Абшерон түбегі (Апшерон, әз. Abşeron yarımadası) — Каспий теңізінің батыс жағалауындағы Әзірбайжан территориясындағы түбек. «Апшерон» атауының шығу тегінің екі нұсқасы бар: "ащы су" ("аб" - су, "шерон" - ащы ) және "тәтті су" ("аб" - су, "ширин" - тәтті ).
Абшерон түбегі әз. Abşeron yarımadası | |
Түбектің жер серіктен көрінісі | |
Сипаттамасы | |
---|---|
Ауданы | 2 110 км² |
Орналасуы | |
40°27′49″ с. е. 49°57′27″ ш. б. / 40.46361° с. е. 49.95750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 40°27′49″ с. е. 49°57′27″ ш. б. / 40.46361° с. е. 49.95750° ш. б. (G) (O) (Я) | |
Акватория | Каспий теңізі |
Ел | Әзербайжан |
Абшерон түбегі Ортаққорда |
Географиясы
Ұзындығы - 60 км, ені - 30 км-ге дейін жетеді. Биіктігі 50-165 м.
Антропоген және неоген шөгінділерінен түзілген. Апшерон түбегінің мұнайы, газы, минералды бұлақтары ерте кезден белгілі.
Климаты құрғақ субтропиктік, топырағы қоңыр және сұр. Шөлейт жердің өсімдіктері өседі.
Апшерон түбегі - Әзірбайжанның халығы тығыз қоныстанған бөлігі. Түбекте Сумгаит қаласы және көптеген мұнай кәсіпшіліктері бар. Суармалы жерде жүзім, бау-бақша өсіру дамыған.
Апшерон түбегінің жағасында Баку орналасқан. Бакудың маңайында (10—15 км) "Апшерон ауылдары" немесе "Баку ауылдары" атты көптеген елді мекендер орналасқан. 1870 жылы олардың саны 40 тұғын. Қазір ауылдардың саны 61 болып кетті.
Ірілері:
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- Бильгях,
- ,
- ,
- Бузовна,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- Зира,
- ,
- Кала,
- ,
- ,
- ,
- ,
- Мардакан,
- ,
- ,
- Нардаран,
- ,
- ,
- Пиршаги,
- Рамана,
- ,
- Сарай ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- ,
- .
Апшерон түбегінде көптеген тарихи ескерткіштер сақталған: - (XIV ғ.), (1232 жыл), (XIІ ғ.), От ғибдатханасы «Атешгях» (XVII—XVIII ғ.), Мардакян дендрарийі.
Дереккөздер
- Географические названия мира: Топонимический словарь. — М: АСТ. Поспелов Е.М. 2001. Стр. 40-41
- Салимов, Таваккюль. «Тюркян». XXI—YNE. Баку, 2001
- Мардакянский дендрарий Мұрағатталған 10 қазанның 2007 жылы.
Әдебиет
- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
Сыртқы сілтемелер
- Апшеронский полуостров Мұрағатталған 14 мамырдың 2009 жылы. / Словарь современных географических названий, Издательство «У-Фактория», 2003. — ISBN 5-94799-148-9
- Апшеронский регион
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Absheron tүbegi Apsheron әz Abseron yarimadasi Kaspij tenizinin batys zhagalauyndagy Әzirbajzhan territoriyasyndagy tүbek Apsheron atauynyn shygu teginin eki nuskasy bar ashy su ab su sheron ashy zhәne tәtti su ab su shirin tәtti Absheron tүbegi әz Abseron yarimadasiTүbektin zher serikten korinisiSipattamasyAudany2 110 km Ornalasuy40 27 49 s e 49 57 27 sh b 40 46361 s e 49 95750 sh b 40 46361 49 95750 G O Ya Koordinattar 40 27 49 s e 49 57 27 sh b 40 46361 s e 49 95750 sh b 40 46361 49 95750 G O Ya T AkvatoriyaKaspij teniziEl ӘzerbajzhanAbsheron tүbegiAbsheron tүbegi OrtakkordaGeografiyasyҰzyndygy 60 km eni 30 km ge dejin zhetedi Biiktigi 50 165 m Antropogen zhәne neogen shogindilerinen tүzilgen Apsheron tүbeginin munajy gazy mineraldy bulaktary erte kezden belgili Klimaty kurgak subtropiktik topyragy konyr zhәne sur Sholejt zherdin osimdikteri osedi Apsheron tүbegi Әzirbajzhannyn halygy tygyz konystangan boligi Tүbekte Sumgait kalasy zhәne koptegen munaj kәsipshilikteri bar Suarmaly zherde zhүzim bau baksha osiru damygan Apsheron tүbeginin zhagasynda Baku ornalaskan Bakudyn manajynda 10 15 km Apsheron auyldary nemese Baku auyldary atty koptegen eldi mekender ornalaskan 1870 zhyly olardyn sany 40 tugyn Қazir auyldardyn sany 61 bolyp ketti Қyz munarasy Irileri Bilgyah Buzovna Zira Kala Mardakan Nardaran Pirshagi Ramana Saraj Apsheron tүbeginde koptegen tarihi eskertkishter saktalgan XIV g 1232 zhyl XII g Ot gibdathanasy Ateshgyah XVII XVIII g Mardakyan dendrariji DerekkozderGeograficheskie nazvaniya mira Toponimicheskij slovar M AST Pospelov E M 2001 Str 40 41 Salimov Tavakkyul Tyurkyan XXI YNE Baku 2001 Mardakyanskij dendrarij Muragattalgan 10 kazannyn 2007 zhyly Әdebiet Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998Syrtky siltemelerApsheronskij poluostrov Muragattalgan 14 mamyrdyn 2009 zhyly Slovar sovremennyh geograficheskih nazvanij Izdatelstvo U Faktoriya 2003 ISBN 5 94799 148 9 Apsheronskij region