Жаңа Гвинея

Жаңа Гвинея (индонезияша Papua, ағылш. New Guinea) — Тынық мұхиттың батысындағы арал. Меланезия топаралына кіреді. Үлкендігі жағынан Жер шарындағы Гренландиядан кейінгі екінші арал. Ауданы 829 мың км² . Австралиядан бұғазы бөліп тұр.

Жаңа Гвинея Pulau Irian, ағылш. New Guinea, Niugini
Жаңа Гвинея саяси бөлінуі
Сипаттамасы
Ауданы	786 000 км²
Ең биік нүктесі	4884 м
Тұрғындар (2010 жыл)	9 500 000 адам
Халық тығыздығы	12,087 адам/км²
Орналасуы
5°19′ о. е. 141°36′ ш. б. / 5.317° о. е. 141.600° ш. б. / -5.317; 141.600 ^(G) ^(O) ^(Я)Координаттар: 5°19′ о. е. 141°36′ ш. б. / 5.317° о. е. 141.600° ш. б. / -5.317; 141.600 ^(G) ^(O) ^(Я)^(T)
Акватория	Тынық мұхит
Елдер	Индонезия  Папуа — Жаңа Гвинея
Аймақтар	, , , ,
Жаңа Гвинея
Жаңа Гвинея Ортаққорда

 Басқа мағыналар үшін деген бетті қараңыз.

Аралдың орталық бөлігінде батыстан шығысқа қарай Орталық таулар созылып жатыр (абсолютiк биіктігі 5030 м, ), ал солт-нде Жағалаулық таулар (абсолютiк биіктігі 4103 м, тауы) орналасқан. Оңтүстік бөлігі ойпатты кең жазық, абсолюттік биіктігі 100 м-ден аспайды, оңтүстік-батысы — батпақты. Солтүстік жартысының климаты — экваторлық, оңтүстігінде — субэкваторлық. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері жазықта 1000 мм, таулы аймақтарда 4000 мм-ге дейін жетеді. Биікт. 4000 м-ден асатын тауларда мұздықтар қалыптасқан. Өзендері ұзын, суы мол (, , , ), кеме жүзуге қолайлы. Ылғалды тропиктік орман өседі. Оңт-нде саванна кездеседі. Ормандарда папоротник, лавр, мирта, қылқан жапырақты ағаштар өседі. Жануарлары — кенгуру, қалталы борсық, крокодил. Аралдың батыс бөлігі Индонезияның территориясына (Батыс Ириан), шығысы Папуа — Жаңа Гвинея мемлекетінің территориясына енеді. Аралдың тұрғылықты халқы — папуастар мен меланезиялықтар. Негізгі кәсібі — егіншілік. Негізінен, батат, жүгері өсіреді. Кокос пальмасы, какао, кофе, каучук гевеясы плантациялары бар. Мұнай, күміс, алтын, көмір өндіріледі. Балық аулау кәсібі дамыған. Ірі қалалары: Порт-Морсби, (Папуа — Жаңа Гвинея), , (Индонезия). Жаңа Гвинея аралында европалықтардан алғаш рет 16 ғ-дың 1-жартысында португал саяхатшылары болып қайтты. Аралды орыс ғалымы Н.Н. Миклухо-Маклай (1846 — 1888) зерттеген.