Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Мумбаи ( मुंबई, хинди मुम्बई, ағылш. Mumbai) немесе Бомбей — Махараштра шт. әкімшілік орталық, , халық саны — 11 914 398 адам (2001); қала маңындағылармен 16 368 084 адам.. Жарты бөлігі орналасқан, тағы бір бөлігінде айлақ бар, екінші жағы Арабия теңізімен ұласып тұр.
| Қала | |
| Мумбаи | |
| मुंबई, хинди मुम्बई, ағылш. Mumbai | |
 | |
| Әкімшілігі | |
|---|---|
| Ел | |
| Штат | |
| Мэр | Вишванатх Махадешвар |
| Тарихы мен географиясы | |
| Координаттары | 18°58′ с. е. 72°50′ ш. б. / 18.967° с. е. 72.833° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 18°58′ с. е. 72°50′ ш. б. / 18.967° с. е. 72.833° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Бұрынғы атаулары | Бомбей |
| Жер аумағы | 603 км² |
| Орталығының биiктігі | 11 м |
| Уақыт белдеуі | UTC+5:30 |
| Тұрғындары | |
| Тұрғыны | ▲12 478 447 адам (2011) |
| Тығыздығы | 20 694 адам/км² |
| Агломерация | 21 347 412 |
| Этнохороним | Бомбейлер |
| Ресми тілі |
|
| Сандық идентификаторлары | |
| Телефон коды | +91 22 |
| Пошта индексі | 110 xxx |
| Автомобиль коды | MH-01, MH-02, MH-03 |
| mcgm.gov.in (ағыл.) | |
Мумбаи шекарасы | |
 Ортаққордағы санаты: Мумбаи | |
Бұл аталмыш теңіздегі Үндістанның басты айлағы және дүниежүзіндегі ең үлкен әрі тығыз қоныстанған қалалардың бірі. 1534 жылы қалаға португалдықтар иелік еткен. 1661 жылы ІІ Карлға тұрмысқа шыққан Ектерина Брагансаның жасауы ретінде Англияға өтті.
1668 жылы Ост-Үнді компаниясына сыйға берілген болатын, 1672 жылы бұнда компания басшылығы орналасты, 1708 жылы ол Үндістандағы ағылшын иелігінің орталығы болды. 1869 жылы Суэц каналы ашылғаннан кейін Бомбей дамып, Үндістанның көлік орталығына айналды.
Үндістанның экономикалық, қаржы, сауда, мәдениет және білім, сондай-ақ кино индустриясының орталығы болып отыр.
Қаланың атауы
Мумбаи қаласының атауы Мумбайдан, жергілікті үнділік құдайлар Мумба Девидің аты болып табылады және Маридің «анасы» дегенді білдіреді. Португалияны 16-шы ғасырда қалаға берген «Бомбани» атауы «жақсы бух» деген мағынаны білдіретін сөздерден келеді, дегенмен қазіргі заманғы зерттеулер оны жоққа шығарады. Британдық билікке сәйкес, сөз Бомбейге бұрылды. Атауы 1995 жылы Мумбайға ресми түрде өзгертілді. Бұрынғы атауы қала тұрғындары мен атақты институттармен қолданылады және Батыста да танымал.
Географиялық орналасуы
Мумбай Бомбей, Сальсетта және көрші жағалауды басып алып, Ульха өзенінің аузында орналасқан. Мумбайдың көп бөлігі теңіз деңгейінен 10-15 метр биіктікте орналасқан. Мумбайдың солтүстік бөлігінде шыңы бар, қаланың ең биік нүктесі теңіз деңгейінен 450 метр биіктікте орналасқан. Қала аумағы 603,4 км² құрайды.
Қаланың шегінде көлдер бар: Тульси (ағылш. Tulsi), Вихар, Повай. Санджай-Ганди ұлттық паркінде орналасқан алғашқы екі қала қаланың бір бөлігін ауыз сумен қамтамасыз етеді. Мумбайда ұлттық паркте шыққан үш өзен бар. Қаланың шекарасында мангрлық батпақтар бар. Қаланың жағалауы көптеген ағындармен және бухталармен жұмсалады. Қаладағы топырақ негізінен құмды, теңізге жақын, аллювиальдық, сазды жерлерде. Рок - қара базальттарға жатады. Мумбай сейсмикалық белсенді аймақта орналасқан.
Климаттық жағдайлар
Мумбаи климаты субпексуалды болып табылады. Екі маусым көрінеді: жаңбырлы маусым және құрғақ маусым. Жаңбырлы маусым маусым мен қазан айларына созылады, әсіресе маусым мен қыркүйек айларында қарқынды муссон жаңбырлары қалада жоғары ылғалдылықты тудырады. Орташа температура шамамен 30 °C, температураның ауытқуы 11 °С-ден 38 °C-ге дейін.
Жауын-шашынның жылдық мөлшері — 2200 мм. 1954 жылы — 3451,6 мм. Жауын-шашын көп болды. Желтоқсан айынан мамыр айына дейін құрғақ маусымы қалыпты ылғалдылықпен сипатталады.
Суық солтүстік желдің басым болуына байланысты, қаңтар мен ақпан ең суық айлар.
Дереккөздер
- "Britannica настольная энциклопедия"ТомI,АСТ-Астрель, Мәскеу, 2006,ISBN 978-5-17-038532-4(Т.1) (АСТ),ISBN 978-5-271-15120-0 (Т.1) (Астрель)
- Machado, José Pedro, «Dicionário Onomástico Etimológico da Língua Portuguesa», Livros Horizonte, 2003, «Bombaim», vol. I, pp. 265/266.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Mumbai म बई hindi म म बई agylsh Mumbai nemese Bombej Maharashtra sht әkimshilik ortalyk halyk sany 11 914 398 adam 2001 kala manyndagylarmen 16 368 084 adam Zharty boligi ornalaskan tagy bir boliginde ajlak bar ekinshi zhagy Arabiya tenizimen ulasyp tur ҚalaMumbaiम बई hindi म म बई agylsh MumbaiӘkimshiligiEl Үndistan ҮndistanShtatMaharashtraMerVishvanath MahadeshvarTarihy men geografiyasyKoordinattary18 58 s e 72 50 sh b 18 967 s e 72 833 sh b 18 967 72 833 G O Ya Koordinattar 18 58 s e 72 50 sh b 18 967 s e 72 833 sh b 18 967 72 833 G O Ya Buryngy ataularyBombejZher aumagy603 km Ortalygynyn biiktigi11 mUakyt beldeuiUTC 5 30TurgyndaryTurgyny 12 478 447 adam 2011 Tygyzdygy20 694 adam km Aglomeraciya21 347 412EtnohoronimBombejlerResmi tiliSandyk identifikatorlaryTelefon kody 91 22Poshta indeksi110 xxxAvtomobil kodyMH 01 MH 02 MH 03mcgm gov in agyl MumbaiMumbai shekarasyOrtakkordagy sanaty Mumbai Bul atalmysh tenizdegi Үndistannyn basty ajlagy zhәne dүniezhүzindegi en үlken әri tygyz konystangan kalalardyn biri 1534 zhyly kalaga portugaldyktar ielik etken 1661 zhyly II Karlga turmyska shykkan Ekterina Bragansanyn zhasauy retinde Angliyaga otti 1668 zhyly Ost Үndi kompaniyasyna syjga berilgen bolatyn 1672 zhyly bunda kompaniya basshylygy ornalasty 1708 zhyly ol Үndistandagy agylshyn ieliginin ortalygy boldy 1869 zhyly Suec kanaly ashylgannan kejin Bombej damyp Үndistannyn kolik ortalygyna ajnaldy Үndistannyn ekonomikalyk karzhy sauda mәdeniet zhәne bilim sondaj ak kino industriyasynyn ortalygy bolyp otyr Қalanyn atauyMumbai kalasynyn atauy Mumbajdan zhergilikti үndilik kudajlar Mumba Devidin aty bolyp tabylady zhәne Maridin anasy degendi bildiredi Portugaliyany 16 shy gasyrda kalaga bergen Bombani atauy zhaksy buh degen magynany bildiretin sozderden keledi degenmen kazirgi zamangy zertteuler ony zhokka shygarady Britandyk bilikke sәjkes soz Bombejge buryldy Atauy 1995 zhyly Mumbajga resmi tүrde ozgertildi Buryngy atauy kala turgyndary men atakty instituttarmen koldanylady zhәne Batysta da tanymal Geografiyalyk ornalasuyMumbai zhәne onyn toniregi garyshtyk bejnesi 2011 zhylgy 30 kantar Mumbaj Bombej Salsetta zhәne korshi zhagalaudy basyp alyp Ulha ozeninin auzynda ornalaskan Mumbajdyn kop boligi teniz dengejinen 10 15 metr biiktikte ornalaskan Mumbajdyn soltүstik boliginde shyny bar kalanyn en biik nүktesi teniz dengejinen 450 metr biiktikte ornalaskan Қala aumagy 603 4 km kurajdy Қalanyn sheginde kolder bar Tulsi agylsh Tulsi Vihar Povaj Sandzhaj Gandi ulttyk parkinde ornalaskan algashky eki kala kalanyn bir boligin auyz sumen kamtamasyz etedi Mumbajda ulttyk parkte shykkan үsh ozen bar Қalanyn shekarasynda mangrlyk batpaktar bar Қalanyn zhagalauy koptegen agyndarmen zhәne buhtalarmen zhumsalady Қaladagy topyrak negizinen kumdy tenizge zhakyn allyuvialdyk sazdy zherlerde Rok kara bazalttarga zhatady Mumbaj sejsmikalyk belsendi ajmakta ornalaskan Klimattyk zhagdajlarMumbai klimaty subpeksualdy bolyp tabylady Eki mausym korinedi zhanbyrly mausym zhәne kurgak mausym Zhanbyrly mausym mausym men kazan ajlaryna sozylady әsirese mausym men kyrkүjek ajlarynda karkyndy musson zhanbyrlary kalada zhogary ylgaldylykty tudyrady Ortasha temperatura shamamen 30 C temperaturanyn auytkuy 11 S den 38 C ge dejin Zhauyn shashynnyn zhyldyk molsheri 2200 mm 1954 zhyly 3451 6 mm Zhauyn shashyn kop boldy Zheltoksan ajynan mamyr ajyna dejin kurgak mausymy kalypty ylgaldylykpen sipattalady Suyk soltүstik zheldin basym boluyna bajlanysty kantar men akpan en suyk ajlar Derekkozder Britannica nastolnaya enciklopediya TomI AST Astrel Mәskeu 2006 ISBN 978 5 17 038532 4 T 1 AST ISBN 978 5 271 15120 0 T 1 Astrel Machado Jose Pedro Dicionario Onomastico Etimologico da Lingua Portuguesa Livros Horizonte 2003 Bombaim vol I pp 265 266