Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Орамжапырақ тұқымдасы (лат. Brassicaceae), немесе крестгүлділер тұқымдасы (лат. Cruciferae) – қосжарнақты, бір, екі және көп жылдық шөптесін, бұта, жартылай бұта өсімдіктер. Дүние жүзінде негізінен Солтүстік жарты шарда тараған 350 туысы, 3 мыңдай түрі белгілі. Қазақстанда 78 туысқа жататын 298 түрі бар. Жапырақтары кезектесе орналасқан, бөбе жапырағы болмайды. Гүлі ақ, қызғылт, сары, көк түсті, қосжынысты. 4 тостағанша, 4 күлте жапырақшалары қиғаш (крест) орналасқан. Гүлшоғыры сыпыртқы тәрізді. Аталығы 6, аналығы – біреу. Наурыз – тамыз айларында гүлдейді. Жемісі – , кейде жаңғаққа ұқсас болады. Тұқымы майлы, құрамында бар. Орамжапырақ тұқымдасының арасында тағамдық көкөністер (қырыққабат, шалқан, шалғам, , т.б.), майлы өсімдіктер (қыша, арыш, т.б.), дәм-татымдық (қышабас, ақжелкек, баймана, т.б.), дәрілік (ымыртгүл, шытырмақ, қанатжеміс, жұмыршақ, т.б.), бояу алынатын (қышабас, шытыршық), балдық және әсемдік үшін өсірілетін көптеген түрлері кездеседі. Орамжапырақ тұқымдасының шөл, шөлейтті жерлерде өсетін түрлерінің мал азықтық маңызы зор. Орамжапырақ тұқымдасына жататын өсімдіктердің арасында қорғауға алынып, Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген 15 түрі бар. Мысалы, Попов ақшешегі (Arabіs popovіі), шымыр ергеш (Stroganovіa robusta), жіңішке пайыз (Stubendorfіa gracіlіs), тағы да басқа
| Орамжапырақ тұқымдасы | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| ||||||||||
| Тектері | ||||||||||
| See text. |
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VII том
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Oramzhapyrak tukymdasy lat Brassicaceae nemese krestgүldiler tukymdasy lat Cruciferae koszharnakty bir eki zhәne kop zhyldyk shoptesin buta zhartylaj buta osimdikter Dүnie zhүzinde negizinen Soltүstik zharty sharda taragan 350 tuysy 3 myndaj tүri belgili Қazakstanda 78 tuyska zhatatyn 298 tүri bar Zhapyraktary kezektese ornalaskan bobe zhapyragy bolmajdy Gүli ak kyzgylt sary kok tүsti koszhynysty 4 tostagansha 4 kүlte zhapyrakshalary kigash krest ornalaskan Gүlshogyry sypyrtky tәrizdi Atalygy 6 analygy bireu Nauryz tamyz ajlarynda gүldejdi Zhemisi kejde zhangakka uksas bolady Tukymy majly kuramynda bar Oramzhapyrak tukymdasynyn arasynda tagamdyk kokonister kyrykkabat shalkan shalgam t b majly osimdikter kysha arysh t b dәm tatymdyk kyshabas akzhelkek bajmana t b dәrilik ymyrtgүl shytyrmak kanatzhemis zhumyrshak t b boyau alynatyn kyshabas shytyrshyk baldyk zhәne әsemdik үshin osiriletin koptegen tүrleri kezdesedi Oramzhapyrak tukymdasynyn shol sholejtti zherlerde osetin tүrlerinin mal azyktyk manyzy zor Oramzhapyrak tukymdasyna zhatatyn osimdikterdin arasynda korgauga alynyp Қazakstannyn Қyzyl kitabyna engizilgen 15 tүri bar Mysaly Popov aksheshegi Arabis popovii shymyr ergesh Stroganovia robusta zhinishke pajyz Stubendorfia gracilis tagy da baskaOramzhapyrak tukymdasyҚyshabasDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylarSaby Tukymdasy BrassicaceaeTekteriSee text Oramzhapyrak tukymdasyna zhatatyn osimdikOramzhapyrak tukymdasyna zhatatyn osimdikterdin onimiDerekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VII tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet