Испания - унитарлы мемлекет,бірақ Басков пен Каталонияның автономиясы кең.
Негізгі әкімшілік-аумақтық бірлік ретінде автономдық бірлестік (ис. comunidad autonoma) танылады. Қазіргі таңда мемлкетте 17 автономдық бірлестік бар.Автономдық бірлестіктердің құрылуы Испанияның 1978 жылғы Конституциясында қарастырылады,(152.1 бабы автономдық бірлестіктердің институционалды негізін қарастырады ) -жалпы сайлаумен таңдалатын, құқықтық Ассамблея,атқаратын қызметтерімен Үкімет кеңесі және құқықтық Ассамблеясымен сайланатын автономдық бірлестік төрағасы),кейбір аудандар бірізділігін тек қана демократияға ауысқаннан кейін(мысалы — , Риоха), тарихи облыстарға кірген,шекаралары провинция шекараларымен түйіскен.Автономдық бірлестіктердің өзіндік жарғылары бар;билікті одақ үкіметі орталық үкіметпен бөліседі.Автономдық бірлестіктердің өкілдік органы - парламенттер(Parlamento),Астурияда - бас басшы(Junta General),,Эстремадурада,Мадридте(автономдық бірлестік) - жиналыстар (Asamblea), Арагонда, Кастилия — Ла-Манчада, Кастилия и Леонда және Валенсияда(автономдық бірлестік) — палаталар (cortes), атқарушы органдармен — Галисиядағы, Эстремадурадағы, Кастилия — Ла-Манчадағы,Кастилия және Леондағы үкіметтер(Gobierno) -басшылық(Junta) ,Арагонда және Наваррада(автономдық бірлестік)- депутациялар(Diputación),Андалусияда және Валенсияда(автономдық бірлестік) - кеңестер (Consejo),әрбір атқарушы орган төраға(Presidente) мен кеңесшілерден (Consejero) тұрады.
Өз кезегінде автономдық бірлестіктер провинцияларға(provincias) бөлінеді,Африкадағы 2 автономдық (ciudades autónomas) қалаларды Сеута және Мелилья қосқанда 52 жуық провинция бар. Провинцияның өкілдік органдары,әрқайсысы төраға (Presidente) мен вокалдан (Vocal) тұратын - провинциалды депутациялар(Diputación provincial),атқарушы органдар - үкімет басшылығы(Junta de Gobierno).
Провинциялар комаркаларға бөлінеді,комаркалар муниципияға бөлінеді.Муниципияның өкілдік органы - (Ayuntamiento),атқарушы органы - жергілікті үкімет басшылығы(Junta de Gobierno Local),әрқайсысы алькальда (alcalde) және вокалдан (Vocal) тұрады.
Құқықтық Ассамблеялар
Аудан көлеміндегі ассамблеялар бір палаталы парламенттен тұрады,аудандарына байланысты құқықтық органдардың түрлері әр тұрлі болады:
- Парламент: Андалусия, Балеар аралы, Канар аралы, Каталония, Галисия, Риоха, Наварра, Басков
- Кортесалар: Арагон, Кастилья ла Манча, Кастилья және Леон,Валенсия
- Асамблея: Экстрамадура, Мадрид және Мурсия
- Хунта: Астурия
Сайлау
Аумақтық органдардағы сайлау -жалпы құқықтық сайлауға негізделген.Сайлау барлық автономдық бірлестктерде әр 4 жыл сайын мамыр айының соңғы жексенбісінде өтеді,мыналардан басқа:
- Андалусия
- Каталония
- Галисия
- Басков
- Валенсия, Наварра және Арагон сайлаулары осы жүйемен өтеді,бірақ автономиялық реформадан кейін автономдық бірлестіктің төрағасында парламентті тарату және сайлауды кез келген уақытқа қою құқығы пайда болды.
Басқа органдар
Бірлестіктер өзіндік бюджеттік тексерістер құра алады(Tribunales de Cuentas), Сообщества могут создавать свои собственные органы бюджетного контроля (Tribunales de Cuentas), адам құқықтары туралы институт (Defensor del Pueblo) және т.б өз қызметін жақсартуға арналған мекемелер бар.
Испанияның автономдық бірлестіктері және олардың астаналары
№ | Аумақ | Әкімшілік орталығы | Жер аумағы км² | Халқы 2011 | Туы |
---|---|---|---|---|---|
1 | Андалусия | Севилья | 87 268 | 8 424 102 | |
2 | Арагон | Сарагоса | 47 719 | 1 346 293 | |
3 | Астурия | Овьедо | 10 604 | 1 081 487 | |
4 | Пальма-де-Мальорка | 4 992 | 1 113 114 | ||
5 | 23 255 | 5 117 190 | |||
6 | Галисия | 29 574 | 2 795 422 | ||
7 | , | 7 447 | 2 126 769 | ||
8 | 5 321 | 593 121 | |||
9 | Кастилия — Ла-Манча | 79 463 | 2 115 334 | ||
10 | Вальядолид | 94 223 | 2 558 463 | ||
11 | Каталония | Барселона | 32 114 | 7 539 618 | |
12 | Мадрид | 8 028 | 6 489 680 | ||
13 | Мурсия | 11 313 | 1 470 069 | ||
14 | 10 391 | 642 051 | |||
15 | Риоха | 5 045 | 322 955 | ||
16 | 7 234 | 2 184 606 | |||
17 | Эстремадура | 41 634 | 1 109 367 | ||
Всего | 505 625 | 47 029 641 |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ispaniya unitarly memleket birak Baskov pen Kataloniyanyn avtonomiyasy ken Negizgi әkimshilik aumaktyk birlik retinde avtonomdyk birlestik is comunidad autonoma tanylady Қazirgi tanda memlkette 17 avtonomdyk birlestik bar Avtonomdyk birlestikterdin kuryluy Ispaniyanyn 1978 zhylgy Konstituciyasynda karastyrylady 152 1 baby avtonomdyk birlestikterdin institucionaldy negizin karastyrady zhalpy sajlaumen tandalatyn kukyktyk Assambleya atkaratyn kyzmetterimen Үkimet kenesi zhәne kukyktyk Assambleyasymen sajlanatyn avtonomdyk birlestik toragasy kejbir audandar birizdiligin tek kana demokratiyaga auyskannan kejin mysaly Rioha tarihi oblystarga kirgen shekaralary provinciya shekaralarymen tүjisken Avtonomdyk birlestikterdin ozindik zhargylary bar bilikti odak үkimeti ortalyk үkimetpen bolisedi Avtonomdyk birlestikterdin okildik organy parlamentter Parlamento Asturiyada bas basshy Junta General Estremadurada Madridte avtonomdyk birlestik zhinalystar Asamblea Aragonda Kastiliya La Manchada Kastiliya i Leonda zhәne Valensiyada avtonomdyk birlestik palatalar cortes atkarushy organdarmen Galisiyadagy Estremaduradagy Kastiliya La Manchadagy Kastiliya zhәne Leondagy үkimetter Gobierno basshylyk Junta Aragonda zhәne Navarrada avtonomdyk birlestik deputaciyalar Diputacion Andalusiyada zhәne Valensiyada avtonomdyk birlestik kenester Consejo әrbir atkarushy organ toraga Presidente men kenesshilerden Consejero turady Өz kezeginde avtonomdyk birlestikter provinciyalarga provincias bolinedi Afrikadagy 2 avtonomdyk ciudades autonomas kalalardy Seuta zhәne Melilya koskanda 52 zhuyk provinciya bar Provinciyanyn okildik organdary әrkajsysy toraga Presidente men vokaldan Vocal turatyn provincialdy deputaciyalar Diputacion provincial atkarushy organdar үkimet basshylygy Junta de Gobierno Provinciyalar komarkalarga bolinedi komarkalar municipiyaga bolinedi Municipiyanyn okildik organy Ayuntamiento atkarushy organy zhergilikti үkimet basshylygy Junta de Gobierno Local әrkajsysy alkalda alcalde zhәne vokaldan Vocal turady Қukyktyk Assambleyalar Audan kolemindegi assambleyalar bir palataly parlamentten turady audandaryna bajlanysty kukyktyk organdardyn tүrleri әr turli bolady Parlament Andalusiya Balear araly Kanar araly Kataloniya Galisiya Rioha Navarra Baskov Kortesalar Aragon Kastilya la Mancha Kastilya zhәne Leon Valensiya Asambleya Ekstramadura Madrid zhәne Mursiya Hunta AsturiyaSajlau Aumaktyk organdardagy sajlau zhalpy kukyktyk sajlauga negizdelgen Sajlau barlyk avtonomdyk birlestkterde әr 4 zhyl sajyn mamyr ajynyn songy zheksenbisinde otedi mynalardan baska Andalusiya Kataloniya Galisiya Baskov Valensiya Navarra zhәne Aragon sajlaulary osy zhүjemen otedi birak avtonomiyalyk reformadan kejin avtonomdyk birlestiktin toragasynda parlamentti taratu zhәne sajlaudy kez kelgen uakytka koyu kukygy pajda boldy Baska organdar Birlestikter ozindik byudzhettik tekserister kura alady Tribunales de Cuentas Soobshestva mogut sozdavat svoi sobstvennye organy byudzhetnogo kontrolya Tribunales de Cuentas adam kukyktary turaly institut Defensor del Pueblo zhәne t b oz kyzmetin zhaksartuga arnalgan mekemeler bar Ispaniyanyn avtonomdyk birlestikteri zhәne olardyn astanalary Aumak Әkimshilik ortalygy Zher aumagy km Halky 2011 Tuy1 Andalusiya Sevilya 87 268 8 424 1022 Aragon Saragosa 47 719 1 346 2933 Asturiya Ovedo 10 604 1 081 4874 Palma de Malorka 4 992 1 113 1145 23 255 5 117 1906 Galisiya 29 574 2 795 4227 7 447 2 126 7698 5 321 593 1219 Kastiliya La Mancha 79 463 2 115 33410 Valyadolid 94 223 2 558 46311 Kataloniya Barselona 32 114 7 539 61812 Madrid 8 028 6 489 68013 Mursiya 11 313 1 470 06914 10 391 642 05115 Rioha 5 045 322 95516 7 234 2 184 60617 Estremadura 41 634 1 109 367Vsego 505 625 47 029 641