адамдар меңгерген.
Діні
Бүгінде догондардың басым көпшілігі ислам дінін ұстанады. Әрбір ауылда дәстүрлі Батыс Судан стилінде жасалған өз мешіті және намаз бөлмелері бар. Бірқатар аймақтарда дәстүрлі нанымдар сақталған, шамамен 10% христиандар (католиктер мен протестанттар).
Кәсібі
Негізгі кәсібі – қолмен қолмен атқарылатын егіншілік (сорго, бұршақ, жүгері, жержаңғақ, көкөністер, әсіресе басқа халықтармен айырбас нысанасы болып табылатын пияз, күріш). Ірі және ұсақ мал ұстайды. Ұсталық және қолданбалы өнер дамыған, ағаш мүсін (мифологиялық кейіпкерлердің, ата-бабалардың мүсіндері), металдан жасалған бұйымдар, жылан терісі, т.б.
Өмір салты
Отбасы үлкен, оны ақсақалдар кеңесі (гинна) басқарады. Қауымдастықты догондардың мифтік арғы атасы Лебе культінің діни қызметкері басқаратын отбасы басшыларының кеңесі басқарады. Догондар көпқабатты ғалам туралы, жаратушы Амма, Номмо бабасы және т.б. туралы күрделі космогониялық идеялары бар бай мифологияны сақтайды. Салттық шерулер мен бетперде киген билер жерлеу кезінде, ауыл шаруашылығы жұмыстарының басталуымен және т.б. шараларда өткізіледі.
Елді мекендері жинақы орналасқан. Тұрғын үйлері бір-бірімен тығыз іргелес, көбінесе екі қабатты, тікбұрышты, қабырғалары қалың саман тастан, су ағыны үшін сәл көлбеу тегіс топырақ төбесі бар.
Бұрынғы кездегі дәстүрлі киім - жамбасқа байланған мата кесінділерін, қазір ерлер үшін ұзын жеңіл жейде, әйелдер үшін түсті белдемшелер мен күрте алмастырған.
Азық-түліктері - жарма, карите майы қосылған бұқтырылған тағамдар, ащы тұздықтар мен дәмдеуіштер басым.
Дереккөздер
- Большая российская энциклопедия 2004–2017 https://old.bigenc.ru/ethnology/text/1963121
- Догоны https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/293810
- Догоны https://travelbelka.ru/gde-zhivut-prishelcy/
- народы мира / Догон http://www.etnolog.ru/people.php?id=DOGO
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Dogon dogom habe kado tombo Malidin ontүstik shygysynda Mopti ajmagynyn ontүstiginde Kot d Ivuardyn soltүstiginde zhәne Burkina Fasodagy halyk Zhalpy sany 800 myn adam 2007 bagalau Dogondogom habe kado tomboBүkil halyktyn sany800 000En kop taralgan ajmaktar Mali Burkina FasoTilderiDiniislam dәstүrli nanymdarTiliOlar sojlejdi Koptegen adamdar mengergen DiniBүginde dogondardyn basym kopshiligi islam dinin ustanady Әrbir auylda dәstүrli Batys Sudan stilinde zhasalgan oz meshiti zhәne namaz bolmeleri bar Birkatar ajmaktarda dәstүrli nanymdar saktalgan shamamen 10 hristiandar katolikter men protestanttar KәsibiNegizgi kәsibi kolmen kolmen atkarylatyn eginshilik sorgo burshak zhүgeri zherzhangak kokonister әsirese baska halyktarmen ajyrbas nysanasy bolyp tabylatyn piyaz kүrish Iri zhәne usak mal ustajdy Ұstalyk zhәne koldanbaly oner damygan agash mүsin mifologiyalyk kejipkerlerdin ata babalardyn mүsinderi metaldan zhasalgan bujymdar zhylan terisi t b Өmir saltyOtbasy үlken ony aksakaldar kenesi ginna baskarady Қauymdastykty dogondardyn miftik argy atasy Lebe kultinin dini kyzmetkeri baskaratyn otbasy basshylarynyn kenesi baskarady Dogondar kopkabatty galam turaly zharatushy Amma Nommo babasy zhәne t b turaly kүrdeli kosmogoniyalyk ideyalary bar baj mifologiyany saktajdy Salttyk sheruler men betperde kigen biler zherleu kezinde auyl sharuashylygy zhumystarynyn bastaluymen zhәne t b sharalarda otkiziledi Eldi mekenderi zhinaky ornalaskan Turgyn үjleri bir birimen tygyz irgeles kobinese eki kabatty tikburyshty kabyrgalary kalyn saman tastan su agyny үshin sәl kolbeu tegis topyrak tobesi bar Buryngy kezdegi dәstүrli kiim zhambaska bajlangan mata kesindilerin kazir erler үshin uzyn zhenil zhejde әjelder үshin tүsti beldemsheler men kүrte almastyrgan Azyk tүlikteri zharma karite majy kosylgan buktyrylgan tagamdar ashy tuzdyktar men dәmdeuishter basym DerekkozderBolshaya rossijskaya enciklopediya 2004 2017 https old bigenc ru ethnology text 1963121 Dogony https dic academic ru dic nsf ruwiki 293810 Dogony https travelbelka ru gde zhivut prishelcy narody mira Dogon http www etnolog ru people php id DOGO