Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қару – соғыс кезінде жаудың жою үшін қолданылатын жарақтар мен . Алғаш аңшылықта қолданылатын және шабуыл құралы ретінде пайда болып, кейін қарулы соғыс жүргізу құралына айналды. Қаруды жүйелеудің әр халықта қалыптасқан дәстүрі бар, ал тұрақты қалыптасқан ғылыми жүйелеу бойынша шабуыл құралдары жауынгердің жеке қаруына және соғыс жағдайында бірнеше адамның қызметін қажет ететін үлкен әскери қаруларға (түрлі , , т.б.) бөлінеді. Жұмсалу тәсіліне қарай адамның дене күшін пайдалану арқылы қолданылатын суық қаруға және оқ-дәрінің күшін пайдаланатын атыс қаруына бөлінеді. Құралымына, жасалатын материалына, жарақат салу тәсілдеріне, қызметіне, жасалу әдісіне қарай ерекшеленетін жауынгерлік қарудың көптеген түрлері бар. Қазақтардың дәстүрлі қару-жарақ жүйесінде жауынгердің жеке қаруы “ер қаруы” деп аталады. Қазақтар жарақат салу тәсіліне сәйкес ер қаруының негізгі бес түрін (, кесу, , , соғу) айырады. Атыс қаруы пайда болып, оның жетілуі барысында 19 ғасырдан бастап соғыс әдістері күрт өзгеріп, дәстүрлі суық қару қолданыстан шығып қалды. 20 ғасырда ғылым мен техниканың дамуына қарай қарудың, әскери техниканың жаңа түрлері, , , , , т.б. жаппай түрлері пайда болды.
Қару-тipi немесе басқа нысаналарды жою үшін құрастырылып жасалған, сондай-ақ, дабылдар беруге арналған құрылғылар мен заттар. Бұлар: атыс қаруы, суық қару, , , ,, болып саналады.
Сатып алуға, жанында ұстауға және қаруды сақтауға лицензия алған қаруы бар заңды және жеке тұлға қару иесі бола алады. Зани көзкарас тұрғысынан - заңсыз алып жүру, сақтау, сатып алу, дайындау және сату қылмыстық жауапкершілікке апарып соғатын зат. Шаншитын (, кездіктер, шаншитын найза түріндегі және т.б.), шаншып-кесетін (, қанжар, , найза пышақты және т.б.), шабатын (қылыш, семсер және т.б.), уататын (, және т.б.) суык. қаруды дайындау немесе сату, заңсыз алып жүру оқиғалары барынша жиі кездеседі.
Дәстүрлі қару-жарақ атаулары
- Сауыттар: бадана, берен, жалаңқат, зере сауыт, көбе, кіреуке, қаттама, торғауыт.
- Дұлығалар: бетбейнелі дұлыға, көбе дұлыға, қаттама дұлыға, құрама дұлыға, темір қалпақ, темір телпек.
- Ат сауыттары (кежім): береңгілі кежім, зере кежім, көбе кежім, қаттама кежім, қияқ кежім.
- Жеңсе: жеңсе.
- Ату қаруы: мылтық, садақ.
- Кесу қаруы: алдаспан, қылыш, сапы, семсер.
- Түйреу қаруы: найза, сүңгі.
- Шабу қаруы: айбалта.
- Соғу қаруы: шоқпар.
Дереккөздер
- “Қазақ Энциклопедиясы”
- Орысша-қазақша заңдық түсіндірме сөздік-анықтамалық. — Алматы: «Жеті жарғы» баспасы, 2008 жыл. ISBN 9965-11-274-6
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қaru zharaktar Қaru sogys kezinde zhaudyn zhoyu үshin koldanylatyn zharaktar men Algash anshylykta koldanylatyn zhәne shabuyl kuraly retinde pajda bolyp kejin karuly sogys zhүrgizu kuralyna ajnaldy Қarudy zhүjeleudin әr halykta kalyptaskan dәstүri bar al turakty kalyptaskan gylymi zhүjeleu bojynsha shabuyl kuraldary zhauyngerdin zheke karuyna zhәne sogys zhagdajynda birneshe adamnyn kyzmetin kazhet etetin үlken әskeri karularga tүrli t b bolinedi Zhumsalu tәsiline karaj adamnyn dene kүshin pajdalanu arkyly koldanylatyn suyk karuga zhәne ok dәrinin kүshin pajdalanatyn atys karuyna bolinedi Қuralymyna zhasalatyn materialyna zharakat salu tәsilderine kyzmetine zhasalu әdisine karaj erekshelenetin zhauyngerlik karudyn koptegen tүrleri bar Қazaktardyn dәstүrli karu zharak zhүjesinde zhauyngerdin zheke karuy er karuy dep atalady Қazaktar zharakat salu tәsiline sәjkes er karuynyn negizgi bes tүrin kesu sogu ajyrady Atys karuy pajda bolyp onyn zhetilui barysynda 19 gasyrdan bastap sogys әdisteri kүrt ozgerip dәstүrli suyk karu koldanystan shygyp kaldy 20 gasyrda gylym men tehnikanyn damuyna karaj karudyn әskeri tehnikanyn zhana tүrleri t b zhappaj tүrleri pajda boldy Қaru tipi nemese baska nysanalardy zhoyu үshin kurastyrylyp zhasalgan sondaj ak dabyldar beruge arnalgan kurylgylar men zattar Bular atys karuy suyk karu bolyp sanalady Satyp aluga zhanynda ustauga zhәne karudy saktauga licenziya algan karuy bar zandy zhәne zheke tulga karu iesi bola alady Zani kozkaras turgysynan zansyz alyp zhүru saktau satyp alu dajyndau zhәne satu kylmystyk zhauapkershilikke aparyp sogatyn zat Shanshityn kezdikter shanshityn najza tүrindegi zhәne t b shanshyp kesetin kanzhar najza pyshakty zhәne t b shabatyn kylysh semser zhәne t b uatatyn zhәne t b suyk karudy dajyndau nemese satu zansyz alyp zhүru okigalary barynsha zhii kezdesedi Dәstүrli karu zharak ataularySauyttar badana beren zhalankat zere sauyt kobe kireuke kattama torgauyt Dulygalar betbejneli dulyga kobe dulyga kattama dulyga kurama dulyga temir kalpak temir telpek At sauyttary kezhim berengili kezhim zere kezhim kobe kezhim kattama kezhim kiyak kezhim Zhense zhense Atu karuy myltyk sadak Kesu karuy aldaspan kylysh sapy semser Tүjreu karuy najza sүngi Shabu karuy ajbalta Sogu karuy shokpar Derekkozder Қazak Enciklopediyasy Oryssha kazaksha zandyk tүsindirme sozdik anyktamalyk Almaty Zheti zhargy baspasy 2008 zhyl ISBN 9965 11 274 6