Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Сәдібек Түгел (23 ақпан 1955, Ұлан ауданы, Абай облысы) — қазақ жазушысы, публицист, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, Астана қаласының тұңғыш баспасөз хатшысы, Ұлттық Ат спорты Федерациясының президенті, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері. Ол 2019 жылғы Қазақстандағы президент сайлауына республикалық қоғамдық әлеуметтік-мәдени қозғалысының атынан қатысты.
| Сәдібек Түгел | |
 Сәдібек Түгел, 2019 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | Амангелді, Ұлан ауданы, Шығыс Қазақстан облысы, Қазақ КСР, КСРО (қазіргі Абай облысы, Қазақстан) |
| Ұлты | қазақ |
| Мансабы | жазушы, публицист |
Өмірбаяны
Сәдібек Түгел 1955 жылдың 23-ші ақпанында Шығыс Қазақстан облысының Ұлан ауданының Аманкелді ауылында дүниеге келді.
Қызметтері
Сәдібек Түгел ауылындағы Жамбыл орта мектебін 1972 жылы бітіріп, сол жылы Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің журналистика факультетіне оқуға түсті. 1980 жылы Әль-Фараби атындағы Қазақ Мемлекеттік Университетінен жоғары білімді «журналист» деген мамандық алды.
1973 жылы мамыр айында қатарына шақырылды. Әскери міндетін Кеңес әскерінің Қарулы Күштерінің Шығыс Германиядағы тобында атқарды. Еңбек жолын қарапайым жұмысшыдан бастады. Екі жыл Алматы қаласындағы мақта-мата иіру фабрикасында слесарь болып жұмыс істеді. 1977–1978 жылдары аудандық «Өркен-Расцвет» газетінде аудармашы, 1979 жылдары Ұлан аудандық атқару комитетінің ұйымдастыру бөлімінің нұсқаушысы, 1979-1984 жылдары аудандық комсомол комитетінің 1-ші хатшысы, 1984-1988 жылдары аудандық партия комитетінің ұйымдастыру бөлімінің меңгерушісі болып қызмет істеді.
1988-1990 жылдары Жоғары партия мектебінде екі жыл күндізгі бөлімінде оқып, «саясаттанушы», «социолог» деген мамандықтарға ие болды. 1990-1992 жылдары аудандық бақылау комитетінің төрағасы және басқа да жауапты қызметтерде болды. 1992-1994 жылдары «Ұлан Таңы – Уланские Зори» газетінің бас редакторы болып жұмыс істеді. 1994-1998 жылға дейін Алматы қаласында «Қазақстан Теледидары мен Радиосы» корпорациясында жауапты қызметтерді атқарды.
1998 жылдың басында Астананың тұңғыш баспасөз хатшысы болып тағайындалды.
Сәдібек Түгелдің тікелей атсалысуымен Астананың баспасөзінің іргетасы салынды. Көптеген жаңа Бұқаралық Ақпарат Құралдары құрылды, астаналық ақпарат кеңістігі қалыптасты. Сәдібек Түгел Астана қаласының Халықаралық Баспасөз Орталығын ашып, 1000-нан астам баспасөз маслихаттарын, брифингтер, кеңестер және қызықты кездесулер өткізді.
Саясаттанушы ретінде 2001 жылдан 2002 жылға дейін Республикалық Халықтық-патриоттық «Менің Қазақстаным» қозғалысының төрағасы болды. 2002 жылдан 2004 жылға дейін Халықаралық Баспасөз Орталығының басшысы болып жұмыс істеді.
2004 жылдан 2005 жылдар арасында Қазақстан Республикасы Парламент Сенатының бөлім меңгерушісі болды.
2004 жылдан бері Қазақстан Республикасы Ұлттық Спорт Түрлері қауымдастығының 1-ші вице-президенті, Ұлттық Ат Спорты Федерациясының президенті. Ұлы Даланың атақты тұлпары Құлагерге ескерткіш салу идеясының авторы әрі негізгі ұйымдастырушысы. Қазір ол достарымен бірлесіп, дүниежүзінде теңдесі жоқ «Ұлы Дала Даңқы» мұражайын салуда. Сәдібек Түгел Астанаға арналған «Астана қаһармандары» – «Первопроходцы Астаны» атты жобаның авторы.
Астана радиосы ұйымдастырған үлкен акцияда «Астананың 10 жылдығының қаһарманы» атағына ие болды. Ол ҚР Жазушылар Одағы, ҚР Журналистер Одағының мүшесі, ҚР Гуманитарлық Ғылымдар Академиясының Академигі. Шығыс Қазақстан облысы Ұлан ауданының Құрметті азаматы. ҚР-ның мәдениет қайраткері, ҚР-ның еңбек сіңірген жаттықтырушысы.
2003–2005 жылдары Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының бұқаралық ақпаратпен байланыс бөлімінің меңгерушісі болып қызмет еткен.
2019 жылғы президент сайлауы
2019 жылдың 22 сәуірінде Сәдібек Түгел сол жылдың президент сайлауына «» атынан президенттікке үміткер екенін жариялады. Ол — қатысуын жариялаған үміткерлдерің тұңғышы еді. 2019 жылдың 3 мамырында 122 мыңнан астам қол жинап, Орталық сайлау комиссиясымен тіркелді.
Түгел қазақ тілін сақтау, әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау, сондай-ақ қазақтың дәстүрлі құндылықтарын сақтау және насихаттау сияқты мәселелер бойынша үгіт жүргізді. 2019 жылдың 3 маусымында Түгел қазақ әйелдерінің шетелдіктерге тұрмысқа шығуына тыйым салуды ұсынды. Түгел небәрі 0,92 пайыз дауыс жинап, сайлауда соңғы орынға ие болды.
Шығармалары
Әңгімелері газет, журналдарда жарияланып тұрады. «Қайдасың, қазағымның қазанаты» деректі повесінің, «Асыл жиреннің киесі» әңгімелер жинағының авторы.
Шығыс Қазақстан өнер мұражайының негізгі әдеби қорында автордың «Қайдасың, қазағымның қазанаты», «Көк күмбезді Астана» атты кітаптары сақтаулы.
Дереккөздер
- Сади-Бек Тугель первым из кандидатов в президенты сдал документы в ЦИК informburo.kz
- Президенттікке үміткер Сәдібек Түгел қазақ қыздарының шетелдіктерге тұрмысқа шығуына қарсы шықты almaty.tv 03.06.2019
- Сообщение об итогах внеочередных выборов Президента Республики Казахстан, состоявшихся 9 июня 2019 года election.gov.kz. 10.06.2019
- http://old.qamshy.kz/?p=19759 Мұрағатталған 16 қаңтардың 2017 жылы.
1. Шығыс Қазақстан облысы мәдениеті кітабы, АТАМҰРА
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sәdibek Tүgel 23 akpan 1955 Ұlan audany Abaj oblysy kazak zhazushysy publicist Қazakstan Zhazushylar odagynyn mүshesi Astana kalasynyn tungysh baspasoz hatshysy Ұlttyk At sporty Federaciyasynyn prezidenti Қazakstannyn enbek sinirgen kajratkeri Ol 2019 zhylgy Қazakstandagy prezident sajlauyna respublikalyk kogamdyk әleumettik mәdeni kozgalysynyn atynan katysty Sәdibek TүgelSәdibek Tүgel 2019Tugan kүni23 akpan 1955 1955 02 23 69 zhas Tugan zheriAmangeldi Ұlan audany Shygys Қazakstan oblysy Қazak KSR KSRO kazirgi Abaj oblysy Қazakstan ҰltykazakMansabyzhazushy publicistӨmirbayanySәdibek Tүgel 1955 zhyldyn 23 shi akpanynda Shygys Қazakstan oblysynyn Ұlan audanynyn Amankeldi auylynda dүniege keldi Қyzmetteri Sәdibek Tүgel auylyndagy Zhambyl orta mektebin 1972 zhyly bitirip sol zhyly Әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universitetinin zhurnalistika fakultetine okuga tүsti 1980 zhyly Әl Farabi atyndagy Қazak Memlekettik Universitetinen zhogary bilimdi zhurnalist degen mamandyk aldy 1973 zhyly mamyr ajynda kataryna shakyryldy Әskeri mindetin Kenes әskerinin Қaruly Kүshterinin Shygys Germaniyadagy tobynda atkardy Enbek zholyn karapajym zhumysshydan bastady Eki zhyl Almaty kalasyndagy makta mata iiru fabrikasynda slesar bolyp zhumys istedi 1977 1978 zhyldary audandyk Өrken Rascvet gazetinde audarmashy 1979 zhyldary Ұlan audandyk atkaru komitetinin ujymdastyru boliminin nuskaushysy 1979 1984 zhyldary audandyk komsomol komitetinin 1 shi hatshysy 1984 1988 zhyldary audandyk partiya komitetinin ujymdastyru boliminin mengerushisi bolyp kyzmet istedi 1988 1990 zhyldary Zhogary partiya mektebinde eki zhyl kүndizgi boliminde okyp sayasattanushy sociolog degen mamandyktarga ie boldy 1990 1992 zhyldary audandyk bakylau komitetinin toragasy zhәne baska da zhauapty kyzmetterde boldy 1992 1994 zhyldary Ұlan Tany Ulanskie Zori gazetinin bas redaktory bolyp zhumys istedi 1994 1998 zhylga dejin Almaty kalasynda Қazakstan Teledidary men Radiosy korporaciyasynda zhauapty kyzmetterdi atkardy 1998 zhyldyn basynda Astananyn tungysh baspasoz hatshysy bolyp tagajyndaldy Sәdibek Tүgeldin tikelej atsalysuymen Astananyn baspasozinin irgetasy salyndy Koptegen zhana Bukaralyk Akparat Қuraldary kuryldy astanalyk akparat kenistigi kalyptasty Sәdibek Tүgel Astana kalasynyn Halykaralyk Baspasoz Ortalygyn ashyp 1000 nan astam baspasoz maslihattaryn brifingter kenester zhәne kyzykty kezdesuler otkizdi Sayasattanushy retinde 2001 zhyldan 2002 zhylga dejin Respublikalyk Halyktyk patriottyk Menin Қazakstanym kozgalysynyn toragasy boldy 2002 zhyldan 2004 zhylga dejin Halykaralyk Baspasoz Ortalygynyn basshysy bolyp zhumys istedi 2004 zhyldan 2005 zhyldar arasynda Қazakstan Respublikasy Parlament Senatynyn bolim mengerushisi boldy 2004 zhyldan beri Қazakstan Respublikasy Ұlttyk Sport Tүrleri kauymdastygynyn 1 shi vice prezidenti Ұlttyk At Sporty Federaciyasynyn prezidenti Ұly Dalanyn atakty tulpary Қulagerge eskertkish salu ideyasynyn avtory әri negizgi ujymdastyrushysy Қazir ol dostarymen birlesip dүniezhүzinde tendesi zhok Ұly Dala Danky murazhajyn saluda Sәdibek Tүgel Astanaga arnalgan Astana kaһarmandary Pervoprohodcy Astany atty zhobanyn avtory Astana radiosy ujymdastyrgan үlken akciyada Astananyn 10 zhyldygynyn kaһarmany atagyna ie boldy Ol ҚR Zhazushylar Odagy ҚR Zhurnalister Odagynyn mүshesi ҚR Gumanitarlyk Ғylymdar Akademiyasynyn Akademigi Shygys Қazakstan oblysy Ұlan audanynyn Қurmetti azamaty ҚR nyn mәdeniet kajratkeri ҚR nyn enbek sinirgen zhattyktyrushysy 2003 2005 zhyldary Қazakstan Respublikasy Parlamenti Senatynyn bukaralyk akparatpen bajlanys boliminin mengerushisi bolyp kyzmet etken 2019 zhylgy prezident sajlauy Sәdibek Tүgeldin 2019 zhylgy sajlaudagy kapmaniyasynyn logotibi 2019 zhyldyn 22 sәuirinde Sәdibek Tүgel sol zhyldyn prezident sajlauyna atynan prezidenttikke үmitker ekenin zhariyalady Ol katysuyn zhariyalagan үmitkerlderin tungyshy edi 2019 zhyldyn 3 mamyrynda 122 mynnan astam kol zhinap Ortalyk sajlau komissiyasymen tirkeldi Tүgel kazak tilin saktau әjelder men balalardyn kukyktaryn korgau sondaj ak kazaktyn dәstүrli kundylyktaryn saktau zhәne nasihattau siyakty mәseleler bojynsha үgit zhүrgizdi 2019 zhyldyn 3 mausymynda Tүgel kazak әjelderinin sheteldikterge turmyska shyguyna tyjym saludy usyndy Tүgel nebәri 0 92 pajyz dauys zhinap sajlauda songy orynga ie boldy ShygarmalaryӘngimeleri gazet zhurnaldarda zhariyalanyp turady Қajdasyn kazagymnyn kazanaty derekti povesinin Asyl zhirennin kiesi әngimeler zhinagynyn avtory Shygys Қazakstan oner murazhajynyn negizgi әdebi korynda avtordyn Қajdasyn kazagymnyn kazanaty Kok kүmbezdi Astana atty kitaptary saktauly DerekkozderSadi Bek Tugel pervym iz kandidatov v prezidenty sdal dokumenty v CIK informburo kz Prezidenttikke үmitker Sәdibek Tүgel kazak kyzdarynyn sheteldikterge turmyska shyguyna karsy shykty almaty tv 03 06 2019 Soobshenie ob itogah vneocherednyh vyborov Prezidenta Respubliki Kazahstan sostoyavshihsya 9 iyunya 2019 goda election gov kz 10 06 2019 http old qamshy kz p 19759 Muragattalgan 16 kantardyn 2017 zhyly 1 Shygys Қazakstan oblysy mәdenieti kitaby ATAMҰRA