Янтарь (ағылш. Amber, лат. gentaras – ағаш шайыры) – палеоген кезеңінде өскен қылқан жапырақты ағаштардың шайырларынан түзілген органикалық қосылыс түріндегі минерал. Химиялық формуласы: 4064O4, құрамы (%-бен): – 79,0; – 11,0; – 10,0 және аздаған күкірт қоспасы бар. Минералдық түрлері: , , , , . Минералдық агрегаттары , , түрінде келеді. Түсі сары , сары, қоңыр, жылтыр, мөлдір, жарықты жақсы өткізеді, аморфты, шытынап сынады. Қаттылығы Моос шкаласы бойынша 2 – 2,5, тығыздығы 1,0 – 1,1 г/см3, 1500С-та жұмсарады, 250 – 4000С-та балқиды. Жанғанда хош иіс шығарады. Жақсы өңделеді, электр тогын өте нашар өткізеді, бензол мен күкіртті көміртекте жақсы ериді. Янтарь Балтық теңіз жағалауында, Польшада, Германияда, Данияда, Швецияда, Ұлыбританияда, АҚШ-та табылған. Ол оқшаулағыштық бұйымдар, Янтарь қышқылы медицина препараттар, сыр, т.б. дайындауға, зергерлік істе қолданылады.
Сілтемелер
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, X том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Yantar agylsh Amber lat gentaras agash shajyry paleogen kezeninde osken kylkan zhapyrakty agashtardyn shajyrlarynan tүzilgen organikalyk kosylys tүrindegi mineral Himiyalyk formulasy 4064O4 kuramy ben 79 0 11 0 10 0 zhәne azdagan kүkirt kospasy bar Mineraldyk tүrleri Mineraldyk agregattary tүrinde keledi Tүsi sary sary konyr zhyltyr moldir zharykty zhaksy otkizedi amorfty shytynap synady Қattylygy Moos shkalasy bojynsha 2 2 5 tygyzdygy 1 0 1 1 g sm3 1500S ta zhumsarady 250 4000S ta balkidy Zhanganda hosh iis shygarady Zhaksy ondeledi elektr togyn ote nashar otkizedi benzol men kүkirtti komirtekte zhaksy eridi Yantar Baltyk teniz zhagalauynda Polshada Germaniyada Daniyada Shveciyada Ұlybritaniyada AҚSh ta tabylgan Ol okshaulagyshtyk bujymdar Yantar kyshkyly medicina preparattar syr t b dajyndauga zergerlik iste koldanylady Ishinde kumyrskasy bar baltyk yantarySiltemelerDerekkozder Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 X tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet