Германтану

Германтану

• 1) герман халыктарының тілін, әдебиетің, тарихын, материалдық және рухани мәдениетін зерттейтін ғылыми пәндердің жиынтығы;
• 2) герман тілдерін зерттейтін тіл білімінің саласы.

Герман тілдері - үнді-еуропа тіл семьясына кіретін туыстас тілдер тобы, өз ішінен үш топқа бөлінеді: солтүстік герман тілдері (швед, дат, Норвегия, исландия, фарер), батыс (ағылшын, неміс, нидерланд, Люксембург, африкаанс, фриз, идиш), шығыс (өлі гот, бургунд, вандал, гепид, герул).

Германтану жеке сала ретінде 17 ғасырда, герман тілді халыктарда көне жазба ескерткіштерге кызығушылык басталған кезде, ана тілін көтеруге, бірыңғай әдеби тілді калыптастыруға бет алған кезде бөлініп шыкты. Германияда, Англияда, Нидерланд елдерінде ана тілінінокулыктары 16 ғасыр , Скандинавия елдерінде 17 ғасыр пайда болды.

Ғылыми Германтанудын негізі 19 ғасыр 2 жартысында герман тілдерін салыстырмалы-тарихи тұрғыда алғаш толық сипаттаған Я. Гриммның "Немецкая грамматика" (4 том, 1819 - 1837) енбегінде салынды. 19 ғасыр 70 - 80 жылы жасграмматизм кезінде герман тілдері мен диалектілерін зерттеуге, герман тілдерінің аргы тірек тілін ашуға көніл бөлген кезде германтану жаңа белеске көтерілді, мол нақты тілдік материал жиналды.

Германтанудың дамуына Кенес ғалымдары В. М. Жирмунский, В. Н. Яриева, А. И. Смирницкий, С. Д. Кацнельсон т. б. үлкен үлес қосты. Германтанудағы қазіргі жаңа проблемалардың бірі ағылшын, неміс тілдерінің бірнеше ұлттарға кызмет ететін нұскаларын (Мысалы, ағылшын тілінің американдық нұсқасы тағы басқа) зерттеу болып табылады.

Дереккөздер

1. Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы. «Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
2. Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын- Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006 жыл. - 430 б. ISBN 9965-808-78-3