Александр Константинович Гейнс (21.08.1834, Ресей — 29.12.1893, Ницца) — қазақ халқының этнографиясын зерттеуші.
2-Константиновское әскери уч-щесін, 1859 ж. Бас штабтың академиясын бітірген. 1865 — 66 ж. қазақтардың әдет құқығы мен қазақ даласының түрлі аудандарындағы шаруашылықты жүргізудің ерекшеліктерін зерттеумен айналысты. Г-тің “Қырғыз очерктері” аталатын еңбегінде Өскемен, Семей, Петропавл, Көкпекті, Аягөз, Қапал, т.б. қалалар мен бекіністер, Орынбор, Есіл, Ертіс, Бұқтырма бекініс жүйелерінің салынуы, Жетісу өңіріндегі қазақ-орыс қатынастары, Абылайкит бұтханасының құлаған орны, Лепсі өз. бойындағы қалмақ бейіттері туралы маңызды мәліметтер бар. Ш. Уәлихановтың өмірбаянына қатысты деректер келтірілген. Гейнс қазақ өлкелерін басқару жөніндегі 1867 — 68 ж. сот-әкімш. реформаларын, “Дала облыстарын басқару туралы ереженің” (1891) бастапқы нұсқасын даярлауға қатысты.
Севастополь қорғанысына қатысты. 1863 ж. Полына көтерілісін басуға қатысты. 1867-68 ж. реформа қарсаңында (1865-66) қазақтардың дәстүрлі құқығы мен қазақ даласының түрлі аймағында шаруашылықты жүргізудің ерекшеліктерін зерттеу мақсатымен шыққан комиссия құрамында болды. Гейнс — "Сырдария, Жетісу облыстарын басқару жөніндегі ереже жобасының" авторы. 1867-69жылдары Түркістан генерал-губернаторы кеңсесінің басқарушысы, Гейнстің 1865-66 ж. Батыс Қазақстанды аралаған саяхатында кең көлемді күнделігі жарық көрді.
Дереккөздер
- Жетісу энциклопедия. - Алматы: «Арыс» баспасы, 2004 жыл. — 712 бет + 48 бет түрлі түсті суретті жапсырма. ISBN 9965-17-134-3
- “Қазақ Энциклопедиясы”, 2-том
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Aleksandr Konstantinovich Gejns 21 08 1834 Resej 29 12 1893 Nicca kazak halkynyn etnografiyasyn zertteushi 2 Konstantinovskoe әskeri uch shesin 1859 zh Bas shtabtyn akademiyasyn bitirgen 1865 66 zh kazaktardyn әdet kukygy men kazak dalasynyn tүrli audandaryndagy sharuashylykty zhүrgizudin erekshelikterin zertteumen ajnalysty G tin Қyrgyz ocherkteri atalatyn enbeginde Өskemen Semej Petropavl Kokpekti Ayagoz Қapal t b kalalar men bekinister Orynbor Esil Ertis Buktyrma bekinis zhүjelerinin salynuy Zhetisu onirindegi kazak orys katynastary Abylajkit buthanasynyn kulagan orny Lepsi oz bojyndagy kalmak bejitteri turaly manyzdy mәlimetter bar Sh Uәlihanovtyn omirbayanyna katysty derekter keltirilgen Gejns kazak olkelerin baskaru zhonindegi 1867 68 zh sot әkimsh reformalaryn Dala oblystaryn baskaru turaly erezhenin 1891 bastapky nuskasyn dayarlauga katysty Sevastopol korganysyna katysty 1863 zh Polyna koterilisin basuga katysty 1867 68 zh reforma karsanynda 1865 66 kazaktardyn dәstүrli kukygy men kazak dalasynyn tүrli ajmagynda sharuashylykty zhүrgizudin erekshelikterin zertteu maksatymen shykkan komissiya kuramynda boldy Gejns Syrdariya Zhetisu oblystaryn baskaru zhonindegi erezhe zhobasynyn avtory 1867 69zhyldary Tүrkistan general gubernatory kensesinin baskarushysy Gejnstin 1865 66 zh Batys Қazakstandy aralagan sayahatynda ken kolemdi kүndeligi zharyk kordi DerekkozderZhetisu enciklopediya Almaty Arys baspasy 2004 zhyl 712 bet 48 bet tүrli tүsti suretti zhapsyrma ISBN 9965 17 134 3 Қazak Enciklopediyasy 2 tom