Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Хирургиялық құралдар - операция жасағанда және жараны таңу кезінде, сонымен қатар диагностикалық зерттеулер жүргізу барысында жасалатын хирургиялық іс-әрекеттерде пайдаланылатын құралдар жиынтығы.
Хирургиялық құралдардың бөлінуі
Хирургиялық құралдар екі түрге бөлінеді:
- жалпы хирургиялық құралдар;
- арнаулы мамандандырылған құралдар:
- акушер-гинекологиялық
- нейрохирургиялық
- оториноларингологиялық
- офтальмологиялық,
- травматологиялық
- ортопедиялық
- урологиялық
Хирургиялық құралдарға жеке бір бөлшектен бастап, механикалық, электірлі және пневматикалық тәсілмен жүретін құралдар жатады(бірнеше мыңдаған атаулы хирургиялық құралдар).
Құралдардың қызметтік әрекеті бойынша түрлері
- Кесетін құралдар (тінді кесу, бітеу жараны жару, дене мүшесінің ауруға шалдыққан бөлігін кесіп алып тастау, ісікті тілу т.с) - медициналық: қашау, қалақшалар, пышақтар, қайшылар, распаторлар, сүйек қысқыш және тістеуік және т.б.
- Қадайтын құралдар (дәрі ерітінділерін егу, тігетін жіптер,трубкалар, түтіктер және т.б.).
- Қысқыш құралдыр (қан тоқтату, тіндерді, дене мүшелерін немесе хирургиялық инелерді ұстау және бекіту) - қан тоқтататын, тамырларды уақытша қысатын қысқыш, тіндерді бекіткіш, ішек-қарынға арналған, ине ұстағыш, іскектер (пинцеттер) және т.б.
- Кеңейткіш және ығыстырқыш (операция кезінде басқа мүшелерді кездейсоқ зақымдамас үшін жараны, кесілген жерді, мүшелердің жолдарын кеңейту және ығыстыру).
- Шолғырлау(зондирование) және трубка жіберу(бужирование) - жіңішке, қысаң жерлердің саңылауларын ашу.
Құралдардың жасалған материалдары және сипаты
- Хирургиялық құралдар көбінде металдан: никельді немесе хромды құрыш , тотықпайтын хромды құрыш, жез және басқа қоспалардан жасалады.
- Тоттануға беріктігімен, әрі жеңілдігімен ерекшеленетін титан және оның қоспаларынан, сонымен қатар пластмассадан жасалған құралдарды да пайдалану кең тараған.
- Пайдалану мақсатына қарай кейбір құралдарды термиялық өңдеуден өткізіп шыңдайды(құралдар қатаяды және баяу мұқалады) және күйдіреді (құралдар жұмсақ және иілгіш келеді).
- Берік және қатты болу үшін арматура салу арқылы материалды нығайтады.
- Құралдар түсі негізі жалтыраған, жылтыр болып келеді. Операция кезінде мұндай құралдар шағылысып, іске кедергі жасамас үшін, кейбір құралдарды күңгірт етіп жасайды (титан қоспаларынан).
- Хирургиялық құралдардың көпшілік бөлігі белгілі бір шұғыл іс-әркет жасауға (өкпе хирургиясы, жасанды өңеш жасау, жүрек-қантамырлар хирургиясы және т.б. үшін) немесе белгілі бір көлемде дәрігерлік көмек көрсетуге (үлкен операциялық жинақ, кіші операциялық жинақ және басқа) арналып жинақталады. Олар әсіресе далалық-әскери және жедел жасалатын хирургиялар үшін өте қолайлы.
Құралдарды залалсыздандыру(стерильдеу)
Хирургиялық құралдарды залалсыздандыру термиялық, химиялық және радиациялық тәсілмен жүргізіледі. Емдеу-профилактикалық мекемелерде залалсыздандыруды негізінен булайтын немесе ауамен тазартатын аспапты қолданып термиялық тәсілімен жүргізеді.
- Құрлдарды залалсыздандыру және температурасы мен уақыты:
- бумен - металдан жасаған құралдарды - 132°С-та 20 минут;
- бумен - резеңкесі, ақсөлі (каучук) бар құралдарды - 120°С-та 45 минут;
- құрғақ ыстық ауамен - 180-160°С-та жасалынған материалына байланысты 60-150 минут.
- Жараға тимеген құралдарды дистилденген судың өзімен немесе натрий бикарбонаты қосылған қосапсымен 30 және 15 минут дезинфекциялайды.
- Ыстыққа төзімсіз және термиялық өңдеуден кейін қасиеті өзгеріске ұшырайтын құралдарды химиялық тәсілмен (6 проценттік сутек тотығы ерітіндісінде) залалсыздандырады.
- Залалсыздандыру алдында әр құралдың дұрыстығы тексерілуі қажет.
Құралдарды тазалу және өңдеу
Құралдар пайдаланғаннан кейін дұрыс өңделіп, тазалануы қажет, оларда жабысқан қан құрамында микробтар, жұқпалы вирустар тіпті залалсыздандырғаннан кейін де сақталып қалуы мүмкін. Сондықтан оларды ұқыпты тазалаудың маңызы өте зор.
- Құралдарды өңдеу және тазалау барысы:
- алдымен 20-25°С тотықтар ингибиторына 60 минутқа батырып қояды;
- уақыты өткен соң ағып тұрған сумен шаяды;
- одан кейін 40-50°С 0,3 -0,5 проценттік жуғыш затқа салып жібітеді;
- жібіген соң сол ерітіндіде ысқышпен жуады;
- жуып болғаннан кейін 3-10 минут ағынды сумен, 0,5 минут дистилденген сумен шаяды;
- соңында 85°С-та кептіреді.
Хирургиялық құралдар хирургиялық шкафтарда сақталады. Сақталу барысы әр құралдың нұсқауы бойынша қадағаланып, тиісінше күтіліп ұсталынуы тиіс.
Хирургиялық құралдар және қысқаша сипаттама
Жалпы хирургиялық құралдар:
L= жалпы ұзындығы, l =жұмыс бөлігінің ұзындығы, b =жұмыс бөлігінің ені, d =диаметрі, W =айна шығыны, m =массасы, h =биіктігі (мм).
| Құралдың аты (жақша ішінде олардың нөмерлері) | Пайдаланылуы | қысқаша сипаттама |
|---|---|---|
| Түзу сапты диссектор (1) | Тінді жіктеу, тамырларды бөлу және оларды уақытша қысып қою | L= 220; b=2; 3,5 |
| Сабы алты қырлы жалпақ қашау/долото/ (2) | Сүйекті үңгілеу және жіктеу | L= 230; b=10;15;20;25;30;40 |
| Қан тоқтататын қысқыштар: тісті; имекті; түзу (3,3а) | Тамырдан қан кетпеу үшін уақытша қысу | L= 158;196;270, түзудікі L=160;198 |
| Қан тоқтататын қысқыштың "Москит" түрі: имекті; түзу (4) | Нейрохирургиялық операцияларда тамырларды қысу | L=151, түзудікі L=154 |
| Операциялық жабындыны теріге жапсырып қоятын қысқыш (5) | Аздап иілген | L= 90 |
| Операциялық жабындыға арналған кремальерлі қысқыш (6,6а) | Операциялық жабындыны теріге жапсыру | L=146 |
| Операциялық жабындыны қарынның көк етіне қысатын кремальерлі қысқыш (7,7а) | Операциялық жабындыны денеге жапсыру | L= 195 L= 160(балаға) |
| Іш құрылысына арналған айна (Дуайена) (8) | Операция кезінде іш құрылысын ығыстыру | L=250; 220; b=100; 60 |
| Жүрекке арналған айна (9,9а) | Кеуде қуысына операция кезінде жүректі ұстап тұру | L= 205; b=50; 40 |
| Бауырға арналған айна (10) | L=285; b=36; | |
| Екі жаққа ашылатын ректальді айна (11) | Көтен ішекті және басқа табиғи кааналдарды кеңейту | L=200; l=100; b=25; |
| Зобқа арналған шолғы (зонд) (12) | Итеру, тінді іру және қалқанша безді алу | L=180; |
| Астаушалы хирургиялық шолғы (13,13а) | Тінді жару және тіннің түпкі қабатын сақтау | L=170; |
| Екі жақты түймелі хирургиялық шолғы (14) | Каналдар мен қуыстарды тексеру (120°-қа иуге және түзеуге болады) | L=160; d=2 |
| Екі жақты түймелі құлақты хирургиялық шолғы (15) | Каналдар мен қуыстарды тексеру және лигатура (жіп), тампон және дренажды ұстау | L=160; d=2-3 |
| Жалпы хирургиялық инені және түтікті ұстағыш (16,16а) | Тінді тігу кезінде инені өткізіп тігу және ұстау. Бас жағына алмаз ұнтағы жағылады | L=160; 200 , 250; b=3, b=2 |
| Жұқа екі жақты ілгек (Фарабефа) (17) | Жараның шеттерін ашу және ірі қан тамырларын ығыстыру | L=156; b=16, l=13, 17 |
| Екі, үш, төрт тісті өткір және мұқалған ілгек (18,18а) | Жараның шеттерін ашу және ұстау: өткірі-тығыз, мұқалғаны-жұқа жерлерін ұстауға | L=200; 190-200; 190-220 |
| Қатты медициналық қалақ (үлкен,кіші, орташа) (19) | Қатты тіндердегі патологиялық өсінділерді қыру | L=175; b=22, 9, 15 |
| Өттегі тастарды алуға арналған жұмсақ және мұқалған медициналық қалақ (20) | Өт жолдарындағы тастарды алу | L=300; |
| Резінке қаптамалы хирургиялық темір балға (21) | Операция кезінде қашауды соғу | L=250; m= 725 және 570 г. |
| Ампутациялық үлкен және кіші пышақ (22) | Аяқ-қолға ампутациялау кезінде жұмсақ тіндерді кесу және ажырату | L=315; l=180; L=250; l=120; |
| Кесуге арналған жалпақ пышақ (23) | Пластикалық операция кезінде ұсақ сүйектердің тығыз тіндерін кесу | L=165; l=55; |
| Түпкі қуыстарға арналған тік қайырылған қайшы (24,24а) | Қол жетпейтін қуыстардағы жараның тіндерін кесу | L=250; |
| Таңу материалдарына арналған түзу қайшы (25) | Таңғыш материалдардың қалың жерлерін кесу | L=235; |
| Таңу материалдарын кесуге арналған түймелі көлбеу қайырылған қайшы (26) | Таңу материалдарын шешу | L=185; |
| Бір жағы үшкір медициналық қайшы (27) | Теспес үшін тінді кесу | L=140; |
| Мұқал басты медициналық түзу қайшы (28) | Операция кезінде жараның беткі және түпкі тіндерін кесу | L=140; L=170; |
| Мұқал басты медициналық тік қайырылған қайшы (29) | Операция кезінде жараның беткі және түпкі тіндерін кесу | L=140; L=170; 240 |
| Аяққа арналған медициналық ара темір (30) | Сүйектің қатты тіндерін (ұсақ сүйек, шеміршек) кесу | L=185; |
| Алмастырылатын үш полотнолы медициналық жақтаулы ара темір (31) | Ірі сүйектерді кесу | L=350; b полотна=6; 9, 12 |
| Пластикалы анатомиялық іскек (пинцет) (32) | Нәзік тіндерді ұстату және жара тігістерін алу | L=150; 200, 250, b=1,5-2,5 |
| Табаны бедерлі хирургиялық іскек (пинцет) (33,33а) | Тығыз тіндерді ұстату, сонымен қатар инені, лигатураны ұстау | L=150; 200, b=5,5 |
| Барлық мақсатта пайдаланылатын хирургиялық іскек (пинцет) (34) | Жараның шетін, тығыз тіндерді берікірек ұстау | L=150; 200, 250, b=1,5-2,5 |
| Кеуде қуысына арналған жалаң төрткілдеш кеңейткіш (3 түрі бар) (35) | Омыртқа мен бүйрекке операция жасағанда кесілген жерді кеңейту | L=213; |
| Кремальерлі екі жақты кеңейткіш (36) | Іш, кеуде қуысындағы кесілген жерді ашу (қосымша алынып-салынатын айнасы бар) | L=225; b=60 |
| Түзу және иілген медициналық распатор (37,37а) | Сүйек үстіндегі шеміршектерді ажырату | L=175; b=12 |
| Оң және сол жаққа қарай қос бүктемесі бар қабырғаға арналған распатор (38) | Қабырғаның артқы қабатын тазалау | L=205; |
| Бұрандалы ауыз кеңейткіш(39) | Ауызды баяу әрі бірқалыпты ашу | L=125; b=12 |
| Кремальерлі кеңейткіш: үлкен, кіші, орташа (40) | Ауызды тез ашу | L=190; b=12; L=138; b=9; L=170; b=10; |
| Жалпақ скальпель: үлкен, кіші, орташа (41) | Жұмсақ тінді тілу | L=160; l=46; 50; L=145; l=30; 32; L=150; l=40; 42; |
| Үшкір орташа скальпель (42) | Жұмсақ тінді тілу | L=150; l=40; |
| Тілге арналған екі жақты қалақша (43) | Ауыз қуысын тексергенде тілді басу | L=180; b=2; |
| Геморройдық түзу және майысқан қысқаш (44) | Геморойдық түйіндерді ұстау | L=225; b=18; |
| Ішекті қысып ұстайтын қысқаш (45,45а) | Ішекті қысу | L=200; b=4; |
| Өкпені қысып ұстайтын қысқаш (46) | Өкпені ептеп ұстату | L=245; 207, b=20; 28 |
| Табаны бедерлі тығыз тіндерді қысатын қысқаш (47,47а) | Шеміршек және бұлшық еттерді қысып ұстау | L=273; b=7,5 |
| Ішек қысатын домалақ басты қысқаш (48) | Ішекті қысу | L=240; b=10 |
| Сүйекке арналған найза пішінді ернеулі тістеуік (49) | Сүйекті ұмату | L=225; |
| Сүйекке арналған жартылай дөңгелек ернеулі топсалы тістеуік (50) | Сүйекті аралап кескеннен кейін тегістеу | L=223; |
| Көлденең кертігі бар тіл ұстағыш (51) | Тілді ұстап шығару және ұстау | L=170; 140 |
Нейрохирургиялық құралдар
Нейрохирургиялық құралдарға қысқаша сипаттама: L= жалпы ұзындығы, l =жұмыс бөлігінң ұзындығы, b =жұмыс бөлігінің ені, d =диаметрі, W =айна шығыны, m =массасы, h =биіктігі (мм).
| Құралдың аты (жақша ішінде олардың нөмерлері) | Пайдаланылуы | Сипаты |
|---|---|---|
| Қан тоқтататын нейрохирургиялық қысқыш; түзу (52), қисық (52а) | Мидан кететін қанды тоқтату | L=145; 143,5 |
| Тұтқасы мен басы темірден тұратын бұрғы (әр түрлі пішінді тескіштер жинағы) (53) | Сүйекті тесу, негізінен бас сүйекті | фрез d=3,5-18; тескіш-4,5-20; ұзартқыш L=115 |
| Дальтрен тістеуіктері; үлкендерге (54), балаларға | Бас сүйегін тесіп операция жасағанда сүйекті қыршу | L=205; 170 |
| Егоров пен Фрейдиннің тістеуігі: аздап, орташа, көбіре қайысқан (55) | Бас сүйегін тесуде, омыртқаның доғаларын қыршып алу | L=235; b=10; 5; 7 |
| Тік майырылған нейрохирургиялық қайшы (56) | Ми қабықтарын қию | L=175; |
| Тұтқасы мен өткізгіші бар айналмалы сымды ара (57) (в-ара, г-тұтқа, д-өткізгіш) | Бас сүйегіндегі бұрғыланған тесіктердің ортасын кесу | L=500; d=0,34; өткізгіш L=335 |
Оториноларингологиялық құралдар
L= жалпы ұзындығы, l = жұмыс бөлігінң ұзындығы, b =жұмыс бөлігінің ені, d =диаметрі, W =айна шығыны, m =массасы, h =биіктігі (мм).
| Құралдың аты (жақша ішінде олардың нөмерлері) | Пайдаланылуы | Сипаты |
|---|---|---|
| Аденотом (58) | Мұрындағы аденоидтық өсінділілерді қию | L=215; b=18; 19; 20; 22 |
| Құлаққа арналған шұңғыма; никельді, пластмассадан жасалған (59) | Құлақ ішін тексергенде және операция жасағанда түзулеу | L=37; 38; b=3,4; 5; 6; |
| Көмей айнасы (60), тұтқалы түрі (61) | Көмей мен жұтқыншақты қарау | L=116; d=12; 15; 21; 25; 27; тұтқсы - L=120; |
| Үлкендерге, балаларға арналған мұрын айнасы (62) | Мұрын қуысын кеңейту және басқа да іс-қимылдар жасау | L=138; l=40; 60: балалардікі - 22; 30 |
| Құлаққа арналған қаптамалы шолғы (зонд) (63) | Құлақты тазалау | L=90; l=15; |
| Гартман бойынша құлаққа арналған құралдар (64) | Құлаққа шағын операция жасау (ине, кюретка, ілгек (өткір, мұқалған), тұтқа) | - |
| Мұрындағы полипті алатын тұзақ (65) | Мұрындағы полипті алу | L=125 |
| Қатты немес жұмсақ жүгенді маңдайға киетін рефлектор | Сәулесімен құлақ, мұрын, тамақ қуыстарын немесе операция жасайтын орынды көру | d=90; айна тесігі - d=14 |
| Өңешке арналған түтік | Көмей тарылғанда тыныс жолдарын тексеру | d=5,8; 6,4; 7; 8; 9; 10; 11; 12; |
| Құлақ тампондарына арналған қысқыш | Құлақ ішіне түскен бөтен затты алу, тампон салу және алу | L=140 |
Офтальмологиялық құралдар
L= жалпы ұзындығы, l = жұмыс бөлігінң ұзындығы, b = жұмыс бөлігінің ені, d = диаметрі, W = айна шығыны, m = массасы, h = биіктігі (мм).
| Құралдың аты (жақша ішінде олардың нөмерлері) | Пайдаланылуы | Сипаты |
|---|---|---|
| "Москит" тұрпатты көзге арналған қан тоқтататын қысқыш (69) | Қан тоқтату | L=84; l=15 |
| Жас шығатын каналдарға арналған шолғы (зонд) (70) | Жас шығаратын каналдың өту жолдарын тексеру | L=78; d=0,25-1,2; 0,5-1,5; 0,75-2 |
| Көзге арналған ине ұстағыш (Кастровьехо бойынша) (71) | Жараны тіккен кезде ұсақ инелерді ұстау | L=130; l=9 |
| Көз қабығына түскен бөтен затты алатын Шоттер құралы (72) | - | L=112; b=0,45; 0,75; 1,0; |
| Ісікке (энуклеация) арналған тік қайысқан қайшы (73) | Көз алмасын алғанда ішкі бұлшық еттерді кесу | L=140; l=30 |
| Көзге арналған іскек (пинцет) (74) | Операция кезінде көздің шырыш қабығын ұстау | L=100; b=4,2; |
| Трахомдық дән-түйінді жаншуға арналған Белярминов пинцеті (75) | - | L=100; b=11; |
| Көз алмасын ұстауға арналған хирургиялық бедерлі пинцет (76) | - | L=72; b=0,6; |
| Пластикалық операцияларға арналған кеңейткіш (77) | Кесілген теріні кеңейтіп ашу | L=65; l=12 |
Травматологиялық және ортопедиялық құралдар
L= жалпы ұзындығы, l = жұмыс бөлігінң ұзындығы, b = жұмыс бөлігінің ені, d = диаметрі, W = айна шығыны, m = массасы, h = биіктігі (мм).
| Құралдың аты (жақша ішінде олардың нөмерлері) | Пайдаланылуы | Сипаты |
|---|---|---|
| Үлкен және кіші екі айлауықты сүйек ұстағыш (78) | Сүйек сынықтарын тиянақтап тіркеу | ернеуінің -b=15 және 12 |
| Үлкенді-кішілі үш айлауықты сүйек ұстағыш (79) | Сүйек сынықтарын тиянақтап тіркеу | ернеуінің -b=40 және 30 |
| Гипс таңуды кесетін пышақ (80) | Гипс таңудың шеткі жақтарын тегсітеу | L=180; l=45 |
| Гипс таңуды кесетін үлкен тұтқалы қайшы (81) | - | L=420; |
| Гипс таңуды кесетін ара темір (82) | Қатып қалған гипс таңуды кесу | L=186; |
| Үстел үстіне қоятын сүйеуіш (83) | Гипс салынғаннан кейін жамбасты көтеріп қою | Тақтасының көлемі -204х163; h=145 |
| Гипстің шеттерін қайыруға арналған қысқаш (84) | - | L=265; |
| Сүйек қысқаштары (85) | Сынықтарды ұстау және бекіту | L=260; |
Урологиялық құралдар
L= жалпы ұзындығы, l = жұмыс бөлігінң ұзындығы, b = жұмыс бөлігінің ені, d = диаметрі, W = айна шығыны, m = массасы, h = биіктігі (мм).
| Құралдың аты (жақша ішінде олардың нөмерлері) | Пайдаланылуы | Сипаты |
|---|---|---|
| Қуықтан тас алатын мұқалған қалақ (86,86а) | Кесілген қуықтан шығатын тастарды ұстау | L=220; |
| Меатометр (87) | Қуық жолдырының тесіктерін өлшейтін межелі конус | L=110; 130 |
| Қуықтағы папиломаны алатын қысқаш (88) | Ісікті ұстап, айыру | L=284; 276; 270; 259 |
| Қуықтағы тасты алатын түзу және иілген Левкович қысқашы (89) | Кесілген қуықтан тастарды шығару | түзудің L=220; иілгеннің L=205; |
| Ернеуінде қимасы және бедері бар үрпіге арналған қысқаш (9) | Несеп жолдарынан бөтен заттарды немесе тас алу | L=295; |
Дереккөздер
- Краткая медицинская энциклопедия, 3-том. Москва - 1990. ISBN 5-85270-009-6
Тағы қараңыз
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hirurgiyalyk kuraldar operaciya zhasaganda zhәne zharany tanu kezinde sonymen katar diagnostikalyk zertteuler zhүrgizu barysynda zhasalatyn hirurgiyalyk is әreketterde pajdalanylatyn kuraldar zhiyntygy Hirurgiyalyk kuraldarHirurgiyalyk kuraldardyn bolinuiHirurgiyalyk kuraldar eki tүrge bolinedi zhalpy hirurgiyalyk kuraldar arnauly mamandandyrylgan kuraldar akusher ginekologiyalyk nejrohirurgiyalyk otorinolaringologiyalyk oftalmologiyalyk travmatologiyalyk ortopediyalyk urologiyalyk Hirurgiyalyk kuraldarga zheke bir bolshekten bastap mehanikalyk elektirli zhәne pnevmatikalyk tәsilmen zhүretin kuraldar zhatady birneshe myndagan atauly hirurgiyalyk kuraldar Қuraldardyn kyzmettik әreketi bojynsha tүrleriKesetin kuraldar tindi kesu biteu zharany zharu dene mүshesinin auruga shaldykkan boligin kesip alyp tastau isikti tilu t s medicinalyk kashau kalakshalar pyshaktar kajshylar raspatorlar sүjek kyskysh zhәne tisteuik zhәne t b Қadajtyn kuraldar dәri eritindilerin egu tigetin zhipter trubkalar tүtikter zhәne t b Қyskysh kuraldyr kan toktatu tinderdi dene mүshelerin nemese hirurgiyalyk inelerdi ustau zhәne bekitu kan toktatatyn tamyrlardy uakytsha kysatyn kyskysh tinderdi bekitkish ishek karynga arnalgan ine ustagysh iskekter pincetter zhәne t b Kenejtkish zhәne ygystyrkysh operaciya kezinde baska mүshelerdi kezdejsok zakymdamas үshin zharany kesilgen zherdi mүshelerdin zholdaryn kenejtu zhәne ygystyru Sholgyrlau zondirovanie zhәne trubka zhiberu buzhirovanie zhinishke kysan zherlerdin sanylaularyn ashu Қuraldardyn zhasalgan materialdary zhәne sipatyHirurgiyalyk kuraldar kobinde metaldan nikeldi nemese hromdy kurysh totykpajtyn hromdy kurysh zhez zhәne baska kospalardan zhasalady Tottanuga beriktigimen әri zhenildigimen erekshelenetin titan zhәne onyn kospalarynan sonymen katar plastmassadan zhasalgan kuraldardy da pajdalanu ken taragan Pajdalanu maksatyna karaj kejbir kuraldardy termiyalyk ondeuden otkizip shyndajdy kuraldar katayady zhәne bayau mukalady zhәne kүjdiredi kuraldar zhumsak zhәne iilgish keledi Berik zhәne katty bolu үshin armatura salu arkyly materialdy nygajtady Қuraldar tүsi negizi zhaltyragan zhyltyr bolyp keledi Operaciya kezinde mundaj kuraldar shagylysyp iske kedergi zhasamas үshin kejbir kuraldardy kүngirt etip zhasajdy titan kospalarynan Hirurgiyalyk kuraldardyn kopshilik boligi belgili bir shugyl is әrket zhasauga okpe hirurgiyasy zhasandy onesh zhasau zhүrek kantamyrlar hirurgiyasy zhәne t b үshin nemese belgili bir kolemde dәrigerlik komek korsetuge үlken operaciyalyk zhinak kishi operaciyalyk zhinak zhәne baska arnalyp zhinaktalady Olar әsirese dalalyk әskeri zhәne zhedel zhasalatyn hirurgiyalar үshin ote kolajly Қuraldardy zalalsyzdandyru sterildeu Hirurgiyalyk kuraldardy zalalsyzdandyru termiyalyk himiyalyk zhәne radiaciyalyk tәsilmen zhүrgiziledi Emdeu profilaktikalyk mekemelerde zalalsyzdandyrudy negizinen bulajtyn nemese auamen tazartatyn aspapty koldanyp termiyalyk tәsilimen zhүrgizedi Қurldardy zalalsyzdandyru zhәne temperaturasy men uakyty bumen metaldan zhasagan kuraldardy 132 S ta 20 minut bumen rezenkesi aksoli kauchuk bar kuraldardy 120 S ta 45 minut kurgak ystyk auamen 180 160 S ta zhasalyngan materialyna bajlanysty 60 150 minut Zharaga timegen kuraldardy distildengen sudyn ozimen nemese natrij bikarbonaty kosylgan kosapsymen 30 zhәne 15 minut dezinfekciyalajdy Ystykka tozimsiz zhәne termiyalyk ondeuden kejin kasieti ozgeriske ushyrajtyn kuraldardy himiyalyk tәsilmen 6 procenttik sutek totygy eritindisinde zalalsyzdandyrady Zalalsyzdandyru aldynda әr kuraldyn durystygy tekserilui kazhet Қuraldardy tazalu zhәne ondeuҚuraldar pajdalangannan kejin durys ondelip tazalanuy kazhet olarda zhabyskan kan kuramynda mikrobtar zhukpaly virustar tipti zalalsyzdandyrgannan kejin de saktalyp kaluy mүmkin Sondyktan olardy ukypty tazalaudyn manyzy ote zor Қuraldardy ondeu zhәne tazalau barysy aldymen 20 25 S totyktar ingibitoryna 60 minutka batyryp koyady uakyty otken son agyp turgan sumen shayady odan kejin 40 50 S 0 3 0 5 procenttik zhugysh zatka salyp zhibitedi zhibigen son sol eritindide yskyshpen zhuady zhuyp bolgannan kejin 3 10 minut agyndy sumen 0 5 minut distildengen sumen shayady sonynda 85 S ta keptiredi Hirurgiyalyk kuraldar hirurgiyalyk shkaftarda saktalady Saktalu barysy әr kuraldyn nuskauy bojynsha kadagalanyp tiisinshe kүtilip ustalynuy tiis Hirurgiyalyk kuraldar zhәne kyskasha sipattamaZhalpy hirurgiyalyk kuraldar L zhalpy uzyndygy l zhumys boliginin uzyndygy b zhumys boliginin eni d diametri W ajna shygyny m massasy h biiktigi mm Қuraldyn aty zhaksha ishinde olardyn nomerleri Pajdalanyluy kyskasha sipattamaTүzu sapty dissektor 1 Tindi zhikteu tamyrlardy bolu zhәne olardy uakytsha kysyp koyu L 220 b 2 3 5Saby alty kyrly zhalpak kashau doloto 2 Sүjekti үngileu zhәne zhikteu L 230 b 10 15 20 25 30 40Қan toktatatyn kyskyshtar tisti imekti tүzu 3 3a Tamyrdan kan ketpeu үshin uakytsha kysu L 158 196 270 tүzudiki L 160 198Қan toktatatyn kyskyshtyn Moskit tүri imekti tүzu 4 Nejrohirurgiyalyk operaciyalarda tamyrlardy kysu L 151 tүzudiki L 154Operaciyalyk zhabyndyny terige zhapsyryp koyatyn kyskysh 5 Azdap iilgen L 90Operaciyalyk zhabyndyga arnalgan kremalerli kyskysh 6 6a Operaciyalyk zhabyndyny terige zhapsyru L 146Operaciyalyk zhabyndyny karynnyn kok etine kysatyn kremalerli kyskysh 7 7a Operaciyalyk zhabyndyny denege zhapsyru L 195 L 160 balaga Ish kurylysyna arnalgan ajna Duajena 8 Operaciya kezinde ish kurylysyn ygystyru L 250 220 b 100 60Zhүrekke arnalgan ajna 9 9a Keude kuysyna operaciya kezinde zhүrekti ustap turu L 205 b 50 40Bauyrga arnalgan ajna 10 L 285 b 36 Eki zhakka ashylatyn rektaldi ajna 11 Koten ishekti zhәne baska tabigi kaanaldardy kenejtu L 200 l 100 b 25 Zobka arnalgan sholgy zond 12 Iteru tindi iru zhәne kalkansha bezdi alu L 180 Astaushaly hirurgiyalyk sholgy 13 13a Tindi zharu zhәne tinnin tүpki kabatyn saktau L 170 Eki zhakty tүjmeli hirurgiyalyk sholgy 14 Kanaldar men kuystardy tekseru 120 ka iuge zhәne tүzeuge bolady L 160 d 2Eki zhakty tүjmeli kulakty hirurgiyalyk sholgy 15 Kanaldar men kuystardy tekseru zhәne ligatura zhip tampon zhәne drenazhdy ustau L 160 d 2 3Zhalpy hirurgiyalyk ineni zhәne tүtikti ustagysh 16 16a Tindi tigu kezinde ineni otkizip tigu zhәne ustau Bas zhagyna almaz untagy zhagylady L 160 200 250 b 3 b 2Zhuka eki zhakty ilgek Farabefa 17 Zharanyn shetterin ashu zhәne iri kan tamyrlaryn ygystyru L 156 b 16 l 13 17Eki үsh tort tisti otkir zhәne mukalgan ilgek 18 18a Zharanyn shetterin ashu zhәne ustau otkiri tygyz mukalgany zhuka zherlerin ustauga L 200 190 200 190 220Қatty medicinalyk kalak үlken kishi ortasha 19 Қatty tinderdegi patologiyalyk osindilerdi kyru L 175 b 22 9 15Өttegi tastardy aluga arnalgan zhumsak zhәne mukalgan medicinalyk kalak 20 Өt zholdaryndagy tastardy alu L 300 Rezinke kaptamaly hirurgiyalyk temir balga 21 Operaciya kezinde kashaudy sogu L 250 m 725 zhәne 570 g Amputaciyalyk үlken zhәne kishi pyshak 22 Ayak kolga amputaciyalau kezinde zhumsak tinderdi kesu zhәne azhyratu L 315 l 180 L 250 l 120 Kesuge arnalgan zhalpak pyshak 23 Plastikalyk operaciya kezinde usak sүjekterdin tygyz tinderin kesu L 165 l 55 Tүpki kuystarga arnalgan tik kajyrylgan kajshy 24 24a Қol zhetpejtin kuystardagy zharanyn tinderin kesu L 250 Tanu materialdaryna arnalgan tүzu kajshy 25 Tangysh materialdardyn kalyn zherlerin kesu L 235 Tanu materialdaryn kesuge arnalgan tүjmeli kolbeu kajyrylgan kajshy 26 Tanu materialdaryn sheshu L 185 Bir zhagy үshkir medicinalyk kajshy 27 Tespes үshin tindi kesu L 140 Mukal basty medicinalyk tүzu kajshy 28 Operaciya kezinde zharanyn betki zhәne tүpki tinderin kesu L 140 L 170 Mukal basty medicinalyk tik kajyrylgan kajshy 29 Operaciya kezinde zharanyn betki zhәne tүpki tinderin kesu L 140 L 170 240Ayakka arnalgan medicinalyk ara temir 30 Sүjektin katty tinderin usak sүjek shemirshek kesu L 185 Almastyrylatyn үsh polotnoly medicinalyk zhaktauly ara temir 31 Iri sүjekterdi kesu L 350 b polotna 6 9 12Plastikaly anatomiyalyk iskek pincet 32 Nәzik tinderdi ustatu zhәne zhara tigisterin alu L 150 200 250 b 1 5 2 5Tabany bederli hirurgiyalyk iskek pincet 33 33a Tygyz tinderdi ustatu sonymen katar ineni ligaturany ustau L 150 200 b 5 5Barlyk maksatta pajdalanylatyn hirurgiyalyk iskek pincet 34 Zharanyn shetin tygyz tinderdi berikirek ustau L 150 200 250 b 1 5 2 5Keude kuysyna arnalgan zhalan tortkildesh kenejtkish 3 tүri bar 35 Omyrtka men bүjrekke operaciya zhasaganda kesilgen zherdi kenejtu L 213 Kremalerli eki zhakty kenejtkish 36 Ish keude kuysyndagy kesilgen zherdi ashu kosymsha alynyp salynatyn ajnasy bar L 225 b 60Tүzu zhәne iilgen medicinalyk raspator 37 37a Sүjek үstindegi shemirshekterdi azhyratu L 175 b 12On zhәne sol zhakka karaj kos bүktemesi bar kabyrgaga arnalgan raspator 38 Қabyrganyn artky kabatyn tazalau L 205 Burandaly auyz kenejtkish 39 Auyzdy bayau әri birkalypty ashu L 125 b 12Kremalerli kenejtkish үlken kishi ortasha 40 Auyzdy tez ashu L 190 b 12 L 138 b 9 L 170 b 10 Zhalpak skalpel үlken kishi ortasha 41 Zhumsak tindi tilu L 160 l 46 50 L 145 l 30 32 L 150 l 40 42 Үshkir ortasha skalpel 42 Zhumsak tindi tilu L 150 l 40 Tilge arnalgan eki zhakty kalaksha 43 Auyz kuysyn teksergende tildi basu L 180 b 2 Gemorrojdyk tүzu zhәne majyskan kyskash 44 Gemorojdyk tүjinderdi ustau L 225 b 18 Ishekti kysyp ustajtyn kyskash 45 45a Ishekti kysu L 200 b 4 Өkpeni kysyp ustajtyn kyskash 46 Өkpeni eptep ustatu L 245 207 b 20 28Tabany bederli tygyz tinderdi kysatyn kyskash 47 47a Shemirshek zhәne bulshyk etterdi kysyp ustau L 273 b 7 5Ishek kysatyn domalak basty kyskash 48 Ishekti kysu L 240 b 10Sүjekke arnalgan najza pishindi erneuli tisteuik 49 Sүjekti umatu L 225 Sүjekke arnalgan zhartylaj dongelek erneuli topsaly tisteuik 50 Sүjekti aralap keskennen kejin tegisteu L 223 Koldenen kertigi bar til ustagysh 51 Tildi ustap shygaru zhәne ustau L 170 140Nejrohirurgiyalyk kuraldar Nejrohirurgiyalyk kuraldarga kyskasha sipattama L zhalpy uzyndygy l zhumys boliginn uzyndygy b zhumys boliginin eni d diametri W ajna shygyny m massasy h biiktigi mm Қuraldyn aty zhaksha ishinde olardyn nomerleri Pajdalanyluy SipatyҚan toktatatyn nejrohirurgiyalyk kyskysh tүzu 52 kisyk 52a Midan ketetin kandy toktatu L 145 143 5Tutkasy men basy temirden turatyn burgy әr tүrli pishindi teskishter zhinagy 53 Sүjekti tesu negizinen bas sүjekti frez d 3 5 18 teskish 4 5 20 uzartkysh L 115Daltren tisteuikteri үlkenderge 54 balalarga Bas sүjegin tesip operaciya zhasaganda sүjekti kyrshu L 205 170Egorov pen Frejdinnin tisteuigi azdap ortasha kobire kajyskan 55 Bas sүjegin tesude omyrtkanyn dogalaryn kyrshyp alu L 235 b 10 5 7Tik majyrylgan nejrohirurgiyalyk kajshy 56 Mi kabyktaryn kiyu L 175 Tutkasy men otkizgishi bar ajnalmaly symdy ara 57 v ara g tutka d otkizgish Bas sүjegindegi burgylangan tesikterdin ortasyn kesu L 500 d 0 34 otkizgish L 335Otorinolaringologiyalyk kuraldar L zhalpy uzyndygy l zhumys boliginn uzyndygy b zhumys boliginin eni d diametri W ajna shygyny m massasy h biiktigi mm Қuraldyn aty zhaksha ishinde olardyn nomerleri Pajdalanyluy SipatyAdenotom 58 Muryndagy adenoidtyk osindililerdi kiyu L 215 b 18 19 20 22Қulakka arnalgan shungyma nikeldi plastmassadan zhasalgan 59 Қulak ishin teksergende zhәne operaciya zhasaganda tүzuleu L 37 38 b 3 4 5 6 Komej ajnasy 60 tutkaly tүri 61 Komej men zhutkynshakty karau L 116 d 12 15 21 25 27 tutksy L 120 Үlkenderge balalarga arnalgan muryn ajnasy 62 Muryn kuysyn kenejtu zhәne baska da is kimyldar zhasau L 138 l 40 60 balalardiki 22 30Қulakka arnalgan kaptamaly sholgy zond 63 Қulakty tazalau L 90 l 15 Gartman bojynsha kulakka arnalgan kuraldar 64 Қulakka shagyn operaciya zhasau ine kyuretka ilgek otkir mukalgan tutka Muryndagy polipti alatyn tuzak 65 Muryndagy polipti alu L 125Қatty nemes zhumsak zhүgendi mandajga kietin reflektor Sәulesimen kulak muryn tamak kuystaryn nemese operaciya zhasajtyn oryndy koru d 90 ajna tesigi d 14Өneshke arnalgan tүtik Komej tarylganda tynys zholdaryn tekseru d 5 8 6 4 7 8 9 10 11 12 Қulak tampondaryna arnalgan kyskysh Қulak ishine tүsken boten zatty alu tampon salu zhәne alu L 140Oftalmologiyalyk kuraldar L zhalpy uzyndygy l zhumys boliginn uzyndygy b zhumys boliginin eni d diametri W ajna shygyny m massasy h biiktigi mm Қuraldyn aty zhaksha ishinde olardyn nomerleri Pajdalanyluy Sipaty Moskit turpatty kozge arnalgan kan toktatatyn kyskysh 69 Қan toktatu L 84 l 15Zhas shygatyn kanaldarga arnalgan sholgy zond 70 Zhas shygaratyn kanaldyn otu zholdaryn tekseru L 78 d 0 25 1 2 0 5 1 5 0 75 2Kozge arnalgan ine ustagysh Kastroveho bojynsha 71 Zharany tikken kezde usak inelerdi ustau L 130 l 9Koz kabygyna tүsken boten zatty alatyn Shotter kuraly 72 L 112 b 0 45 0 75 1 0 Isikke enukleaciya arnalgan tik kajyskan kajshy 73 Koz almasyn alganda ishki bulshyk etterdi kesu L 140 l 30Kozge arnalgan iskek pincet 74 Operaciya kezinde kozdin shyrysh kabygyn ustau L 100 b 4 2 Trahomdyk dәn tүjindi zhanshuga arnalgan Belyarminov pinceti 75 L 100 b 11 Koz almasyn ustauga arnalgan hirurgiyalyk bederli pincet 76 L 72 b 0 6 Plastikalyk operaciyalarga arnalgan kenejtkish 77 Kesilgen terini kenejtip ashu L 65 l 12Travmatologiyalyk zhәne ortopediyalyk kuraldar L zhalpy uzyndygy l zhumys boliginn uzyndygy b zhumys boliginin eni d diametri W ajna shygyny m massasy h biiktigi mm Қuraldyn aty zhaksha ishinde olardyn nomerleri Pajdalanyluy SipatyҮlken zhәne kishi eki ajlauykty sүjek ustagysh 78 Sүjek synyktaryn tiyanaktap tirkeu erneuinin b 15 zhәne 12Үlkendi kishili үsh ajlauykty sүjek ustagysh 79 Sүjek synyktaryn tiyanaktap tirkeu erneuinin b 40 zhәne 30Gips tanudy kesetin pyshak 80 Gips tanudyn shetki zhaktaryn tegsiteu L 180 l 45Gips tanudy kesetin үlken tutkaly kajshy 81 L 420 Gips tanudy kesetin ara temir 82 Қatyp kalgan gips tanudy kesu L 186 Үstel үstine koyatyn sүjeuish 83 Gips salyngannan kejin zhambasty koterip koyu Taktasynyn kolemi 204h163 h 145Gipstin shetterin kajyruga arnalgan kyskash 84 L 265 Sүjek kyskashtary 85 Synyktardy ustau zhәne bekitu L 260 Urologiyalyk kuraldar L zhalpy uzyndygy l zhumys boliginn uzyndygy b zhumys boliginin eni d diametri W ajna shygyny m massasy h biiktigi mm Қuraldyn aty zhaksha ishinde olardyn nomerleri Pajdalanyluy SipatyҚuyktan tas alatyn mukalgan kalak 86 86a Kesilgen kuyktan shygatyn tastardy ustau L 220 Meatometr 87 Қuyk zholdyrynyn tesikterin olshejtin mezheli konus L 110 130Қuyktagy papilomany alatyn kyskash 88 Isikti ustap ajyru L 284 276 270 259Қuyktagy tasty alatyn tүzu zhәne iilgen Levkovich kyskashy 89 Kesilgen kuyktan tastardy shygaru tүzudin L 220 iilgennin L 205 Erneuinde kimasy zhәne bederi bar үrpige arnalgan kyskash 9 Nesep zholdarynan boten zattardy nemese tas alu L 295 DerekkozderKratkaya medicinskaya enciklopediya 3 tom Moskva 1990 ISBN 5 85270 009 6Tagy karanyz