Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Өңеш (лат. esopagus — өңеш) (esophagus) – адамның ас қорыту жүйесінің ауыз қуысы мен жұтқыншақты асқазанмен жалғастыратын бөлімі. Өңеш адамда түтік тәрізді, ұзындығы 25 см-дей, диаметрі 16 – 22 мм (созылғанда), қалыңдығы 3,5 – 5,6 мм. Өңеш мойын, көкірек, құрсақ бөлімдерінен тұрады. Оның қабырғасын ішкі – кілегейлі, ортаңғы – етті, сыртқы – көкірек және құрсақ бөліктерін сірлі қабық, мойын бөлігін адвентиция (қан тамырының сыртқы дәнекер қабығы) құрайды. Кілегейлі қабығында кілегей бөлетін альвеолалы түтікше бездер орналасады. Өңештің кілегейлі қабығын көп қабатты эпителий астарлайды. Тағам Өңеш бойымен ет қабатының жиырылуынан және тағамның өз салмағынан төмен қарай жылжиды. Ауруға шалдыққан немесе бөгде зат тұрып қалған Өңешті бармақпен басып не тиісті аспаппен, арнайы зонд жіберіп, рентген арқылы тексереді. Қажет жағдайда хирургиялық операция жасалынады.
Омыртқасыз жануарларда Өңеш ауызқуысы жұтқыншақтан ортаңғы ішекке дейін созылып жатады (мысалы, жалпақ және буылтық құрттарда); жоғары сатыдағы шаянтәрізділерде, семсерқұйрықтыларда, жәндіктердің көпшілік түрлерінде Өңеш шайнау қызметін атқарады. Құстардың Өңеші ұзын болады, ол кейін жемсауға айналады. Ал омыртқалы жануарлардың көпшілігінде Өңеш жұтқыншақты қарынмен жалғастырады.
Өңеш науасы
Өңеш науасы (пищеводный желоб) — күйісті жануарлардың көп бөлімді қарнының жұмыршақ бөлімінің қабырғасында орналасқан өңештің жалғасы. Азықтың сұйық бөлігі (төлдер еметін сүт, уыз) өңеш науасы арқылы тікелей ұлтабарға (безді бөлімге) өтеді.
Дереккөздер
- Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі/ - Алматы: "Сөздік-Словарь", 2009. ISBN 9965-822-54-9
- О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік.
Сипаттамасы
Ұзындығы 25 сантиметрдей, іші қуыс бұлшықетті мүше. Оның жоғарғы бөлімі жұтқыншақпен, төменгі бөлігі қарынмен жалғасады. Өңешті астарлап жатқан сілеймелі қабықшасы көп қабатты эпителиймен қапталған. Эпителийлердің ұзын қатпарлы тамақ өткен кезде өңеш кеңейеді. Өңештің ортаңғы бұлшықетті қабықшасының көп бөлігі біріңғайсалалы бұлшықет ұлпасынан тұрады.
Дереккөздер
Биология 8 сынып Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Өnesh lat esopagus onesh esophagus adamnyn as korytu zhүjesinin auyz kuysy men zhutkynshakty askazanmen zhalgastyratyn bolimi Өnesh adamda tүtik tәrizdi uzyndygy 25 sm dej diametri 16 22 mm sozylganda kalyndygy 3 5 5 6 mm Өnesh mojyn kokirek kursak bolimderinen turady Onyn kabyrgasyn ishki kilegejli ortangy etti syrtky kokirek zhәne kursak bolikterin sirli kabyk mojyn boligin adventiciya kan tamyrynyn syrtky dәneker kabygy kurajdy Kilegejli kabygynda kilegej boletin alveolaly tүtikshe bezder ornalasady Өneshtin kilegejli kabygyn kop kabatty epitelij astarlajdy Tagam Өnesh bojymen et kabatynyn zhiyryluynan zhәne tagamnyn oz salmagynan tomen karaj zhylzhidy Auruga shaldykkan nemese bogde zat turyp kalgan Өneshti barmakpen basyp ne tiisti aspappen arnajy zond zhiberip rentgen arkyly tekseredi Қazhet zhagdajda hirurgiyalyk operaciya zhasalynady Omyrtkasyz zhanuarlarda Өnesh auyzkuysy zhutkynshaktan ortangy ishekke dejin sozylyp zhatady mysaly zhalpak zhәne buyltyk kurttarda zhogary satydagy shayantәrizdilerde semserkujryktylarda zhәndikterdin kopshilik tүrlerinde Өnesh shajnau kyzmetin atkarady Қustardyn Өneshi uzyn bolady ol kejin zhemsauga ajnalady Al omyrtkaly zhanuarlardyn kopshiliginde Өnesh zhutkynshakty karynmen zhalgastyrady ӨneshӨnesh nauasyӨnesh nauasy pishevodnyj zhelob kүjisti zhanuarlardyn kop bolimdi karnynyn zhumyrshak boliminin kabyrgasynda ornalaskan oneshtin zhalgasy Azyktyn sujyk boligi tolder emetin sүt uyz onesh nauasy arkyly tikelej ultabarga bezdi bolimge otedi DerekkozderBiomorfologiya terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2009 ISBN 9965 822 54 9 O D Dajyrbekov B E Altynbekov B K Torgauytov U I Kenesariev T S Hajdarova Aurudyn aldyn alu zhәne saktandyru bojynsha oryssha kazaksha terminologiyalyk sozdik Sipattamasy Ұzyndygy 25 santimetrdej ishi kuys bulshyketti mүshe Onyn zhogargy bolimi zhutkynshakpen tomengi boligi karynmen zhalgasady Өneshti astarlap zhatkan silejmeli kabykshasy kop kabatty epitelijmen kaptalgan Epitelijlerdin uzyn katparly tamak otken kezde onesh kenejedi Өneshtin ortangy bulshyketti kabykshasynyn kop boligi biringajsalaly bulshyket ulpasynan turady Derekkozder Biologiya 8 synyp Shymkent Ғasyr Sh 2005 zhyl ISBN 9965 752 06 0Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet