Әкім Ұртайұлы Әшімов (Әкім Тарази, 1933 жылы 9 қыркүйекте Алматыда туған) — жазушы, драматург, сценарист. Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері (1999). Қазақстан Республикасының Мемлекеттік сыйлығының лауреаты (2007). Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры.
Әкім Тарази | ||||
Әкім Үртайұлы Әшімов | ||||
Туған күні | 9 қыркүйек 1933 (91 жас) | |||
---|---|---|---|---|
Туған жері | ||||
Азаматтығы | ||||
Ұлты | қазақ | |||
Мансабы | ||||
Шығармалардың тілі | қазақ тілі | |||
Дебюті | "Құйрықты жұлдыз" повесі (1966) | |||
Марапаттары | | |||
Сыйлықтары |
|
Толығырақ
Дулат тайпасының Жаныс руынан.
- Әкім Ұртайұлы 1933 жылы 9 қыркүйекте Алматыда дүниеге келген.
- Орта мектепті 1950 жылы Жамбыл обылысы, Луговой (Рысқұлов), Жаңа тұрмыс ауылында бітірген.
- 1957 жылы Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетін бітірген.
- 1968 жылдан Қазақстан жазушылар одағының мүшесі.
- 1956 жылдан еңбек жолын бастаған. Жамбыл облысының Шу ауданы мұғалім (1956-58), "Ара" журналында фельетонист (1958-59), "Қазақстан пионері" газетінде жауапты хатшы (1962- 70), "Қазақфильм" киностуциясында сценарийлік редакциялық алқа мүшесі, бас редактор, 1970-71 "Литературная газетаның" Қазақстан бойынша тілшісі, 1971-80 жылдары Қазақстан Кинематографиялық одағы басқармасының 1-хатшысы болды. 1986- 91 жылдары Қазақстан Жазушылар одағының хатшысы, 1991-93 жылдары Қазақстан Ресупбликасы Мәдениет министрлігінің кеңесшісі, 1993-95 жылдары "Қаржы-қаражат" журналының бас редакторы қызметтерін атқарды. 1995 жылдан Т.Жүргенов атындағы өнер академиясының доценті.
- 2009 жылдан Қазақ ұлттық өнер университетінің профессоры.
Шығармалары
- Әшімовтің алғашқы кітабы "Құйрықты жұлдыз" повесі 1966 жылы шықты.
- "Үлкен ауыл" (1968),
- "Асу-асу" (1970),
- "Көкжиек" (1980),
- "Басынан Қаратаудың" (1984) повесть-әңгімелер,
- "Қыз махаббаты" (1982) пьесалар жинақтары,
- "Бұлтқа салған ұясын" (1978),
- "Тасжарған" (1980),
- "Кен" (1986),
- "Жаза" (1998),
- "Шер" (2000),
- "Махаббат жыры" (2001),
- "Қиянат" (2002) романдары жарияланды.
Сондай-ақ ол
- "Күлмейтін комедия" (1966),
- "Жақсы кісі" (1968),
- "Жолы болғыш жігіт" (1972),
- "Қос боздақ" (1985), т.б. пьесалардың,
- "Тұлпардың ізі" (1964, реж. М.Бегалин),
- "Арман-атаман" (1965, реж. Ш.Бейсенбаев),
- "Қараш-Қараш оқиғасы" (1972, реж. Б.Шөмшиев), т.б. кинофильм сценарийлерінің авторы.
- Фолиант баспасында 8 томдығы толық шыққан:
- 1. Тасжарған
- 2. Қиянат. Жаза.
- 3. Тырна, тырна, тырналар. Ақбердінің ауласы.Москва: баласаз. Сарманқұл. 2999999+1. Әнім сен едің.
- 4. Құйрықты жұлдыз. Қодарқұл. Жадыра. Аспанбай мен Райгүл. Аяз бен Биби.
- 5. Қорқау жұлдыз. Шер.
- 6. Мұстафа Шоқай.
- 7. Тәж. Эсселер.
- 8. Аспан айналып жерге түскен күн.
- Бірқатар кітаптары орыс, венгр, чех, неміс тілдерінде жарық көрген. 2002 жылы "Жаза" романы үшін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығы берілді.
Марапаттары
Дереккөздер
- Баспа бас директоры:Әшірбек Көпіш Бәйдібек баба - Алып бәйтерек ұрпақтарының шежіресі. Жаныс — Алматы: Издательство Өнер, 2004. — 992 б. — ISBN 9965-595-78-Х.
- Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әkim Ұrtajuly Әshimov Әkim Tarazi 1933 zhyly 9 kyrkүjekte Almatyda tugan zhazushy dramaturg scenarist Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri 1999 Қazakstan Respublikasynyn Memlekettik syjlygynyn laureaty 2007 Қazak ulttyk oner universitetinin professory Әkim TaraziӘkim Үrtajuly ӘshimovTugan kүni9 kyrkүjek 1933 1933 09 09 91 zhas Tugan zheriAlmatyAzamattygy KSRO ҚazakstanҰltykazakMansabyzhazushy dramaturg scenarist pedagog professorShygarmalardyn tilikazak tiliDebyuti Қujrykty zhuldyz povesi 1966 MarapattaryҚurmet ordeniҚazakstannyn enbek sinirgen kajratkeriSyjlyktaryTolygyrakDulat tajpasynyn Zhanys ruynan Әkim Ұrtajuly 1933 zhyly 9 kyrkүjekte Almatyda dүniege kelgen Orta mektepti 1950 zhyly Zhambyl obylysy Lugovoj Ryskulov Zhana turmys auylynda bitirgen 1957 zhyly Abaj atyndagy Қazak ulttyk pedagogikalyk universitetin bitirgen 1968 zhyldan Қazakstan zhazushylar odagynyn mүshesi 1956 zhyldan enbek zholyn bastagan Zhambyl oblysynyn Shu audany mugalim 1956 58 Ara zhurnalynda feletonist 1958 59 Қazakstan pioneri gazetinde zhauapty hatshy 1962 70 Қazakfilm kinostuciyasynda scenarijlik redakciyalyk alka mүshesi bas redaktor 1970 71 Literaturnaya gazetanyn Қazakstan bojynsha tilshisi 1971 80 zhyldary Қazakstan Kinematografiyalyk odagy baskarmasynyn 1 hatshysy boldy 1986 91 zhyldary Қazakstan Zhazushylar odagynyn hatshysy 1991 93 zhyldary Қazakstan Resupblikasy Mәdeniet ministrliginin kenesshisi 1993 95 zhyldary Қarzhy karazhat zhurnalynyn bas redaktory kyzmetterin atkardy 1995 zhyldan T Zhүrgenov atyndagy oner akademiyasynyn docenti 2009 zhyldan Қazak ulttyk oner universitetinin professory ShygarmalaryӘshimovtin algashky kitaby Қujrykty zhuldyz povesi 1966 zhyly shykty Үlken auyl 1968 Asu asu 1970 Kokzhiek 1980 Basynan Қarataudyn 1984 povest әngimeler Қyz mahabbaty 1982 pesalar zhinaktary Bultka salgan uyasyn 1978 Taszhargan 1980 Ken 1986 Zhaza 1998 Sher 2000 Mahabbat zhyry 2001 Қiyanat 2002 romandary zhariyalandy Sondaj ak ol Kүlmejtin komediya 1966 Zhaksy kisi 1968 Zholy bolgysh zhigit 1972 Қos bozdak 1985 t b pesalardyn Tulpardyn izi 1964 rezh M Begalin Arman ataman 1965 rezh Sh Bejsenbaev Қarash Қarash okigasy 1972 rezh B Shomshiev t b kino film scenarijlerinin avtory Foliant baspasynda 8 tomdygy tolyk shykkan 1 Taszhargan 2 Қiyanat Zhaza 3 Tyrna tyrna tyrnalar Akberdinin aulasy Moskva balasaz Sarmankul 2999999 1 Әnim sen edin 4 Қujrykty zhuldyz Қodarkul Zhadyra Aspanbaj men Rajgүl Ayaz ben Bibi 5 Қorkau zhuldyz Sher 6 Mustafa Shokaj 7 Tәzh Esseler 8 Aspan ajnalyp zherge tүsken kүn Birkatar kitaptary orys vengr cheh nemis tilderinde zharyk kor gen 2002 zhyly Zhaza romany үshin Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygy berildi MarapattaryҚazakstan zhazushylar odagy syjlygynyn iegeri 1994 Қurmet ordeni 1999 Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri 2007 Қazakstan Respublikasynyn Memlekettik syjlygynyn iegeri 2015 Otan ordeni professorDerekkozderBaspa bas direktory Әshirbek Kopish Bәjdibek baba Alyp bәjterek urpaktarynyn shezhiresi Zhanys Almaty Izdatelstvo Өner 2004 992 b ISBN 9965 595 78 H Zhetisu enciklopediya Almaty Arys baspasy 2004 zhyl 712 bet 48 bet tүrli tүsti suretti zhapsyrma ISBN 9965 17 134 3 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet