Дарқанбаев Темірбай Байбосынұлы (24 қазан 1910 ж., Қостанай облысы, Қарабалық ауданы – 13 тамыз 1987 ж., Алматы қаласы) – биология ғылымдарының докторы (1953), профессор (1953), академигі (1958).
Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1954). Мәскеу мемлекеттік университетін бітірген (1936). ҚазМУ-да ассистент (1936–38), оқу ісі жөніндегі проректор (1943–46), кафедра меңгерушісі (1946–70) және ректор (1955–61), Қазақстан Ғылым Академиясының биология ғылымдар бөлімінің академик-хатшысы (1972–83), Молекулалық биология және биохимия институтында дәнді дақылдар лабораториясының меңгерушісі (1983–87) болды. 1952 жылы «Биохимическая характеристика яровых пшениц Казахстана в связи с их технологическими качествами» деген тақырыпта докторлық диссертацияны қорғаған.
Дарқанбаев Қазақстан бидайының тағамдық маңызы мен технологиялық қасиеттеріне баға беріп, олардың құрамындағы түзілу және кебу заңдылықтарын анықтады. Дарқанбаев бидай дәнінде α-амилаза ферментінің жасырын түрде кездесетінін дәлелдеп, оның биосинтезін зерттеген. Амилаза ферментінің, глиадиндермен қатар бидай сорттарының сапалық көрсеткіші бола алатындығын анықтаған. Дарқанбаев ҚазМУ-да өсімдіктердің зат алмасу биохимиясы (1965), Ботаника институтында белок және нуклеин қышқылдары (1968) және дәнді дақылдар биохимиясы лабораторияларын (1973) ұйымдастырды. Еңбек Қызыл Ту, 2 рет « ордендерімен марапатталған.
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
Дереккөздер
- Қазақ энциклопедиясы
Қазақ энциклопедиясы <reflist/>
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Darkanbaev Temirbaj Bajbosynuly 24 kazan 1910 zh Қostanaj oblysy Қarabalyk audany 13 tamyz 1987 zh Almaty kalasy biologiya gylymdarynyn doktory 1953 professor 1953 akademigi 1958 Қazak KSR inin enbek sinirgen gylym kajratkeri 1954 Mәskeu memlekettik universitetin bitirgen 1936 ҚazMU da assistent 1936 38 oku isi zhonindegi prorektor 1943 46 kafedra mengerushisi 1946 70 zhәne rektor 1955 61 Қazakstan Ғylym Akademiyasynyn biologiya gylymdar boliminin akademik hatshysy 1972 83 Molekulalyk biologiya zhәne biohimiya institutynda dәndi dakyldar laboratoriyasynyn mengerushisi 1983 87 boldy 1952 zhyly Biohimicheskaya harakteristika yarovyh pshenic Kazahstana v svyazi s ih tehnologicheskimi kachestvami degen takyrypta doktorlyk dissertaciyany korgagan Darkanbaev Қazakstan bidajynyn tagamdyk manyzy men tehnologiyalyk kasietterine baga berip olardyn kuramyndagy tүzilu zhәne kebu zandylyktaryn anyktady Darkanbaev bidaj dәninde a amilaza fermentinin zhasyryn tүrde kezdesetinin dәleldep onyn biosintezin zerttegen Amilaza fermentinin gliadindermen katar bidaj sorttarynyn sapalyk korsetkishi bola alatyndygyn anyktagan Darkanbaev ҚazMU da osimdikterdin zat almasu biohimiyasy 1965 Botanika institutynda belok zhәne nuklein kyshkyldary 1968 zhәne dәndi dakyldar biohimiyasy laboratoriyalaryn 1973 ujymdastyrdy Enbek Қyzyl Tu 2 ret ordenderimen marapattalgan Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz DerekkozderҚazak enciklopediyasy Қazak enciklopediyasy lt reflist gt Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet