Барлыбай Тауасарұлы (шамамен 1753, Орталық Қазақстан, Ұлытау өңірі – 1822, Сыр бойы) — қазақ батыры. Орта жүз Найман тайпасының Бағаналы тармағының Жауғашты бұтағынан шыққан.
“Бағаналы Барлыбай”, “Барлыбай сардар” есімімен ел жадында сақталған. Әкесі — Тауасар қалмақтармен шайқаста аты шыққан батыр, анасы — Гүлсім башқұрт батыры Қарасақалдың қарындасы болған. Барлыбай Түркістан түбіндегі Қарнақ медресесін, Үргеніш медресесін бітіріп, араб, парсы, көне түркі тілдерін меңгереді. 18 жасында қалмақтың белгілі батырларын жекпе-жекте жеңіп, елінің батасын алады. Осы тұстан бастап қартайғанша Кіші жүздің шөмекей руының әскербасы болады. Шөмекей жасағын бастап орыс, қалмақ, түрікпен, Қоқан, Хиуа әскерлеріне тойтарыс береді. Барлыбай туралы Сегіз сері Шақшақұлы, Ахмет Ишан Оразайұлы (1861–1927) шежірелерінде айтылады. Сегіз сері “Барлыбай хан” атты тарихи дастан шығарған, оның ерліктерін Жанкісі (Жанқиса) Басыбайұлы (1772–1849), Әбутәліп (1788–1857), Балтекей Қорғанұлы (1830–1917), Қожабай Тоқсанбайұлы (1841–1919), Мұқан Балтекейұлы (1873–1918), Тайжан Қалмағанбетұлы (1877–1937), Шеген, Қанафия сынды ақын-жазушылар жырлаған.
Дереккөздер
- https://www.inform.kz/kz/baganaly-barlybay-batyr_a2215286
- Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы: «Қазақ энциклопедиясы», 2011. - 880 бет.ISBN 9965-893-73-Х
- Қазақ Энциклопедиясы
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Barlybaj Tauasaruly shamamen 1753 Ortalyk Қazakstan Ұlytau oniri 1822 Syr bojy kazak batyry Orta zhүz Najman tajpasynyn Baganaly tarmagynyn Zhaugashty butagynan shykkan Baganaly Barlybaj Barlybaj sardar esimimen el zhadynda saktalgan Әkesi Tauasar kalmaktarmen shajkasta aty shykkan batyr anasy Gүlsim bashkurt batyry Қarasakaldyn karyndasy bolgan Barlybaj Tүrkistan tүbindegi Қarnak medresesin Үrgenish medresesin bitirip arab parsy kone tүrki tilderin mengeredi 18 zhasynda kalmaktyn belgili batyrlaryn zhekpe zhekte zhenip elinin batasyn alady Osy tustan bastap kartajgansha Kishi zhүzdin shomekej ruynyn әskerbasy bolady Shomekej zhasagyn bastap orys kalmak tүrikpen Қokan Hiua әskerlerine tojtarys beredi Barlybaj turaly Segiz seri Shakshakuly Ahmet Ishan Orazajuly 1861 1927 shezhirelerinde ajtylady Segiz seri Barlybaj han atty tarihi dastan shygargan onyn erlikterin Zhankisi Zhankisa Basybajuly 1772 1849 Әbutәlip 1788 1857 Baltekej Қorganuly 1830 1917 Қozhabaj Toksanbajuly 1841 1919 Mukan Baltekejuly 1873 1918 Tajzhan Қalmaganbetuly 1877 1937 Shegen Қanafiya syndy akyn zhazushylar zhyrlagan Derekkozderhttps www inform kz kz baganaly barlybay batyr a2215286 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy 2011 880 bet ISBN 9965 893 73 H Қazak EnciklopediyasyBul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz